Giám mục Cosma Hoàng Văn Đạt (SJ)
Tổng đại diện: Lm. Đa Minh Nguyễn Văn Kinh.
Các Uỷ ban Giám mục:
- Uỷ ban Bác ái Xã hội: Lm. Phêrô Nguyễn Công Văn.
- Uỷ ban Giáo dân: Lm. Đa Minh Nguyễn Quang Thiều.
- Uỷ ban Giáo lý Đức tin: Lm. P.X. Nguyễn Huy Liệu.
- Uỷ ban Giáo sĩ và Chủng sinh: Lm. Giuse Trần Quang Khiêm.
- Uỷ ban Loan báo Tin Mừng: Lm. P.X. Nguyễn Đức Đại.
- Uỷ ban Phụng tự: Lm. Giuse Nguyễn Văn Phương.
- Uỷ ban Thánh nhạc: Lm. Giuse Nguyễn Hoàng Ân.
- Uỷ ban Tu sĩ: Lm. Giuse Hoàng Trọng Lịch.
- Uỷ ban Văn hoá: Lm. Đa Minh Nguyễn Xuân Hùng.
- Phụ trách thông tin giáo phận: Lm. P.X. Nguyễn Đức Đại.
Các hoạt động đặc biệt của giáo phận:
Phục hồi các giáo xứ và giáo họ
Sau cuộc di cư ồ ạt vào Nam của hơn 40.000 giáo dân và gần 50 linh mục của giáo phận Bắc Ninh năm 1954, chỉ còn lại 14 linh mục già yếu, nhiều giáo xứ, họ đạo chỉ còn lẻ tẻ một vài gia đình. Điển hình như nhà xứ Ngăm Giáo chỉ còn 3 người, nhà xứ họ Phượng Mao chỉ còn 7 người. Từ sau năm 1975, một số giáo dân đi làm ăn xa đã trở về quê cũ sinh sống. Do đất chật người đông, bà con lương dân chung quanh đã di chuyển đến làm ăn sinh sống tại các giáo xứ, giáo họ có nhà bỏ trống. Sau nhiều năm, nhờ ảnh hưởng đời sống tốt lành của người Công giáo, nhiều lương dân gia nhập đạo, số tín hữu gia tăng, nhiều thánh đường đã được tu sửa lại và các sinh hoạt tôn giáo được phục hồi.
Đi tìm giáo dân và quy tụ thành họ đạo
Trong thập niên 1960, nhiều người từ những vùng đất chật người đông như Thái Bình, Nam Định… đã đến khai hoang lập nghiệp tại các vùng xa xôi hẻo lánh thuộc các tỉnh Thái Nguyên, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Hà Giang… (vùng đất thuộc giáo phận Bắc Ninh) trong đó có nhiều gia đình Công giáo. Cả vùng rừng núi rộng lớn đó mấy chục năm không có linh mục phục vụ giáo dân, thỉnh thoảng mới có người về quê cũ để giữ luật Giáo Hội, nhiều người đức tin phai nhạt, ngăn trở hôn nhân gia tăng. Vì thế, việc tìm kiếm giáo dân luôn là vấn đề bức xúc của giáo phận Bắc Ninh.
Từ thập niên 1990, việc đi lại dễ dàng hơn, nhiều tông đồ giáo dân đã được sai đi, âm thầm len lỏi tìm kiếm từng người, từng gia đình, dạy giáo lý, giúp họ cầu nguyện, quy tụ thành những nhóm và đưa về tháo gỡ những ngăn trở hôn nhân, tổ chức thành họ đạo.
Huấn luyện tông đồ giáo dân
Vì địa bàn của giáo phận rộng lớn, địa hình phức tạp (đặc biệt ở miền núi), linh mục lại quá ít, làm sao có thể quy tụ được giáo dân. Vì vậy, việc thành lập Huynh đoàn Đa Minh giáo dân, Gia Trưởng, Bà Mẹ Công Giáo, ca đoàn, giới trẻ, giáo lý viên, Thiếu Nhi Thánh Thể, là khâu quan trọng của giáo phận. Ban Hành giáo được huấn luyện để trở nên những cộng sự viên tích cực và trung thành trong việc quản lý nhà thờ, đất đai và tài sản của giáo xứ. Được cha xứ trao quyền, Ban Hành giáo chủ sự việc suy tôn Lời Chúa ngày Chủ nhật và lễ trọng trong nhà thờ, rửa tội cho trẻ sơ sinh, điều tra hôn phối, đôn đốc việc học giáo lý, trao Mình Thánh cho bệnh nhân... Các đoàn thể Công giáo được đào tạo để trở nên nòng cốt trong việc cầu nguyện tại nhà thờ và gia đình, trong việc học hỏi, suy niệm và sống Lời Chúa, bài trừ những tệ nạn xã hội, nâng cao trình độ văn hoá, xây dựng nếp sống phù hợp với Tin Mừng và tham gia vào việc truyền giáo tại địa phương mình.
Mối dây liên kết giữa các giáo hạt, giáo xứ, giáo họ cũng như sự gắn bó mọi thành phần Dân Chúa trong giáo phận được duy trì và phát triển để cùng hướng tới lời cầu của Đức Kitô: “Xin cho mọi người nên một”.
Đào tạo ơn gọi linh mục, tu sĩ
Cánh đồng truyền giáo của giáo phận mênh mông trên địa bàn 24.600km2, với số dân gần 7 triệu người, mà chỉ có 120.000 giáo dân. Giáo phận rất ít linh mục, nam nữ tu sĩ. Do vậy việc cổ vũ và đào tạo ơn gọi làm linh mục và tu sĩ là một mối quan tâm của giáo phận.
Việc xây dựng nhà thờ
Giáo dân Bắc Ninh gặp nhiều gian khổ, song vẫn còn duy trì được đức tin cho đến ngày hôm nay một phần lớn là nhờ vào việc cầu nguyện chung, suy tôn Lời Chúa và dạy giáo lý tại nhà thờ. Vì thế nhà thờ rất cần thiết để giúp họ đạo sống động.
Trải qua nhiều biến động thời cuộc từ năm 1947, nhiều nhà thờ trong giáo phận bị tiêu thổ kháng chiến, bị chiến tranh tàn phá, bị thời gian, bão lụt huỷ hoại. Cho đến nay, đã xây lại và làm mới được 56 nhà thờ và nhà nguyện, nhưng trong giáo phận vẫn còn gần trăm nhà thờ xuống cấp nặng và 76 họ đạo chưa có nhà thờ.
Đây là mối quan tâm lớn của mọi thành phần Dân Chúa giáo phận Bắc Ninh.
Hội nhập văn hoá
Bắc Ninh là nơi có truyền thống Dân Ca Quan Họ trong các lễ hội. Những làn điệu quan họ đã ngấm vào máu thịt quần chúng. Việc dùng những làn điệu dân ca để suy niệm Lời Chúa trong các buổi cầu nguyện, giới thiệu và phổ biến Tin Mừng bằng hình thức văn nghệ đã mang lại những kết quả bước đầu. “Dâng Hoa Thánh Tâm” đã được dệt ý Thánh Vịnh vào làn điệu quan họ. Hoạt cảnh “Mười cô trinh nữ” (x. Mt 25,1-13) trở nên sinh động hơn, thấm nhập vào lòng người sâu xa hơn khi được ca vang với làn điệu Quan Họ. Đó là kết quả ban đâàu của hội nhập văn hoá trong giáo phận.