TT (Fatima, Bồ Đào Nha, 10-5-2017, CNA/EWTN News, By Elise Harris) - "Thị nhân Fatima Lucia dos Santos là người phụ nữ thánh thiện - không phải vì chị được thấy Đức Maria hiện ra, nhưng vì bản tính mộc mạc của chị, sự giản dị và cả tính hài hước", Đức Hồng y cáo thỉnh viên cho việc phong thánh đã nói như thế.
Khi được hỏi về phẩm chất "thánh thiện nhất" của Lucia, Đức Hồng y Jose Saraiva Martins nói đó là "nhân tính của chị. Sơ là một người đầy nhân bản". "Các vị thánh đều là con người, họ giống như bất kỳ người nào khác. Rất thông minh, rất thực tế, rất vui vẻ và niềm nở". Đối với nữ tu Lucia, "chị là một người phụ nữ rất thông minh, thực tế". Điều này có thể được nhìn thấy trong cách chị ghi lại những gì được nhìn thấy trong những lần hiện ra tại Fatima, những điều đáng ghi nhớ kể từ khi những người em họ qua đời, tất cả chỉ được một mình chị ghi lại.
"Nếu Lucia không phải là một người vững chãi, thông minh, thì tất cả tài liệu đó đã không được thực hiện, nhờ đó mà chúng ta biết toàn bộ câu chuyện Fatima." Nhưng dù cho trí thông minh và nhân tính của mình, Đức Hồng y nói rằng thị nhân Fatima "rất đơn sơ", nhưng cũng là "một người đùa giỡn" với một tính hài hước lành mạnh. Đức Hồng y Martins, 85 tuổi và nguyên là Tổng trưởng Bộ Tuyên Thánh, đã biết, với tư cách cá nhân, Nữ tu Lucia trong những năm cuối đời của chị. ĐHY đã nói chuyện với CNA về mối quan hệ của ngài với thị nhân Fatima và chia sẻ những kỷ niệm về Chị Lucia và một số chuyện vui mà hai người trao đổi.
Lucia là ai?
Lucia dos Santos là người trẻ nhất trong một gia đình 7 người. Tuy nhiên, khi mới 10 tuổi, chị là người lớn tuổi nhất trong 3 trẻ chăn chiên được trông thấy Đức Trinh Nữ từ tháng 5 đến tháng 10 năm 1917. Hai người kia là em họ Francisco và Jacinta Marto chỉ mới 9 và 7 tuổi. Trong khi anh em nhà Marto qua đời ngay sau những cuộc hiện ra, như Đức Maria đã tiên đoán, Lucia sống lâu hơn những em họ của mình nhiều năm và là người viết ra tất cả những gì họ thấy.
Ngay sau cái chết của người em họ, ở tuổi 14 Lucia đã được gửi đi học cùng với các nữ tu Dorothean của Villar, và năm 1928 đã trở thành một nữ tu của Dòng Thánh Dorothy. Vào năm 1946, chị chuyển đến Tu viện Carmelite ở Coimbra, Bồ Đào Nha, và lấy tên là Nữ tu Maria Lucia của Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội. Chị đã nhận được những thị kiến và thông điệp từ cả Đức Maria và Chúa Giêsu trong nhiều lần nữa trong suốt cuộc đời của chị, kể cả các viễn kiến vào năm 1925 đã dẫn tới việc sùng kính 5 ngày Thứ Bảy đầu tháng, bao gồm việc lần chuỗi Mân Côi, rước lễ, xưng tội và suy tư trong 5 ngày Thứ Bảy đầu tháng liên tục. Sr. Lucia qua đời vào năm 2005 ở tuổi 97 tại Tu viện Carmelite của Santa Teresa ở Coimbra, nơi chị sống từ năm 1948.
Ký ức
Đức Hồng y Martins, cũng là người Bồ Đào Nha, cho biết ngài đã có "nhiều tương tác" với Sr. Lucia, đặc biệt là trong nhiệm kỳ của ngài tại Bộ Tuyên Thánh. Ngài cai quản Thánh Bộ từ năm 1998-2008, trong đó ngài đã đệ trình khoảng 1.320 án chân phước, mà nhiều người ở trong các nhóm lớn cùng nhau làm việc. Từng sống ở Rome trong ít nhất 3 thập niên, phục vụ trong nhiều chức vụ khác nhau, Đúc Hồng y nói rằng, giống như những người khác trong thành phố thường nghỉ hè vào giữa tháng 8, chính một trong những kỳ nghỉ này, ngài đã nhận lời mời đến Coimbra và cử hành Thánh lễ cho các chị em Carmelite vào ngày 15 tháng 8, Lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội. Sau Thánh lễ, Đức Hồng y ngồi với cộng đoàn và trò chuyện với họ trong một thời gian, thậm chí trả lời một số câu hỏi.
"Chúng tôi đã nói về mọi thứ, họ hỏi bất cứ câu nào họ muốn, không giới hạn, và tôi trả lời, lưu ý rằng Sr. Lucia cũng có mặt, và ngài cũng đã có thể nói chuyện với chị lần đầu tiên. Lucia "là một người rất khiêm nhường, đơn sơ, thông minh và rất tự tin", ngài giải thích trong lần viếng thăm khác, ngài ngồi lại với cộng đoàn sau khi cử hành Thánh lễ cho họ. Ngài nhớ còn có một chỗ trống kế ngài, vì vậy ngài đã ra hiệu cho Lucia đến ngồi cạnh ngài. ĐHY Martins nhớ lại rằng khi chị ngồi xuống, chị cúi xuống và nói với ngài: "Kính thưa Đức Hồng y, ngài muốn con làm thư ký cho ngài hả?" Sau một tiếng cười, vị hồng y vui vẻ nói: "Sr. Lucia, làm ơn, đừng nói như vậy, tôi không xứng đáng được sơ làm thư ký đâu!"
ĐHY Martins nói rằng Lucia luôn có những câu trêu đùa, và có một lúc đùa đe doạ sẽ ngừng gửi tràng hạt cho Đức Giáo hoàng nếu ngài không cho phép lễ phong chân phước cho những người em họ Francisco và Jacinta Marto được tổ chức tại Fatima chứ không phải tại Rome. Vào thời điểm đó, như một quy luật chung của cả hai nghi lễ phong thánh và phong chân phước đều được tổ chức ở Rôma. Tuy nhiên, chính Đức Hồng y Martins sau đó đã thay đổi điều này, yêu cầu các cuộc phong chân phước diễn ra tại giáo phận địa phương. Yêu cầu của ngài đã được Đức Bênêđictô XVI chấp thuận và sự thay đổi này đã được thực hiện vào tháng 9 năm 2005.
Nguyên nhân phong thánh cho Francisco và Jacinta chính thức được mở vào năm 1946 và mặc dù sự thay đổi này chưa chính thức được thực hiện, các chân phước trẻ đã được Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II phong chân phước vào ngày 13-5-2000, kỷ niệm 83 năm ngày hiện ra lần đầu tiên, dịp ngài thăm viếng Đền thánh Fatima lần thứ ba.
Nhưng một năm trước khi phong chân phước, trong khi còn lên chương trình, Lucia đã nói đùa với ĐHY Martins để ngài chuyển lời đến Đức Giáo hoàng "nếu việc phong chân phước không được thực hiện ở Fatima, mà ở Rôma, tôi, Lucia, sẽ không gửi cho ngài (ĐGH) những tràng hạt nữa đâu". Sự đùa giỡn có liên quan đến thực tế là trong những năm cuối đời, Lucia đã làm tràng hạt và gửi một số lớn cho Đức Giáo hoàng để ngài phân phát cho những người hành hương và những người ngài gặp. "Rõ ràng, tôi đã không dám nói điều đó", Đức Hồng y nói, nhớ lại rằng trong ngày phong chân phước, cả ngài và Lucia đã có một cuộc trò chuyện ngắn trong nhà thờ trước khi thánh lễ bắt đầu. Ngài nói với Lucia rằng chị có thể cám ơn Đức Giáo hoàng vì ngài đã chấp thuận việc cử hành Thánh lễ phong chân phước tại Fatima. Tuy nhiên, Lucia lại một lần nữa nói: "Con không cám ơn Đức Giáo hoàng đâu, hoàn toàn không. Con chỉ cám ơn Thiên Chúa, Đấng đã truyền cảm hứng cho Đức Giáo hoàng trong việc phong chân phước."
"Sự việc là như thế. Với Lucia, chúng tôi giống như anh chị em", Đức Hồng y nói, và thêm rằng tính hài hước của Lucia không phải là điều duy nhất nổi bật đối với chị. "Chị cũng rất thông minh", mọi người thường coi chị như một người "ở trong một thế giới khác", có lẽ là một người có một chút ngắt kết nối, nhưng trên thực tế thì đúng là ngược lại, "chị rất thực tế và rất thông minh". Ví dụ, vào một lần nọ, các nữ tu Carmelite phải xây dựng một tu viện khác khi vượt quá số chị em tối đa có thể sống trong một trong những tu viện của họ.
Lucia đã được gửi đến giám sát dự án, đảm bảo rằng kiến trúc sư xây dựng tu viện mới theo cách thức tổ chức các tu viện Carmelite như thế nào. "Lucia đã lên xe để đến nói chuyện một cách cụ thể với các kiến trúc sư xây tu viện. Đây là một người rất thực tế, không phải sao? Chị không phải là một người trừu tượng như nhiều người nghĩ, không phải đâu."
Nguyên nhân cho việc phong thánh
Sau khi Lucia qua đời vào năm 2005, giáo phận phải đợi 5 năm trước khi mở nguyên nhân phong chân phước giống như bất cứ vị thánh nào. Tuy nhiên, chỉ sau 2 năm, Đức Hồng y Martins xin Đức Bênêđíctô XVI miễn cho 3 năm còn lại, cho phép mở án ngay lập tức. "Tôi bắt đầu tiến trình phong chân phước. Để bắt đầu quá trình phong chân phước cho một người, phải mất 5 năm sau khi qua đời. 5 năm, để tra cứu và trao đổi nói chuyện với mọi người. ĐHY Martins nói rằng ngài đã xin phép này vì "đó là một ân sủng rất lớn cho Giáo Hội ở Bồ Đào Nha và cho Giáo Hội hoàn vũ". Đáp lại, Đức Bênêdictô XVI đã cho phép và nói: "ĐHY biết tình huống tốt hơn tôi, vậy cứ làm những gì ĐHY nói."
Vài ngày sau, Đức Hồng y đi đến Coimbra với sắc lệnh chính thức cầm trong tay. Tuy nhiên, vì tin tức chưa được công bố chính thức nên ngài không được phép nói gì cả, ngay cả với các chị em trong tu viện của Lucia. "Tất cả đều bí mật", ngài chỉ đơn giản nói với các chị em rằng ngài ghé ngang qua và xin dâng lễ. "Các chị em nghĩ tôi ghé qua Coimbra vì một lý do khác, họ không biết gì về lý do tôi có mặt tại đây. Tôi có nhiệm vụ giữ bí mật", ĐHY Martins kể lại, vào cuối Thánh lễ, trước khi ban phép lành cuối lễ, ngài đọc to lên sắc lệnh, được chính ngài và Đức Giáo hoàng ký tên, nói rằng tiến trình phong chân phước cho Lucia sẽ chính thức bắt đầu sớm. Ngay lập tức, "các chị em bắt đầu khóc", và ngạc nhiên vì ngài đã không để lộ ý định thực sự của ngài khi đến đây.
Giáo hội địa phương vào tháng 2 năm 2017 đã hoàn thành việc thu thập tài liệu để khảo sát nhân đức anh hùng của Lucia, kết thúc giai đoạn điều tra của giáo phận. "Bây giờ thì tuỳ thuộc vào giai đoạn của Roma. Họ phải nghiên cứu các tài liệu thu thập được về Lucia, lưu ý rằng đây sẽ là một công việc nặng nề vì thực tế là có khoảng 300-400.000 lá thư của Lucia trong suốt cuộc đời của chị, bao gồm các thư do chị viết và những thư trả lời của chị cho những bức thư chị nhận được từ những người khác.
Mặc dù nhiều người suy đoán rằng tốc độ nguyên nhân của Lucia sẽ tiến triển chóng vánh nhắm đến việc phong chân phước vào dịp kỷ niệm 100 năm những cuộc hiện ra, Đức Hồng y Martins cho biết, với số lượng lớn nội dung nghiên cứu, cũng phải mất một thời gian dài.