TT (Bắc Kinh, Trubg Quốc, 08/03/2019, CNA, Courtney Grogan)- Sau khi Đức Hồng y Fernando Filoni và một giám mục do Trung Quốc chỉ định, đã lên tiếng trong tuần này để ủng hộ thoả thuận Vatican-Trung Quốc nhằm thúc đẩy sự hiệp nhất, Đức Hồng y Giuse Quân đã phản ứng mạnh mẽ.
Trong chuyến đi kéo dài một tuần tới Hồng Kông, Đài Loan và Ma Cao, Đức Hồng y Filoni nói với Thông tấn xã Macau ngày 4 tháng 3 rằng thoả thuận tạm thời giữa Bắc Kinh và Toà Thánh đã ký ngày 22 tháng 9 năm 2018 sẽ là một điều rất tốt cho Giáo hội trong tương lai và cả cho Trung Quốc.
"Người ta tự hỏi: Các nhà lãnh đạo của chúng ta ở Rome đã đáp xuống từ hành tinh nào vậy?" ĐHY Quân, giám mục danh dự của Hồng Kông, đã trả lời trên blog của ngài vào ngày 5 tháng 3.
Trong một cuộc phỏng vấn dài với một tờ báo do Vatican tài trợ, L'Osservatore Romano, ĐHY Filoni, Tổng trưởng Bộ Truyền giảng Tim Mừng cho các Dân tộc, kêu gọi sự tin tưởng lớn hơn giữa các nhà cầm quyền giáo hội và dân sự là những cơ quan quản lý tôn giáo ở Trung Quốc. "Trên hết, cần phải xây dựng lại niềm tin, có lẽ là khía cạnh khó khăn nhất, đối với các nhà cầm quyền giáo hội và dân sự được giao phó các vấn đề tôn giáo, cũng như giữa các dòng chảy giáo hội chính thức và không chính thức. Đây không phải là về việc thiết lập ai thắng hay ai thua, ai đúng hay sai."
ĐHY Quân trả lời: "Điều đáng kinh ngạc là lời mời tin tưởng vào chính phủ! Có phải cấp trên của chúng ta ở Vatican thiếu thông tin về các biện pháp áp bức gần đây?" ĐHY Filoni nói rằng ngài nhận ra rằng có vẻ như Toà Thánh đang yêu cầu một "sự hy sinh đơn phương" từ các thành viên của giáo hội Công giáo Hầm trú Trung Quốc, trong khi không có yêu cầu nào từ 'thành viên giáo hội quốc doanh'. "Vấn đề không nên được đặt trong các điều khoản này; Trên thực tế, đó không phải là giáo hội hầm trù đầu hàng giáo hội quốc doanh hay đối với chính quyền dân sự, bất kể vẻ ngoài như thế nào, cũng không phải là một chiến thắng trước cộng đồng phi chính thức", ngài nói tiếp.
"Tình trạng hầm trú sẽ biến mất, nhưng không phải là những người liên quan. Đức tin của họ, truyền thống của họ, và linh đạo của họ vẫn còn, được toàn thể cộng đồng giáo phận tôn trọng", ĐHY Filoni nói. Ngài chỉ ra thoả thuận tạm thời hồi tháng 9 như một sự tiếp nối cuộc đối thoại giữa Toà Thánh và Trung Quốc dưới thời Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II và Bênêđictô XVI.
ĐHY Quân phản đối yêu sách này bằng văn bản: "Toà Thánh có ý định trình bày cuộc đối thoại với Trung Quốc như một quá trình đồng nhất từ ĐGH Gioan Phaolô II qua Bênêđictô XVI cho đến Đức Giáo hoàng Phanxicô. Không phải vậy, ĐGH Gioan Phaolô II và Bênêđictô XVI, từng sống dưới chế độ toàn trị, không bao giờ tin vào lý thuyết Ostpolitik. Với sự lựa chọn ĐHY Parolin làm Ngoại trưởng của mình, Giáo hoàng Phanxicô đã cho nhóm những người quyền lực của Giáo triều có cơ hội tiếp tục dự án Ostpolitik của họ", ĐHY Quân nói. "Bây giờ theo Đức Giáo hoàng Phanxicô. trong tinh thần lạc quan của mình, họ nguy hiểm đẩy ngài đến một sự đầu hàng dễ dàng, che giấu bộ mặt khủng khiếp của chủ nghĩa cộng sản Trung Quốc mà họ nhận thức rõ", ĐHY Quân tiếp tục.
ĐHY Filoni chỉ trích "những người có nguy cơ lèo lái con thuyền Phêrô không đồng nhất" khiến các tín hữu Trung Quốc hiểu sai về thoả thuận. "Chỉ với một tinh thần hời hợt hoặc đức tin yếu kém, người ta có thể tưởng tượng rằng Giáo hoàng Phanxicô và Toà Thánh sẽ từ bỏ đàn chiên của Chúa, bất cứ nơi nào hoặc trong bất kỳ điều kiện nào xảy ra trên thế giới", ĐHY Filoni nói. "Vì vậy, chúng ta phải tiếp tục làm việc để cải thiện nhận thức của các tín hữu, những người thường bị ảnh hưởng bởi các thông điệp truyền thông không hoàn toàn chính xác hoặc cân bằng và khó hiểu được sự thận trọng xung quanh cuộc đối thoại giữa Toà Thánh và Cộng hoà Nhân dân Trung Quốc."
"Đức Giáo hoàng, cùng với các cộng sự của ngài, đã làm, đang làm và sẽ làm tất cả những gì có thể để gần với Giáo hội ở Trung Quốc. Phương pháp của chúng tôi không phải là không thể sai lầm, nhưng chúng tôi thực sự yêu mến Giáo hội và người dân Trung Quốc." ĐHY Filoni nói rằng ngài hy vọng không nên nghe hoặc đọc về các tình huống địa phương trong đó thoả thuận được khai thác để buộc mọi người phải làm những gì thậm chí không được luật pháp Trung Quốc yêu cầu, chẳng hạn như tham gia Hội Yêu nước. Trong 60 năm kể từ khi thành lập Hội Yêu nước, mọi người, có lẽ một cách bất bình đẳng và kịch tính, đã phải chịu đựng, cả về ý nghĩa thể chất và đạo đức", ngài nói. "Đây là Chúa hướng dẫn lịch sử. Do đó, tôi hy vọng rằng, trước hết, trong việc đối phó với bất kỳ tình huống khó xử nào có thể xảy ra, họ sẽ luôn biết cách nhìn người khác bằng niềm tin, ngay cả khi một số khía cạnh của tình huống hiện tại được coi là bất công và khó khăn."
ĐHY Quân trả lời: "ĐHY (Filoni) rất thích có những bảo lưu chính đáng về những gì Toà Thánh làm, nhưng trong lúc đó, ngài buộc tội tôi không chèo con thuyền Phêrô cách đồng nhất."
Một số giám mục Trung Quốc tham gia Hội nghị Tham vấn Chính trị Nhân dân Trung Quốc (CPPCC) cũng đã lên tiếng về thoả thuận Vatican-Trung Quốc trong tháng này.
Chủ đề của hội nghị CPPCC năm nay là "Chương trình nghiên cứu và ứng dụng tư duy của Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội với đặc điểm Trung Quốc cho một kỷ nguyên mới". Giám mục Vincent Zhan Silu của Mindong (Ningde), một thành viên của CPPCC, nói với báo chí Trung Quốc tại cuộc họp, sẽ không có Giáo hội chính thức hay không chính thức khi Giáo hội hợp nhất", theo báo cáo của UCA News. Mindong là một trong hai giáo phận ở Trung Quốc, trong đó một giám mục hầm trú được yêu cầu từ chức để được thay thế bởi một giám mục bị vạ tuyệt thông trước đây.
Đức Giáo hoàng Phanxicô đã yêu cầu cựu giám mục Mindong từ chức trong sự vâng lời và "hy sinh", để Đức cha Zhan được chính phủ Trung Quốc bổ nhiệm có thể thay thế ngài thông qua một lá thư có chữ ký của Đức Hồng y Filoni và Bộ trưởng Ngoại giao Vatican Pietro Parolin. Trả lời câu hỏi về điều này có ý nghĩa gì đối với giáo hội hầm trú, Giám mục Zhan trả lời: "Bạn không muốn Giáo hội được hợp nhất à? Trở thành một giáo phái của Giáo hội không phải là khát vọng cơ bản của người Công giáo."
Đức Hồng y Quân đặt câu hỏi: "Quý ngài tại Vatican có thể cho chúng tôi biết những gì chúng ta đã đạt được với thoả thuận đó không? Có đúng là những người cộng sản Trung Quốc cuối cùng đã công nhận thẩm quyền của giáo hoàng? Người phát ngôn của Hội Yêu nước và hội đồng giám mục có tuyên bố công khai rằng họ sẽ duy trì nguyên tắc của Giáo hội độc lập và họ sẽ tuân theo sự lãnh đạo của đảng chăng?"