Trong buổi Tiếp kiến chung sáng thứ Tư
ngày 15/1/2025, nói về tệ nạn bóc lột trẻ em, Đức Thánh Cha nói rằng bất
kỳ sự lạm dụng nào đối với trẻ em cũng là vi phạm điều răn của Chúa.
Ngài kêu gọi đừng đồng lõa với tệ nạn bóc lột trẻ em. Ngài mời gọi mỗi
người tự hỏi xem mình có thể làm gì một cách cụ thể để chăm sóc và bảo
vệ trẻ em đang phải chịu đựng hoặc có nguy cơ rơi vào mạng lưới lạm dụng
và bóc lột?
Trong bài giáo lý tại buổi Tiếp kiến chung sáng thứ
Tư ngày 15/1/2025, Đức Thánh Cha tiếp tục suy tư về trẻ em. Đức Thánh
Cha nhắc lại rằng trong Phúc Âm, Chúa Giêsu nói về tầm quan trọng của
việc bảo vệ, chào đón và yêu thương những trẻ nhỏ, đồng thời lưu ý rằng
ngày nay trên thế giới có hàng triệu trẻ em bị buộc phải trưởng thành
trước tuổi.
Đức Thánh Cha nói rằng trẻ em phải trả giá cho nạn
nghèo đói, cho việc thiếu các công cụ xã hội để hỗ trợ các gia đình và
tình trạng bấp bênh của việc làm. Ngài mời gọi thức tỉnh lương tâm, thể
hiện sự gần gũi và liên đới với các trẻ vị thành niên bị lạm dụng. Bất
kỳ hình thức lạm dụng trẻ em nào cũng đều vi phạm các điều răn của Chúa.
Do đó cần phải nâng cao nhận thức, lên án những hành vi tàn bạo này và
cùng nhau xây dựng những nơi chốn an toàn để trẻ em có thể lớn lên khỏe
mạnh và hạnh phúc.
Bắt đầu buổi Tiếp kiến, cộng đoàn cùng nghe đoạn Tin Mừng Thánh Mátthêu (18,1-3.6)
Lúc
ấy, các môn đệ lại gần hỏi Đức Giêsu rằng: “Thưa Thầy, ai là người lớn
nhất trong Nước Trời?” Đức Giêsu liền gọi một em nhỏ đến, đặt vào giữa
các ông và bảo: “Thầy bảo thật anh em: nếu anh em không trở lại mà nên
như trẻ nhỏ, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời. [...] Nhưng ai làm cớ cho
một trong những kẻ bé mọn đang tin Thầy đây phải sa ngã, thì thà treo
cối đá lớn vào cổ nó mà xô cho chìm xuống đáy biển còn hơn”.
AYE_GIUASau đó, Đức Thánh Cha bắt đầu bài giáo lý như sau:
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Trong
buổi tiếp kiến chung lần trước chúng ta đã nói về các trẻ em. Hôm nay
chúng ta cũng sẽ nói về các trẻ em. Tuần trước, chúng ta tập trung vào
cách Chúa Giêsu, trong hoạt động của Người, đã nhiều lần nói về tầm quan
trọng của việc bảo vệ, chào đón và yêu thương những người bé nhỏ nhất.
Mọi hình thức lạm dụng trẻ em đều vi phạm giới răn của Chúa
Tuy
nhiên, ngay cả ngày nay, trên thế giới vẫn còn hàng trăm triệu trẻ vị
thành niên, mặc dù chưa đủ tuổi để tuân thủ các nghĩa vụ của người
trưởng thành, vẫn bị buộc phải làm việc và nhiều em phải làm những công
việc đặc biệt nguy hiểm. Chưa kể đến tình trạng các bé trai bé gái bị
buôn bán làm nô lệ cho nạn mại dâm hoặc khiêu dâm và hôn nhân cưỡng bức.
Điều này thật cay đắng. Thật không may, trong xã hội của chúng ta, trẻ
em bị ngược đãi và đối xử bất công bằng nhiều cách. Lạm dụng trẻ em,
dưới bất kỳ hình thức nào, đều là hành vi đê hèn và tàn bạo. Nó không
chỉ đơn thuần là một tệ nạn xã hội và một tội ác; nó là hành vi vi phạm
rất nghiêm trọng các điều răn của Chúa. Không một đứa trẻ nào phải bị
ngược đãi. Ngay cả một trường hợp cũng đã là quá nhiều.
Cần phải đánh thức lương tâm của chúng ta
Do
đó, cần phải đánh thức lương tâm của chúng ta, thực hành sự gần gũi và
liên đới cụ thể với trẻ em và thanh thiếu niên bị lạm dụng, đồng thời
xây dựng lòng tin tưởng và sự hợp tác giữa những người dấn thân cung cấp
cho các em cơ hội và nơi an toàn để lớn lên trong bình an. Tôi biết có
một nước ở Châu Mỹ Latinh, nơi có một loại trái cây đặc biệt, được gọi
là arandano [giống một loại dâu rừng]. Để hái loại trái này chúng ta cần
những bàn tay mềm mại và họ bắt các trẻ em làm việc này, họ biến chúng
thành nô lệ làm công việc thu hoạch.
Những lý do khiến trẻ em bị bóc lột sức lao động
Tình
trạng nghèo đói lan rộng, thiếu các công cụ xã hội hỗ trợ gia đình,
tình trạng bị gạt ra bên lề ngày càng tăng trong những năm gần đây cùng
với tình trạng thất nghiệp và mất an ninh việc làm là những yếu tố khiến
thế hệ trẻ phải trả giá đắt nhất. Ở các thành phố lớn, nơi sự chia rẽ
xã hội và suy thoái đạo đức gây ảnh hưởng xấu, có những trẻ em tham gia
vào việc buôn bán ma túy và các hoạt động bất hợp pháp đa dạng nhất.
Chúng ta đã chứng kiến bao nhiêu trẻ em trở thành nạn nhân bị hiến tế!
Đôi khi, thật bi thảm khi các em bị buộc phải trở thành “kẻ hành quyết”
những bạn đồng trang lứa, cũng như tự làm tổn hại đến chính mình, phẩm
giá và nhân tính của các em. Nhất là, khi trên đường phố, trong khu phố
giáo xứ, những cuộc sống bị đánh mất này hiện ra trước mắt chúng ta,
chúng ta thường ngoảnh mặt làm ngơ.
Ở đất nước tôi cũng có một
trường hợp như vậy, một cậu bé tên Loan đã bị bắt cóc và không ai biết
cậu bé ở đâu. Và một trong những giả thuyết là cậu bé bị gửi đi để lấy
nội tạng từ cậu để cấy ghép. Và người ta làm điều này, anh chị em biết
rõ điều này. Một số người trở về với vết sẹo, một số người chết. Đây là
lý do tại sao hôm nay tôi muốn tưởng nhớ cậu bé tên Loan.
Chống bóc lột trẻ em là cách xây dựng tương lai tốt hơn
Thật
khó để chúng ta thừa nhận sự bất công xã hội đẩy hai trẻ em, có thể là
cư dân của cùng một khu phố hoặc một tòa nhà chung cư, đi theo những con
đường và số phận hoàn toàn trái ngược nhau, chỉ vì một trong hai em
sinh ra trong một gia đình khó khăn. Một sự rạn nứt không thể chấp nhận
được giữa con người và xã hội: giữa người có thể mơ ước và người phải
dập tắt ước mơ. Nhưng Chúa Giêsu muốn tất cả chúng ta được tự do và hạnh
phúc; và nếu Người yêu thương mọi người nam nữ như con của Người, thì
Người cũng yêu thương các trẻ em bằng tất cả sự dịu dàng của trái tim
Người. Vì vậy, Người yêu cầu chúng ta dừng lại và lắng nghe nỗi đau khổ
của những người không có tiếng nói, những người không được giáo dục.
Chống nạn bóc lột, đặc biệt là bóc lột trẻ em, là con đường chính để xây
dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho toàn xã hội. Một số quốc gia đã khôn
ngoan viết về các quyền trẻ em. Anh chị em hãy tìm trên internet xem
đâu là các quyền của trẻ em.
Đừng tiếp tay cho tình trạng bóc lột trẻ em
Và
do đó chúng ta có thể tự hỏi: tôi có thể làm gì? Trước hết, chúng ta
phải nhận ra rằng nếu muốn xóa bỏ tình trạng lao động trẻ em, chúng ta
không thể tiếp tay cho tình trạng này. Và chúng ta tiếp tay cho tệ nạn
này khi nào? Ví dụ khi chúng ta mua những sản phẩm sử dụng lao động trẻ
em. Làm sao tôi có thể ăn và mặc khi biết rằng đằng sau những thức ăn
hoặc bộ quần áo đó là những đứa trẻ bị bóc lột, phải làm việc thay vì
được đến trường? Nhận thức về những gì chúng ta mua là bước đầu tiên để
tránh trở thành kẻ đồng lõa. Hãy xem chúng là sản phẩm đến từ đâu. Một
số người cho rằng, với tư cách cá nhân, chúng ta không thể làm được
nhiều. Đúng vậy, nhưng mỗi người chúng ta có thể là một giọt nước, cùng
với nhiều giọt nước khác, có thể trở thành biển cả. Tuy nhiên, cũng cần
phải nhắc nhở các tổ chức, bao gồm cả các tổ chức của Giáo hội, và các
doanh nghiệp về trách nhiệm của họ: họ có thể tạo ra sự khác biệt bằng
cách chuyển hướng đầu tư của mình sang các công ty không sử dụng hoặc
không cho phép sử dụng lao động trẻ em. Nhiều quốc gia và tổ chức quốc
tế đã ban hành luật và chỉ thị chống lao động trẻ em, nhưng chúng ta vẫn
có thể làm được nhiều hơn nữa. Tôi cũng kêu gọi các nhà báo hãy làm
phần việc của mình: họ có thể giúp nâng cao nhận thức về vấn đề này và
tìm ra giải pháp. Anh chị em đừng sợ; hãy lên án những điều này.
Là tiếng nói cho các trẻ em
Và
tôi cảm ơn tất cả những ai không ngoảnh mặt làm ngơ khi thấy trẻ em bị
ép phải trở thành người lớn quá sớm. Chúng ta hãy luôn ghi nhớ lời Chúa
Giêsu: “Bất cứ điều gì các ngươi làm cho một trong những anh em bé nhỏ
nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy” (Mt 25,40). Thánh
Têrêsa thành Calcutta, một người thợ vui vẻ trong vườn nho của Chúa, là
mẹ của những đứa trẻ thiệt thòi và bị lãng quên nhất. Với ánh mắt dịu
dàng và quan tâm, Mẹ có thể hướng dẫn chúng ta nhìn thấy những đứa trẻ
vô hình, rất nhiều nô lệ của một thế giới mà chúng ta không thể bỏ mặc
cho sự bất công của nó. Bởi vì hạnh phúc của người yếu nhất sẽ mang lại
hòa bình cho tất cả mọi người. Và cùng với Mẹ Têrêsa, chúng ta hãy trao
tiếng nói cho các trẻ em:
“Tôi xin một nơi an toàn, nơi tôi có thể chơi đùa.
Tôi xin một nụ cười của những người biết yêu thương.
Tôi xin quyền được làm một đứa trẻ, là niềm hy vọng của một thế giới tốt đẹp hơn.
Tôi xin được lớn lên như một con người.
Tôi có thể tin tưởng vào bạn không?" (Thánh Têrêsa Calcutta)
Buổi tiếp kiến kết thúc với Kinh Lạy Cha và phép lành Đức Thánh Cha ban cho mọi người.