“Hãy qua cửa hẹp mà vào, vì cửa rộng và đường thênh thang thì đưa đến diệt vong, mà nhiều người lại đi qua đó. Còn cửa hẹp và đường chật thì đưa đến sự sống, nhưng ít người tìm được lối ấy” (Mt 7,13-14).

Đường cầu nguyện không phải là xa lộ thênh thang, có khi đúng hơn là một đường mòn trong núi. Nhưng bạn đã tìm được con đường đó. Bạn đừng để bị lạc bạn nhé. Đôi lúc bạn cũng cần đến những điểm mốc, những địa hình địa vật. Gặp ngã ba đường, có khi bạn do dự không biết đi hướng nào. Đừng vội vã cứ đi đại, không đúng thì quay lui. Hãy xem bản đồ, hãy coi la bàn, hay hỏi người địa phương. Mở cẩm nang chỉ đường mà tham khảo, nếu có. Trong đường cầu nguyện, bạn hãy hỏi Phúc Âm, hãy nghe lời Giáo Hội. Bạn hãy xin như các Tông đồ: “Lạy Chúa, xin dạy chúng con cầu nguyện”, bạn sẽ nghe được lời đáp đã vang lên ở các nẻo đường Dothái: “Thầy là Đường, là Sự Thật và là Sự Sống” (Ga 14,6).

I

Không bao giờ bạn cô đơn

Với bạn, còn có biết bao nhiêu người…

Khi bạn chấp nhận ở một mình với Chúa trong nguyện cầu và suy niệm, bạn sẽ dần dần khám phá được sự hiệp thông bao la. Thay vì rút vào cô đơn, bạn lại mở ra. Khi sống trong lòng Chúa, bạn cũng sống trong lòng thế giới, vì Thiên Chúa là Tình Yêu Tuyệt Đối và Phổ Quát. Chính Chúa nối liền bạn với hệ thống hiệp thông vô hình với các thánh.

Trước hết là các thiên thần. Chính Chúa Giêsu đã nói khi đề cập đến các trẻ nhỏ: “Thiên Thần chúng hằng chiêm ngưỡng thánh nhan Cha ở trên trời” (Mt 18,10). Thiên thần hằng tỉnh thức chăm sóc từng chút một, bảo vệ, soi sáng, hướng dẫn mỗi người con của Chúa. Nếu bạn muốn có một thí dụ về tình bạn thiêng liêng đó, bạn hãy đọc sách Tobia của Cựu Ước: Thiên thần Raphael đồng hành với Tobia con trên đường tìm bạn đời tương lai và cuối câu chuyện, ngài giải thích nhiệm vụ chuyển đạt những lời khẩn nguyện của Tobia và Sara lên Thiên Chúa (Tb 12,12). Như vậy, bạn đừng quên thiên thần giữ mình của bạn nhé.

Tiếp đến là vô vàn các thánh đã được hưởng kiến Nhan Chúa. Họ thuộc đủ mọi dân tộc, mọi giống nòi, mọi quốc gia và ngôn ngữ (Kh 7,9). Với lời cầu nguyện của bạn, bạn đi vào mối hiệp thông với các ngài: “Anh em đã tới dự hội vui giữa các con đầu lòng của Thiên Chúa, là những kẻ đã được ghi tên trên trời. Anh em đã tới cùng Thiên Chúa, Đấng xét xử mọi người, đến với linh hồn những người công chính đã được nên hoàn thiện” (Dt 12,23). Bạn hãy đọc hạnh các thánh để được làm quen với các ngài. Có những vị bạn sẽ thích hơn, vì hành trình thiêng liêng của họ, và các ngài sẽ nên bạn đường cho bạn. Đặc biệt, bạn hãy tin tưởng chạy đến với Thánh Cả Giuse, Bạn Thanh Sạch của Đức Mẹ và Cha Nuôi của Chúa Cứu Thế. Ngài vô cùng khôn ngoan và đảm lược, được Thiên Chúa tuyệt đối tín nhiệm. Bạn xem, để cứu dân Người, Thiên Chúa đã thi thố bao nhiêu quyền phép trên Ai Cập, nhưng khi chính Con của Người bị Hêrôđê mưu toan hãm hại, Ngài để một mình Giuse xoay xở định liệu trên đường lánh nạn trong đêm tối và nơi đất khách quê người. Với Mẹ Maria và Chúa Giêsu thì lời cầu bầu của Thánh Cả còn mạnh thế biết bao. Tôi đã được diễm phúc có nhiều kinh nghiệm cá nhân khi chạy đến cùng Ba Đấng: Giêsu-Maria-Giuse, lòng con yêu mến, xin thương cứu các linh hồn. Giêsu-Maria-Giuse, con xin dâng linh hồn và xác cùng mọi sự trong tay Ba Đấng. Giêsu-Maria-Giuse, xin Ba Đấng giúp con trong giờ hấp hối lâm chung. Giêsu-Maria-Giuse, xin cho con được chết lành bình an trong tay Ba Đấng.

Sau nữa là các người đã qua đời, quen gọi là các đẳng linh hồn trong luyện tội. Nhất là khi có những phần tử thân yêu trong gia đình bạn đã qua bờ bên kia sự chết, bạn không thể không giữ liên lạc với họ. Các ngài đang trải qua cuộc thanh luyện để dần dần tiến vào sự hoàn hảo thiên đàng. Lời cầu nguyện của bạn giúp họ tiến tới, như là ly nước cho người đang khát. Sự hiện diện của họ cũng giúp bạn đào sâu lòng khao khát Thiên Chúa. Bạn hãy nhớ đặc biệt các linh hồn mồ côi, nghĩa là những linh hồn không được ai nhớ tới cầu hồn xin lễ cho, dù người thân còn sống của họ có khi còn đầy ra đó!

Cuối cùng là tất cả những người thiện chí đang trên đường lữ hành trần thế. Là một phần tử sống động nhỏ bé trong Thân Mình Chúa Kitô, bạn không ngừng cho đi và lãnh nhận một năng lượng thần linh đang lưu chuyển như dòng máu trong tim. Những ai có tâm hồn ngay chính sống trên hành tinh này đều đi vào trong sự hiệp thông thiêng liêng ấy. Lời cầu nguyện nối bạn vào mạng lưới Giáo Hội, chẳng khác chi bây giờ người ta nối mạng Minitel hay Internet. Cụ thể là những lời cầu nguyện người ta cầu cho nhau: An ủi và mạnh sức biết bao khi bạn biết được rằng lúc nầy có nhiều người khác đang cầu nguyện cho bạn! Bạn đừng bao giờ quên đóng góp phần bạn vào sợi dây thân ái đó: một ăn khớp với nhiều, hiện tại mở vào vĩnh cửu.

Tôi rất cảm động cám ơn Ba Đấng và vui mừng biết ơn tất cả những người thân và con cái đã quy tụ nhau dâng Thánh lễ cầu nguyện cách riêng cho tôi nhân ngày Ngân khánh Linh mục của tôi. Trong những ngày đó, các người thân yêu khác ở Việt Nam và hải ngoại cũng xin lễ, chầu giờ thánh, lần chuỗi và hy sinh cầu nguyện cho tôi. Tôi được bao bọc trong lời cầu nguyện, tình thương và ân sủng. Xin cho tôi được nên lời ngợi ca và dùng ơn Chúa cho nên.

Giáo hội Công Giáo là gia đình của bạn

Mở ra trong suy niệm, bạn cầu nguyện trong Giáo Hội, với Giáo Hội, nhờ Giáo Hội và cho Giáo Hội. Giáo Hội là một Thân Mình bằng xương bằng thịt, với máu huyết và y phục, với một quá khứ chở đầy khốn cùng và vinh quang, một hiện tại mà Giáo Hội thế nào thì bạn phải yêu mến Giáo Hội thế ấy, như yêu chính mẹ của bạn, một tương lai hoàn toàn tín thác trong tay Chúa. Chính vì vậy mà tôi cũng muốn nói với bạn những vấn đề bao quanh đời sống cộng đồng Giáo Hội.

Mầu nhiệm Thánh Thể

Thánh Lễ, nhất là Thánh Lễ Chúa Nhật, nơi cử hành mầu nhiệm đức tin, nơi đại gia đình Công giáo quy tụ quanh trung tâm điểm của mình, là suối nguồn và chóp đỉnh tất cả đời sống thiêng liêng của bạn. Cho dù thánh lễ ấy thiếu bầu khí cầu nguyện, thiếu sốt sắng, không huy hoàng đẹp đẽ, cách linh mục cử hành không hợp sở thích của bạn…, bạn hãy đến tham dự trong tinh thần đức tin, để gặp gỡ Chúa Kitô, để lắng nghe Lời Ngài và thông hiệp vào Thánh Thể Ngài, để chia sẻ hiến tế tình yêu “vì vinh danh Chúa và phần rỗi thế gian”. Và khi chung lòng sát cánh với các tín hữu khác, bạn luôn có thể yêu thương tha nhân như chính mình. Thánh lễ là phương cách tuyệt hảo nuôi dưỡng và canh tân đời sống cầu nguyện cá nhân của bạn. Và ngược lại, thánh lễ cũng cho phép bạn góp phần canh tân cộng đồng mà bạn là thành phần, vì mỗi tín hữu phải là một viên đá sống động xây dựng cộng đồng Giáo Hội.

Lời cầu nguyện nhóm

“Thầy còn bảo thật anh em: nếu ở dưới đất hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho. Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đó, giữa họ” (Mt 18,19). Nếu bạn đọc Tông đồ Công vụ, bạn sẽ ngạc nhiên thấy bầu khí cầu nguyện bao quanh mọi hoạt động của nhóm: “Tất cả một lòng một ý, họ chuyên cần cầu nguyện” (Ac 1,14). Ngày nay cũng thế, các buổi hội họp của người kitô hữu phải được diễn ra trong bầu khí cầu nguyện, đặc biệt là trong cung lòng gia đình. Đẹp đẽ biết bao vợ chồng, cha mẹ bạn cái, anh chị em cùng sống lời mời gọi cầu nguyện!

Đối với những người trẻ, nhóm cầu nguyện cống hiến cơ hội tốt để tiến tới trong đời sống thiêng liêng: sau những phút giây suy niệm thinh lặng cá nhân, là lời cầu nguyện tự phát, chia sẻ lớn tiếng và những thánh ca ca ngợi. Cầu nguyện cá nhân giúp cho cầu nguyện nhóm được phong phú, và ngược lại cầu nguyện nhóm giúp cầu nguyện cá nhân được kiên trì trong suy niệm hằng ngày và theo Chúa Kitô cho đến cùng. Hãy tạo lấy bầu khí mà linh hồn chúng ta cần đến. Bạn đừng ngại tận dụng nhóm cầu nguyện. Nếu tại nơi bạn sống chưa có thì bạn lập nên một nhóm, nhưng bạn đừng quên rằng tất cả tuỳ thuộc vào mối liên lạc mật thiết của bạn với Chúa.

Tình bạn thiêng liêng

Có những nhóm cầu nguyện, không những mật thiết với Chúa mà còn mật thiết với nhau, có thể nói với nhau được tất cả. Một tình bạn sâu xa liên kết họ: “Anh hãy tránh xa những đam mê của tuổi trẻ, cố gắng trở nên người công chính, giàu lòng tin và lòng mến, ăn ở thuận hòa cùng những ai kêu cầu Chúa với tấm lòng trong sạch” (2 Tm 2,22). Tình bạn thiêng liêng là một món quà vô giá. Nhờ nó, bạn có thể chia sẻ không những các hoạt động bên ngoài, tình cảm, dự tính… mà còn cả mối tương quan của bạn với Chúa. Trong đại dương cảm thông của đời sống cầu nguyện, biết đâu bạn lại không khám phá ra được một “hải đảo hiệp thông”. Khi bảo chúng ta thương yêu nhau như Ngài thương yêu chúng ta, Chúa Giêsu mở đường vào tình bạn thiêng liêng nầy: “Thầy không còn gọi các con là tôi tớ nữa, mà Thầy gọi các con là bạn hữu của Thầy’’ (Ga 15,15).

Sách giáo sĩ cũng nói cách tuyệt diệu điều đó: “Một người bạn trung thành là một trợ lực mạnh mẽ, ai tìm được người bạn trung thành là tìm được kho báu. Một người bạn trung thành thật vô giá, không ai đo lường được giá trị của nó. Một người bạn trung thành là dầu thơm cho cuộc sống, chỉ những ai tôn kính Chúa mới tìm được. Ai tôn kính Chúa là những người bạn đích thực, vì người ta thế nào thì bạn của họ thế ấy” (Si 6,15-17). Lòng kính trọng Thiên Chúa là nền tảng của lòng kính trọng tha nhân, và mỗi người có thể giúp người kia trưởng thành trong ơn gọi cá nhân của mình cách tự do.

Hướng dẫn thiêng liêng

Hướng dẫn thiêng liêng hay đồng hành thiêng liêng là một hình thức đặc biệt của tình bạn ấy. Hơn là một tình bạn, đó đúng hơn là một tình phụ tử hay mẫu tử. Trong xã hội chúng ta đang sống, nhiều người trẻ cảm thấy thiếu an toàn nội tâm. Giáo Hội cống hiến kho tàng khôn ngoan rất kỳ cựu này: những nhà hướng dẫn thiêng liêng cống hiến tốt hơn là những nhà phân tâm. Các Kitô hữu đã thủ đắc được một sự trưởng thành thiêng liêng đầy đủ và đã lãnh nhận được ơn biện phân (phán đoán) đều có thể dẫn dắt rất nhiều người trẻ trên con đường hoàn thiện Phúc Âm. Vậy bạn hãy cầu xin Chúa ban cho bạn một người hướng dẫn thiêng liêng, và bạn hãy chủ động tìm kiếm. Không phải tuyệt đối không thể không có, nhưng rất cần thiết. Và không nhất thiết phải là một linh mục. Một giáo dân, nam cũng như nữ, một sư huynh, một nữ tu, đều có thể nhận được ơn đó. Đây là một điều khá mới mẻ đối với thói quen bấy lâu nay của chúng ta, vì thường việc linh hướng kèm theo việc xưng tội. Tôi sẽ dành phần phụ lục ở cuối sách để nói thêm về việc hướng dẫn thiêng liêng này.

Ở đây, tôi không đưa ra “cách sử dụng” cho một đồng hành thiêng liêng, mà chỉ là một ít ghi chú:

* Người ta có thể thỉnh thoảng bàn hỏi với vị hướng dẫn thiêng liêng, hay vào những giai đoạn nào đó của cuộc đời, hoặc muốn được theo dõi đều đặn một thời gian dài.

* Người hướng dẫn đích thực là chính Chúa Thánh Thần, chứ không phải là một thứ ‘thầy đạo’ phân phát các mệnh lệnh.

* Người hướng dẫn thiêng liêng truyền thông kinh nghiệm của mình bằng sự toả chiếu tự nhiên, hơn là bởi sự dạy dỗ hoặc những chỉ thị quyền bính. Chính phẩm chất đời sống của người hướng dẫn giáo dục người thụ hướng.

* Người được hướng dẫn phải biết mở rộng lòng với tất cả sự tín nhiệm, đồng thời lãnh lấy trách nhiệm thực thi ý Chúa trong tất cả mọi sự.

Hạnh phúc cho bạn, nếu bạn tìm được một người hướng dẫn như thế. Nhưng nếu bạn không tìm được, thì Chúa cũng không bỏ bạn. Những ai ao ước sự thánh thiện sẽ không thiếu Chúa Thánh Thần đâu. Dầu nội tâm của Thánh Linh sẽ dạy dỗ bạn tất cả, như Ngài đã làm cho bao vị thánh: “Phần anh em, dầu mà anh em đã lãnh nhận từ Đức Kitô ở lại trong anh em, và anh em chẳng cần ai dạy dỗ nữa. Nhưng vì dầu của Người dạy dỗ anh em mọi sự - mà dầu ấy dạy sự thật chứ không phải sự dối trá - anh em hãy ở lại trong Người” (1 Ga 2,27).

Còn tiếp