Xuân Lộc − Uỷ ban Bác ái Xã hội (UBBAXH) thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGMVN) đã tổ chức Lễ Ra mắt Caritas Việt Nam tại Toà Giám mục Xuân Lộc, số Y 70 Hùng Vương, P. Xuân Bình, Tx. Long Khánh, tỉnh Đồng Nai, từ ngày 21-23/10/2008, với sự hiện diện của 96 tham dự viên trong nước (đại biểu của 24 giáo phận và của 22 dòng tu) và ngoài nước (đại diện một số tổ chức: Caritas Internationalis, Caritas Asia, Caritas Germany, Secours Catholique-Caritas France, Catholic Relief Services (CRS), Catholic HIV/AIDS Network (CHAN), với mục đích giới thiệu cơ cấu tổ chức, đường hướng hoạt động của Caritas Việt Nam, cũng như giới thiệu một số chương trình hoạt động trong một số lĩnh vực như đào tạo nhân sự, phòng chống tệ nạn xã hội, chăm sóc sức khoẻ cộng đồng, giảm thiểu thiệt hại thiên tai.

Trong các tham dự viên hiện diện tại Lễ Ra Mắt này có Đức ông R. Vitillo, thuộc Caritas Quốc tế và là Chủ tịch Tổ chức CHAN (Catholic HIV/AIDS Network); 6 giám mục: Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Chủ tịch HĐGMVN; Đức cha Đa Minh Nguyễn Chu Trinh, Gm. Gp. Xuân Lộc, Chủ tịch UBBAXH - Caritas VN; Đức cha Phaolô Nguyễn Thanh Hoan, Gm. Gp. Phan Thiết, nguyên Chủ tịch UBBAXH; Đức cha Micae Hoàng Đức Oanh, Gm. Gp. Kontum - Chủ tịch Uỷ ban Loan báo Tin Mừng; Đức cha Giuse Nguyễn Văn Yến, Gm. Gp. Phát Diệm; Đức cha Yvon Ambroise, Chủ tịch Caritas Asia; 42 linh mục, 2 thầy dòng, 22 nữ tu và 20 giáo dân đang hoạt động trong lĩnh vực bác ái xã hội.

Trong diễn văn khai mạc, Đức cha Chủ tịch UBBAXH - Caritas VN Đa Minh Nguyễn Chu Trinh đã chia sẻ rằng ngài rất cảm động và vui mừng vì được chào đón những người làm công tác từ thiện sau 32 năm xa cách.

Ngài cũng nói lên sự cảm kích và biết ơn sự quan tâm của Caritas Internationalis và của Caritas Asia đối với Caritas Việt Nam, mà vị đại diện là Đức ông Robert Vitillo; cũng như của những người bạn của các tổ chức bác ái như Caritas Germany, Secours Catholique-Caritas France, Catholic Relief Services (CRS), Catholic HIV/AIDS Network (CHAN) đang hiện diện tại Lễ Ra Mắt này.

Ngài nhận định rằng trong quá khứ, do hoàn cảnh chiến tranh và những tuyên truyền chống phá nhau giữa các ý thức hệ, Caritas Việt Nam cũng đã trở thành nạn nhân của sự hiểu lầm đối với những hoạt động bác ái của mình. Và ngài hy vọng rằng sau Lễ Ra Mắt này, những hiểu lầm, nghi kỵ đó không còn nữa để tất cả mọi người Việt Nam có thể cùng cộng tác trong các công trình xây dựng tình thương.

Trong lời chào mừng tới tất cả các thành viên của Caritas Việt Nam có mặt tại Lễ Ra Mắt này, ngài nói: “Ai trong chúng ta cũng là thành viên của Caritas vì ai cũng có một con tim đang đập, một trái tim biết yêu thương, một tấm lòng được Chúa Cha đổ tràn Thánh Thần tình yêu của Ngài để cùng có những rung cảm và hành động như Chúa Giêsu”. Và đây là một dịp tốt để tất cả mọi người “cùng suy tư, bàn luận và tìm ra những phương cách làm sống lại Caritas Việt Nam trong các giáo phận, các giáo xứ và từng tâm hồn con người”.

Ngài mời gọi mọi người hãy thay đổi cái nhìn của mình về Caritas, đừng nhìn Caritas như là một tổ chức từ thiện quy tụ một nhóm người tình nguyện ít ỏi như chúng ta vẫn nghĩ, mà phải hiểu nó như là “một hiệp hội mở rộng cho tất cả mọi người để thể hiện tình yêu bao la của Thiên Chúa qua những hoạt động cụ thể, thiết thực, có tổ chức, có kỹ thuật, có hiệu quả cho những người nghèo khổ về vật chất cũng như tinh thần”. Chính vì vậy mà Caritas Việt Nam rất cần đến tất cả mọi người, từ các giám mục trong Hội đồng Giám mục Việt Nam đến các linh mục, các tu sĩ nam nữ và các tín hữu giáo ưu tuyển. Tất cả hãy nên như “những tấm men hoà vào trong khối bột cộng đồng xã hội và dân tộc để làm dậy lên hương vị ngọt ngào của tình yêu Thiên Chúa”.

Còn Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Chủ tịch HĐGMVN, thì lời đầu tiên trong bài phát biểu của mình là tâm tình tạ ơn. Tạ ơn Chúa vì đã ban cho Giáo hội Việt Nam được tái lập tổ chức Caritas, để hoạt động bác ái xã hội của Giáo Hội địa phương đạt hiệu quả hơn, khi hoà nhập vào mạng lưới của Caritas Quốc tế trong Giáo Hội toàn cầu. Tiếp theo, ngài cũng bày tỏ lòng biết ơn đối với Chính quyền các cấp vì đã tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức Caritas Việt Nam được tiếp tục hoạt động sau 32 năm tạm ngưng. Ngài hy vọng rằng trước những nhu cầu khẩn thiết của xã hội Việt Nam hiện nay trong lĩnh vực giáo dục giới trẻ, chăm sóc sức khoẻ cộng đồng cho phụ nữ và trẻ em, giúp đỡ các nạn nhân thiên tai hay nạn nhân xã hội, giúp đỡ những người nghèo khổ bệnh tật, bảo vệ môi trường sống, Caritas Việt Nam sẽ có những đóng góp tích cực để xoa dịu đau khổ và thăng tiến đời sống của anh chị em mình. Ngài cũng mong ước các cấp chính quyền địa phương tạo điều kiện thuận lợi cho Caritas các giáo phận và giáo xứ, để hoạt động trong các lĩnh vực này cho xã hội mỗi ngày một phát triển tốt đẹp hơn.

Cũng như Đức cha Chủ tịch UBBAXH - Caritas VN, Đức cha Chủ tịch HĐGMVN nhận định rằng trong tinh thần đổi mới, Caritas không còn chỉ là một tổ chức từ thiện đơn thuần nhưng còn là một hiệp hội hướng đến sự phát triển cộng đồng để thúc đẩy mọi người trong xã hội quan tâm đến những thành phần yếu kém; mà hơn thế nữa, Caritas còn là một Hiệp hội Công giáo Tiến hành để thúc đẩy mọi người tín hữu thực thi lòng bác ái của Thiên Chúa và loan báo Tin Mừng cứu độ của Đức Kitô qua các hành động thiết thực cho những người nghèo khổ về vật chất cũng như tinh thần, như gương mẫu người Samaritanô nhân hậu (x. Lc 10,33tt) hành động và phục vụ trong tình yêu (x. Gl 5,6; x. Thiên Chúa là Tình Yêu, số 31), để mọi người có thể cảm nhận được những giá trị phong phú của kiếp người trong tình yêu cứu độ của Đức Kitô.

Trong lời phát biểu ngắn gọn của mình, Đức cha Micae Hoàng Đức Oanh, Chủ tịch Uỷ ban Loan báo Tin Mừng, đã chia sẻ “bác ái chính là khởi đầu và là kết thúc của công cuộc loan báo Tin Mừng. Cần có một tầm nhìn mới và một con tim mới. Bác ái không phải là cho, là bố thí mà là trả lại cho người nghèo cái mà họ đáng được hưởng. Và cách chúng ta làm bác ái cũng là cách chúng ta đang trả lại cho Thiên Chúa, cách trả này được thể hiện qua những hành động cụ thể với một tâm tình tạ ơn và lòng khiêm tốn...”.

Một trong những người phát biểu đặc biệt tại buổi sáng của Lễ Ra Mắt này phải kể đến là Đức ông R. Vitillo, đại diện cho Caritas Quốc tế, cho Tổ chức CHAN (Catholic HIV/AIDS Network), và là một người từng gắn bó và yêu quý dân độc và Giáo hội Việt Nam. Ngài nói rằng mình thật vinh dự vì có cơ hội đại diện cho 162 quốc gia thành viên của Caritas Quốc tế chào mừng và chúc mừng Caritas VN nhân ngày Lễ Ra Mắt này. Cũng như tâm tình của những lần chia sẻ khác khi đến Việt Nam, ngài cho biết mình thật cảm động và vinh dự được giao trọng trách là người đại diện này; và rằng “dân tộc Việt Nam và Giáo hội Việt Nam có một chỗ đứng quan trọng trong tâm hồn” ngài, và nhất là ngài “luôn nhớ đến trong lời nguyện mỗi ngày”.

Sau phần phát biểu của các đại biểu, Lễ Ra Mắt được đánh dấu bằng Thánh lễ đồng tế tại nhà nguyện của Toà Giám mục. Trong Thánh lễ do ngài chủ tế, Đức cha Chủ tịch HĐGMVN cũng nhắn nhủ rằng, buổi Lễ Ra Mắt hôm nay phải được ghi khắc như một Lễ Ngũ Tuần mới, Caritas được hình thành và được sai đi từ đó, phải làm sao để diễn tả được “ngôn ngữ của Đức Bác ái Kitô giáo”, một ngôn ngữ xuất phát từ nguồn là Chúa Thánh Thần. Và một điều quan trọng nữa là “trước khi thực hiện một hành động cho, chúng ta phải làm chứng tá của tình yêu Phúc Âm” (Cor Unum) bằng ngôn ngữ tình yêu.

Trong buổi sáng ngày đầu của Lễ Ra Mắt này, Linh mục Antôn Nguyễn Ngọc Sơn, Tổng Thư ký UBBAXH - Caritas VN, cũng đã giới thiệu Caritas VN với nội quy, cơ cấu tổ chức và đường hướng hoạt động. Các đại biểu, nhất là các đại biểu nước ngoài, hết sức tâm đắc với phần diễn tả về Linh đạo Bác ái: “Hội viên Caritas trước tiên là người được tình yêu Đức Kitô chinh phục. Khởi đi từ cuộc gặp gỡ với Đức Kitô, họ có thể trao ban tình yêu này cho những anh chị em đồng loại qua những việc bác ái... Họ phải luôn noi gương Đức Giêsu sống khiêm tốn “chúng tôi là những đầy tớ vô dụng” (Lc 17,10). Họ phải luôn xác tín rằng: khả năng giúp đỡ người khác là một hồng ân của Thiên Chúa, chứ không phải là công đức và sự nghiệp của bản thân (x. Tđ. Thiên Chúa là Tình Yêu, số 35). Họ là những công cụ mà Thiên Chúa dùng để trao ban tình thương của Ngài. Muốn được như vậy, họ cần phải có một tâm hồn cầu nguyện liên lỉ, gắn bó với Đức Giêsu Kitô.

Đức Giêsu dạy chúng ta là: “Luật căn bản để hoàn thiện con người và qua đó để biến đổi thế giới là điều răn mới về tình yêu” (x. Mt 22,40 ; Ga 15,12 ; CĐ. Vatican II , Gaudium et Spes, số 38). Hành vi cá nhân sẽ mang trọn tính người khi nó được phát sinh từ tình yêu, biểu lộ tình yêu và hướng về tình yêu. Trong phạm vi xã hội, sự thật này cũng y như vậy. Các Kitô hữu cần phải là những nhân chứng xác tín sâu xa về tình yêu, và qua cuộc sống của mình, họ cần chứng tỏ rằng tình yêu là động lực duy nhất (x. 1 Cr 12,31; 14,1) để dẫn đến sự hoàn thiện bản thân và xã hội (x. Tóm lược Học thuyết Xã hội, số 580).

Theo linh đạo này, mỗi hội viên caritas trở thành người xây dựng nền văn minh tình yêu. 

Vào buổi chiều cùng ngày, đại diện của các tổ chức Caritas Internationlis, Caritas Germany, Secours Catholique (Caritas France), Catholic Relief Service (Hoa Kỳ), CHAN (Catholic HIV/AIDS Network) cũng đã lần lượt giới thiệu về tổ chức của mình cũng như chương trình hoạt động tại Việt Nam. Những bài trình bày này giúp cho các tham dự viên cảm nhận mình đang hoà nhập vào mạng lưới Caritas toàn cầu, cũng như nắm bắt được những nhu cầu mà mọi người đang quan tâm. Đức cha Phaolô Nguyễn Thanh Hoan, nguyên Chủ tịch UBBAXH, cũng đã trình bày về Caritas giáo phận, giáo xứ với cơ cấu tổ chức và đường hướng hoạt động.

Ngày mai, 23-10, Hội nghị sẽ trình bày một số chương trình hoạt động trong một vấn đề và lĩnh vực như: Caritas VN và các vấn đề xã hội, Cách Vận dụng Tài chính trong Hệ thống Caritas VN, Chương trình Phòng chống Ma tuý và Phục hồi cho người Nghiện Ma tuý, Chương trình Phòng chống HIV/AIDS, Chương trình Đào tạo về Giới tính và Sức khoẻ Sinh sản cho Phụ nữ, Chương trình Trợ giúp các trẻ em (mồ côi, khuyết tật, thiểu số và trẻ em sống trong hoàn cảnh khó khăn). Đồng thời cũng chính thức ra mắt Ban Chấp hành Caritas Việt Nam.

Hội đồng Giám mục Việt Nam, trong kỳ họp thường niên, từ ngày 25-9-2008, tại Xuân Lộc, đã xác nhận tầm quan trọng và sự cần thiết của Caritas Việt Nam trong Giáo hội Việt Nam. Caritas thật sự đã đổi mới bản chất và phương thức hành động khi Đức Thánh Cha Beneđictô XVI chỉ định vị Hồng y đầu tiên, Oscar Andres Rodriguez, làm Chủ tịch Caritas Internationalis thay cho những người giáo dân giữ chức vụ này từ mấy chục năm nay. Hành động này như muốn xác định Giáo Hội toàn cầu muốn Hiệp hội Caritas đóng vai trò lớn lao hơn trong sinh hoạt của Giáo Hội và người tín hữu cần xác tín rằng “hoạt động bác ái chính là trách nhiệm của mỗi tín hữu và cũng là bản chất của Giáo hội Công giáo” như Đức Thánh Cha đã xác định trong Thông điệp Deus Caritas est (Thiên Chúa là Tình Yêu), số 20.