Ngỏ lời với hơn 30.000 tín hữu trong buổi tiếp kiến chung ngày 10/10, ĐTC khẳng đinh rằng giới răn thứ 5 - chớ giết người, nằm trong phần thứ hai của Mười điều răn, là phần nói về các mối quan hệ với tha nhân. Giới răn này, với công thức chính xác và rõ ràng cụ thể, nổi lên như một bức tường bảo vệ các giá trị căn bản của các mối quan hệ của con người: đó là giá trị của sự sống.
Dựa trên đoạn Kinh Thánh trích từ sách Khôn ngoan 11,24-26: “Thiên Chúa yêu thương mọi loài, không ghê tởm bất cứ loài nào Chúa đã làm ra, vì giả như Chúa ghét loài nào, thì đã chẳng dựng nên… Chúa là Đấng yêu sự sống, Chúa xử khoan dung với mọi loài vì mọi loài đều là của Chúa”, ĐTC đã mời gọi các tín hữu hãy yêu quý sự sống của tha nhân cũng như của chính mình, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, dưới bất cứ hình thức nào, vì đó là quà tặng của Thiên Chúa. Ngài cũng khẳng định rằng không thể dùng các thước đo theo tiêu chuẩn thế gian như vật chất, tiền bạc, thành công để lượng giá sự sống. Thước đo duy nhất và đúng thật nhất chính là tình yêu, tình yêu mà Thiên Chúa đã yêu sự sống.
Khinh khi sự sống chính là nguồn gốc mọi sự ác trên thế giới
Mở đầu bài huấn dụ, ĐTC xác định nguồn gốc của mọi sự dữ trên thế gian này xuất phát từ việc khinh khi coi thường sự sống. ĐTC nói: Như chúng ta đọc thấy trên báo chí, nhìn thấy trên truyền hình, sự sống bị xâm phạm bởi chiến tranh, bởi các tổ chức bóc lột con người, từ những đánh giá về sáng tạo và từ nền văn hoá gạt bỏ, và từ tất cả các hệ thống đánh giá sự sống con người dựa trên các cơ hội, trong khi một số lớn con người sống trong tình trạng không xứng đáng với con người. Đây là sự coi thường sự sống và cách nào đó, nó cũng là sự giết người.
Bạo lực và sự từ chối sự sống phát sinh từ sự sợ hãi
ĐTC nhận xét rằng một cách tiếp cận mẫu thuẫn cũng cho phép huỷ diệt sự sống con người trong lòng mẹ nhân danh việc bảo vệ các quyền lợi khác. Và ngài đặt câu hỏi: Nhưng làm sao một hành động hủy diệt sự sống vô tội và không được giúp đỡ từ trong trứng nước lại có thể được xem là việc điều trị, là văn minh hay đơn giản là nhân đạo? Những thứ này xuất phát từ đâu? ĐTC giải thích rằng chính sự sợ hãi là nguyên nhân của việc huỷ diệt sự sống.
Bạo lực và sự từ chối sự sống phát sinh từ sự sợ hãi. Đón nhận người khác, thực tế, là một thách thức đối với chủ nghĩa cá nhân. Ví dụ, chúng ta thử suy nghĩ, khi người ta khám phá một sự sống đang được sinh ra là một người bị khuyết tật, ngay cả khuyết tật nặng. Các cha mẹ trong những trường hợp bi thảm này cần được đồng hành gần gũi thật sự, cần sự tương trợ liên đới thật sự, để đối mặt với thực tế bằng cách vượt qua những sợ hãi không thể hiểu được. Ngược lại, họ lại thường nhận được những lời tư vấn lạnh lùng là phá bỏ bào thai đi.
Mỗi người, dù khoẻ mạnh hay đau yếu, đều là quà tặng của Chúa
ĐTC khẳng định rằng một đứa bé sơ sinh bệnh tật thì cũng như mỗi người đau khổ trên trái đất, như một người già cần sự trợ giúp, như nhiều người nghèo phấn đấu để tiến tới: người đàn ông, hay đàn bà mà bị xem như một vấn đề, thì thật ra, họ là một quà tặng của Thiên Chúa để có thể kéo tôi ra khỏi sự quy hướng về mình và làm cho tôi lớn lên trong tình yêu. Sự sống mỏng manh chỉ cho chúng ta con đường thoát ra, con đường cứu chúng ta khỏi sự hiện hữu bị bẻ cong, quy hướng về chính mình, và giúp khám phá ra niềm vui của tình yêu.
Thước đo duy nhất và đích thực về giá trị của sự sống chính là tình yêu
Điều gì đã dẫn đưa con người đến việc từ chối sự sống? ĐTC đã chỉ ra nguyên nhân của hành động từ chối này. Đó chính là những thần tượng của thế giới này: tiền bạc, quyền hành, thành công. Những thứ này là các tham số, những con số đo lường sai lầm để đánh giá sự sống. Thước đo duy nhất và đúng thật của sự sống chính là tình yêu, tình yêu mà Thiên Chúa đã yêu sự sống!
Thiên Chúa là Đấng yêu quý sự sống
ĐTC xác định ý nghĩa tích cực của giới răn “chớ giết người” đó là Thiên Chúa là người yêu quý sự sống”, như chúng ta đã nghe trong đoạn Kinh Thánh. Bí mật của sự sống được mạc khải từ cách ứng xử của Con Thiên Chúa, Đấng đã làm người, cho đến mức nhận lấy thánh giá, sự chối bỏ, sự yếu đuối, sự nghèo khó và đau khổ (x. Ga 13,1). Nơi mỗi đứa bé đau yếu, nơi mỗi người già yếu đuối, nơi mỗi người di cư thất vọng, nơi mỗi sự sống mỏng manh bị đe doạ, Chúa Kitô đang tìm kiếm chúng ta (x. Mt 25,34-46), Người đang tìm kiếm con tim của chúng ta để mở ra cho chúng ta niềm vui của tình yêu.
ĐTC khẳng định: Đón nhận mọi sự sống là điều đáng giá bởi vì mỗi người đều đáng với giá máu của chính Chúa Kitô (x. 1 Pr 1,18-19). Người ta không thể khinh khi coi thường điều mà Thiên Chúa yêu quý vô cùng.
ĐTC mời gọi mọi người nói với các người nam nữ của thế giới rằng đừng khinh dể sự sống! Sự sống của người khác và cả chính sự sống của mình, bởi vì giới răn “chớ giết người” cũng áp dụng cho mạng sống của chính mình. Nhiều người trẻ được khuyên bảo: đừng khinh khi cuộc sống của bạn! Hãy thôi từ chối công trình của Thiên Chúa. Bạn là một công trình của Thiên Chúa! Đừng khinh!
Cuối cùng, ĐTC khuyên nhủ: Đừng ai đo lường sự sống theo những lừa dối của thế giới này, nhưng mỗi người hãy đón nhận chính sự sống của mình và người khác nhân danh Chúa Cha Đấng đã tạo thành nó. Người là “Đấng yêu sự sống” và tất cả chúng ta cũng quý giá như thế, Đấng đã gửi Con của Người vì chúng ta. Tin mừng nói: “Thật ra, Thiên Chúa đã yêu thương thế gian đến nỗi đã trao tặng người Con duy nhất của Người, để bất cứ ai tin vào Người thì không chết nhưng có sự sống đời đời.” (Ga 3,16).