Thượng HĐGM Thế giới kỳ thứ 15 về giới trẻ đã tiến hành được 1 phần 3 chương trình, và đang thảo luận về phần thứ hai của Tài Liệu làm việc: phân tích thực trạng giới trẻ ngày nay, để tiến sang phần thứ ba là đề ra những đường hướng hoạt động.
Ban thông tin của Thượng HĐGM và cả một số nghị phụ phổ biến những tin tức, ý kiến hoặc lập trường về các vấn đề đang được công nghị GM thế giới hiện nay bàn luận. Sau đây là một số ý kiến nổi bật được dư luận chú ý.
Ý kiến: truyền chức LM cho người có gia đình
Đức cha Jean Kockerols, GM phụ tá Tổng Giáo phận Bruxelles của Bỉ, đã trình bày lập trường của HĐGM nước này, đề nghị Giáo Hội truyền chức linh mục cho những người có gia đình. Trong bài phát biểu về ơn gọi của người trẻ, Đức Cha Kockerols nói:
"Có một ơn gọi Kitô, là ơn gọi khi chịu phép rửa tội, và có các ơn gọi khác cụ thể hoá ơn gọi nguyên thuỷ ấy, và tôi xin kết luận: "Tôi xác tín rằng một số người trẻ, đã kín múc trong ơn gọi Bí tích Rửa Tội lời kêu gọi dấn thân trong hôn nhân, nhưng họ sẵn lòng thưa "này con đây" nếu Giáo Hội gọi họ vào sứ vụ linh mục."
Cha Tommy Scholtes, Dòng Tên, Phát ngôn viên của HĐGM Bỉ, cho biết Đức cha Kockerols đã đệ trình trước văn bản bài phát biểu của ngài cho các GM Bỉ và bài phát biểu ấy thực sự được làm nhân danh HĐGM Bỉ. Cha Tommy giải thích thêm rằng việc truyền chức LM cho những người nam có gia đình có thể là một câu trả lời cho cuộc khủng hoảng ơn gọi xảy ra khắp nơi trên thế giới. Cha nói: "Việc truyền chức LM cho những người nam có gia đình không phải là giải pháp duy nhất cho cuộc khủng khoảng ơn gọi, vì đây cũng là một vấn đề sự đáng tín nhiệm của đức tin trong thế giới ngày nay. Chúng ta biết rằng nơi thế giới Tin Lành và Chính thống trong đó các mục tử có thể là những người kết hôn, họ cũng gặp khó khăn trong việc tìm những người trẻ chấp nhận việc phục vụ này dành cho Giáo Hội."
Đưa phụ nữ vào các vai trò lãnh đạo Giáo Hội
Một đề nghị khác thường đã được ĐHY Reinhard Marx, TGM Munich, Chủ tịch HĐGM Đức, đề ra: ĐHY kêu gọi Giáo Hội hãy để phụ nữ tham gia vào các cấp độ lãnh đạo Giáo Hội, từ giáo phận, đến HĐGM và cả Vatican. Ngài nhận định rằng tại Vatican chưa có phụ nữ nào được tham gia vào các vị trí lãnh đạo.
Trong bài tham luận tại phiên họp khoáng đại sáng ngày 11-10-2018 và được chính HĐGM Đức phổ biến sau đó, ĐHY Marx nói: "Chúng ta phải thực sự muốn và thi hành việc thăng tiến phụ nữ. Người ta có cảm tưởng Giáo Hội, trong những gì liên hệ tới quyền bính, xét cho cùng, đó là Giáo Hội của nam giới. Cần vượt thắng cảm tưởng đó trong Giáo Hội hoàn vũ và cả tại Vatican, chẳng vậy các thiếu nữ sẽ chẳng được những cơ may thực sự. Đây là lúc cần phải hành động như vậy."
Theo ĐHY, đưa phụ nữ vào các vị trí lãnh đạo trong Giáo Hội sẽ góp phần phá vỡ cái vòng khép kín của giáo sĩ. ĐHY cho biết cách đây 5 năm, các GM Đức đã quyết định để phụ nữ tham gia vào các công tác lãnh đạo Giáo Hội về thần học và mục vụ.
ĐHY Marx cũng là thành viên Hội đồng 9 HY cố vấn của ĐTC. Trong một cuộc phỏng vấn cách đây ít lâu, ĐHY tiết lộ là đã cố gắng đẩy mạnh việc bổ nhiệm phụ nữ vào các vai trò lãnh đạo tại Toà Thánh, nhưng đề nghị này không được tiến hành nhanh như ngài mong muốn.
Các ý kiến và đề nghị khác:
Có nghị phụ nêu vấn đề: nhiều người ngày nay, đặc biệt là người trẻ, không lãnh nhận Bí tích Giải Tội nữa, và vì thế, cần có một nền mục vụ đúng đắn, có thể giúp người trẻ ý thức đầy đủ và phong phú về việc cử hành Bí tích Giải Tội.
Đẩy mạnh mục vụ giới trẻ
Để đẩy mạnh việc mục vụ giới trẻ, có nghị phụ đề nghị mỗi đơn vị của Giáo Hội, như giáo phận, nên thiết lập một văn phòng về giới trẻ để mang lại năng động cho việc mục vụ giới trẻ. Người trẻ là hiện tại và tương lai của Giáo Hội.
Nhiều nghị phụ khác lưu ý rằng thách đố hiện nay là: trong lúc Giáo Hội đang bị khủng hoảng về uy tín do những gương mù gương xấu, những lạm dụng và chia rẽ nội bộ gây ra, người ta bị cám dỗ muốn xây dựng một Giáo Hội huỷ bỏ lo âu và muốn sống một cách chắc chắn và rõ ràng. Nguy cơ là mong muốn một thế hệ người trẻ "cứng rắn và tinh tuyền" tưởng mình biết mọi câu trả lời. Nhưng Giáo Hội được kêu gọi thức tỉnh tâm hồn và các bắp cơ của mình. Từ đó, các nghị phụ kêu gọi suy tư về việc đào tạo trong các chủng viện và cần giảng dạy về sự phân định.
Giúp người trẻ trưởng thành về tình yêu và chuẩn bị hôn nhân
Trong các bài phát biểu tự do, có nghị phụ nhắc nhở rằng khi bàn về việc đồng hành giúp người trẻ trưởng thành về tình yêu, qua việc học tập và chuẩn bị hôn nhân. Nhưng người ta nhận thấy về vấn đề này Giáo Hội và các mục tử không có khả năng và có một sự thiếu hiểu biết và thiếu trách nhiệm.
Mặt khác không thể thu hẹp sự dịu dàng của tình yêu mãi mãi vào một thứ "giáo sĩ hóa hôn nhân", vào những lễ nghi chính thức mà không để ý đến sự trưởng thành. Tóm lại cần một thời gian chuẩn bị, và học hỏi vì tình yêu là điều lớn lao đến độ không thể bán rẻ như một món hàng.
Đáp ứng và hướng dẫn người trẻ cầu nguyện
Sau cùng, có những nghị phụ kêu gọi làm sao để người trẻ say mê Chúa Giêsu, khám phá nơi Chúa chân lý của cuộc sống. Trước tiên là cầu nguyện và đặc biệt là việc Chầu Mình Thánh Chúa. Sau đó là sự tiếp xúc với Chúa Giêsu động chạm đến thân mình Chúa trong nhân tính của ngài, trong các vết thương thể lý và tinh thần của những người đồng lứa tuổi.
Có nhiều nghị phụ nhận thấy về kinh nguyện, cần giúp người trẻ ý thức và cầu nguyện với họ, vì rất nhiều người trẻ không thấy cha mẹ hoặc những người thân trong gia đình cầu nguyện. Nhiều ngừơi trẻ muốn được dạy về các cầu nguyện. Các bạn trẻ rất nhạy cảm đối với việc huấn luyện về linh đạo. Theo một dự thính viên, Jonathan Lewis người Mỹ, sự thiếu những linh hướng là một trong những nguyên nhân chính tạo nên sự khủng hoảng đức tin.
Một nghị phụ khác nhấn mạnh rằng đừng tạo nên một Giáo Hội cho người trẻ, nhưng trái lại cần tìm lại sự tươi trẻ của Giáo Hội. Chúng ta đã đánh mất ngọn lửa truyền giáo. Cũng có nghị phụ cảnh giác đừng chiều theo cám dỗ thuần hoá người trẻ, vì sự lo âu của người trẻ là một điều phong phú cho Giáo Hội.
Uỷ ban soạn văn kiện chung kết
Ngày 10-10-2018, danh tánh của 12 thành viên uỷ ban soạn văn kiện chung kết đã được công bố, gồm 4 vị thuộc Ban điều hành Công nghị GM này, 5 vị đại diện 5 châu do các nghị phụ bầu lên và 3 vị do ĐTC bổ nhiệm. Đại diện cho Á châu là ĐHY Oswald Gracias, TGM Giáo phận Mumbai, Chủ tịch HĐGM Ấn Độ và là thành viên Hội đồng 9 HY cố vấn của ĐTC về việc cải tổ Giáo triều.
Nhiệm vụ uỷ ban này là soạn dự thảo văn kiện để đưa ra bỏ phiếu trong các phiên khoáng đại của Thượng HĐGM, tu chính và đi tới bản văn sẽ được bỏ phiếu chung kết vào ngày thứ bảy, 27-10 tới đây.
Về việc soạn tài liệu chung kết của Thượng HĐGM này, trong phiên họp ngày 10-10, cử toạ nhiệt liệt vỗ tay khi một nghị phụ cảnh giác chống lại nguy cơ soạn ra một ấn bản mới về tài liệu làm việc. Các nghị phụ được mời gọi bỏ phiếu chấp nhận những sửa chữa Tài liệu làm việc đã được các nghị phụ trong các nhóm đề ra. Nhất là làm sao để Thượng HĐGM này đừng làm thất vọng những người trẻ đã góp phần chuẩn bị tài liệu.
Hai GM Trung Quốc không ở tới cuối Thượng HĐGM
Trong một cuộc họp báo, Ông Bộ trưởng Truyền thông Paolo Ruffini, cũng là Trưởng Ban Thông tin của Thượng HĐGM hiện nay, cho biết: Hai GM Trung Quốc, Đức cha Gioan Baotixita Dương Hiểu Đình (Yang Xaoting) và Giuse Quách Kim Tài (Guo Jincai) không ở lại Roma cho đến khi bế mạc Thượng HĐGM.
Ông Ruffini giải thích: "Không có gì là lạ và cũng không có sự thay đổi chương trình nào. Ngay từ đầu người ta đã biết là hai GM Trung Quốc sẽ không ở lại cho đến cuối Thượng HĐGM, và cũng vì lời mời tham dự đến sau khi có hiệp định tạm thời được ký ngày 22-9 giữa Toà Thánh và Trung Quốc. Nói đúng hơn hai GM Trung Quốc đã "gia hạn việc lưu lại Roma này", vì đối với bất kỳ GM nào, ở ngoài giáo phận một tháng là một vấn đề và các vị không ở lâu được." (Rei tổng hợp)
G. Trần Đức Anh OP