Sau một tháng nghỉ ngơi, hôm 07/08/2019, ĐTC Phanxicô bắt đầu lại loạt bài giáo lý dành cho các tín hữu và du khác hành hương tại Đại Thính đường Phaolô VI. Bài giáo lý của ĐTC dựa theo sách Công vụ Tông đồ chương 3 từ câu 3 đến câu 6; tường thuật việc Thánh Phêrô nhân danh Chúa Kitô chữa lành cho một người bị què. ĐTC nhấn mạnh rằng "bàn tay của chúng ta giúp người khác đứng dậy là Bàn tay của Chúa Giêsu".
Rao giảng Tin Mừng cần hành động cụ thể
Trong Công vụ Tông đồ, việc rao giảng Tin Mừng không chỉ dựa vào lời nói, mà còn dựa trên những hành động cụ thể. Những hành động này làm chứng cho sự thật về những gì các ông loan báo. Các "điềm thiêng dấu lạ" (Cv 2,43) xảy đến nhờ việc làm của các Tông đồ. Chính những điềm thiêng dấu lạ này xác nhận lời của các ông và cho thấy các ông hành động nhân danh Chúa Kitô. Điều đó cũng diễn ra khi các Tông đồ xin Chúa hành động, Chúa “cùng hoạt động” với các ông, và dùng những dấu lạ kèm theo mà xác nhận lời các ông rao giảng (Mc 16,20).
Hôm nay, chúng ta ở trong bối cảnh việc chữa lành đầu tiên của Sách Công vụ Tông đồ, đó là một phép lạ. Việc chữa lành này có một mục đích truyền giáo rõ ràng, nhằm khơi dậy đức tin. Thánh Phêrô và Gioan lên Đền thờ cầu nguyện. Đền thờ là trung tâm kinh nghiệm đức tin của Israel, nơi mà các Kitô hữu đầu tiên luôn gắn bó. Thánh Luca cho biết lúc đó là giờ thứ chín, tức là ba giờ chiều, giờ con vật sát tế được hiến dâng, dấu chỉ sự hiệp thông của toàn dân với Thiên Chúa; và cũng là giờ Đức Kitô chết để hiến dâng thân mình làm lễ tế, “chỉ một lần là đủ” (Dt 9,12; 10.10).
Các Tông đồ tạo mối tương giao
Và tại cửa Đền thờ gọi là Cửa Đẹp, các Tông đồ thấy một người ăn xin, bị què từ khi lọt lòng mẹ. Luật Môsê (Lv 21,18) ngăn không cho những người bị khuyết tật thể chất, những người bị xem là hậu quả của tội lỗi tiến dâng các lễ hoả tế lên Đức Chúa. Chúng ta nhớ trong Tin Mừng thuật lại một người mù từ khi sinh, dân chúng hỏi Chúa Giêsu: "Người mù từ khi lọt lòng mẹ vì tội lỗi của nó hay tội lỗi của cha mẹ?" Theo não trạng đó, đằng sau một tội lỗi luôn có một dị tật. Và hậu quả tiếp theo: Người què không được vào Đền thờ. Người què đại diện cho nhiều người bị xã hội loại trừ đang ở đó để xin bố thí. Anh không thể bước vào Đền thờ, nhưng ở tại cửa Đền thờ. Và khi Phêrô và Gioan đến một điều bất ngờ xảy ra: Vừa thấy ông Phêrô và ông Gioan sắp vào Đền thờ, anh liền xin bố thí, hai Tông đồ ngược lại nhìn thẳng vào anh, mời anh nhìn họ theo một cách khác, để nhận một món quà khác. Người què nhìn hai ông và Phêrô nói: “Vàng bạc thì tôi không có; nhưng cái tôi có, tôi cho anh đây: nhân danh Đức Giêsu Kitô người Nadarét, anh đứng dậy mà đi!” (Cv 3,6). Các tông đồ đã thiết lập một mối tương giao, bởi vì đây là cách mà Thiên Chúa yêu thích thể hiện chính mình. Trong tương quan luôn có đối thoại, luôn truyền cảm hứng từ trái tim: đó là mối tương giao của Thiên Chúa với chúng ta; qua một cuộc gặp gỡ thực sự giữa những con người với nhau chỉ có thể xảy ra trong tình yêu.
Tiền không được quan trọng hơn Bí tích
Đền thờ ngoài việc là trung tâm tôn giáo, còn là nơi trao đổi kinh tế và tài chính. Chính vì điều này các ngôn sứ và Chúa Giêsu đã khiển trách và nổi nóng khi Đền thờ bị sử dụng sai mục đích (Lc 19,45-46). Rất nhiều lần tôi nghĩ về điều này, khi tôi thấy một số giáo xứ nghĩ rằng tiền quan trọng hơn các Bí tích! Xin vui lòng! Giáo hội nghèo: chúng ta hãy cầu xin Chúa điều đó.
Giáo hội không biên giới
Người ăn xin gặp các Tông đồ không nhận được tiền mà có được Danh của Đấng cứu con người: Chúa Giêsu Kitô Nazareth. Phêrô cầu khẩn danh Chúa Giêsu, ra lệnh cho người bại liệt đứng lên, trong tư thế của người đang sống. Phêrô chạm vào người bệnh, nghĩa là nắm chặt lấy tay anh, kéo anh trỗi dậy. Đây là cử chỉ mà theo Thánh Gioan Kim Khẩu là “một hình ảnh của sự phục sinh”. Và ở đây xuất hiện hình ảnh của Giáo hội, nhìn thấy những người gặp khó khăn, không nhắm mắt, biết nhìn vào nhân loại để tạo những mối tương giao ý nghĩa, những cây cầu tình bạn và liên đới thay vì rào cản. Xuất hiện khuôn mặt của "một Giáo hội không biên giới, cảm thấy mình là mẹ của tất cả" (Evangelii Gaudium, 210). Biết nắm tay và nâng đỡ, không lên án. Chúa Giêsu luôn luôn mở rộng đôi tay, luôn tìm kiếm nâng đỡ để mọi người được chữa lành, được hạnh phúc, được gặp Chúa.
Đây là "nghệ thuật đồng hành" có đặc điểm là sự tế nhị đối với "vùng đất thánh thiêng của người khác". Tạo nên con đường của "nhịp điệu gần gũi lành mạnh, với sự tôn trọng và đầy lòng trắc ẩn, tự do và khuyến khích họ trưởng thành trong đời sống Kitô hữu". Và đây là những gì hai Thánh Tông đồ làm cho người què: các ông nhìn anh ta và nói "hãy nhìn chúng tôi", kéo anh đứng dậy và chữa lành anh. Đó là những gì Chúa Giêsu làm với tất cả chúng ta. Chúng ta hãy nghĩ đến điều này khi chúng ta đang ở trong thời khắc đen tối, tội lỗi, buồn bã. Có Chúa Giêsu nói với chúng ta: "Hãy nhìn ta: Ta ở đây!" Chúng ta hãy để Chúa nắm lấy tay và nâng chúng ta lên.
Không quá tin tưởng vào phương tiện vật chất
Thánh Phêrô và Gioan dạy chúng ta đừng quá tin vào các phương tiện, mặc dù chúng cũng hữu ích, nhưng hãy phó thác vào sự giàu có thực sự đó là mối tương giao với Đấng Phục Sinh. Như Thánh Phaolô nói: "Nghèo, nhưng có khả năng làm giàu cho nhiều người; như những người không có gì và thay vào đó sở hữu mọi thứ." (2Cr 6,10). Tin Mừng, biểu lộ sức mạnh của danh Chúa Giêsu là tất cả cho chúng ta. Ngài sẽ thực hiện những điều kỳ diệu.
Chúng ta hãy tự hỏi: Mỗi người chúng ta sở hữu cái gì? Của cải của chúng ta là gì, kho báu của chúng ta là gì? Chúng ta có thể làm giàu cho người khác điều gì? Chúng ta hãy cầu xin Chúa Cha cho chúng ta ơn nhớ lại những hồng ân mà chúng ta đã nhận lãnh để nhờ đó chúng ta có thể làm chứng qua việc ca ngợi và lòng biết ơn. Chúng ta đừng quên: bàn tay của chúng ta luôn rộng mở để giúp người khác đứng lên; đó là bàn tay của Chúa Giêsu.