Trong tháng này, chúng ta sẽ mừng lễ các Chúa Nhật Thường Niên (năm B) 31, 32, 33, và 34 (Lễ Chúa Kitô Vua Vũ Trụ), và Lễ Các Thánh, Lễ Các Linh Hồn, Lễ Đức Mẹ Dâng Mình, Lễ Tạ Ơn, và Lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam.
LỄ CÁC THÁNH NAM NỮ (ngày 1/11): Tháng 11 là tháng cuối cùng trong Năm Phụng vụ; vì thế Giáo Hội dành để nhớ đến các Thánh Nam Nữ đã được thưởng công trên Nước Chúa. Trong suốt Năm Phụng vụ, chúng ta mừng những ngày lễ kính các vị Thánh khác nhau, như lễ kính Thánh Têrêxa Hài Đồng Giêsu (ngày 1/10), lễ kính Thánh Phanxicô Assisi (Ngày 4/10),... Giáo Hội chỉ suy tôn một số vị đặc biệt và có ngày kính riêng trong suốt Năm Phụng vụ. Nhưng hôm nay Giáo Hội kính chung tất cả các vị Thánh; vì những vị đã được lên Thiên Đàng đều là Thánh, "đông đảo không thể đếm được, thuộc mọi nước, mọi dân và mọi tiếng nói..." (xem Bài Đọc 1).
Bài Đọc 1 (Khải Huyền 7,2-4.9-14) nói đến một số đông vô kể các vị Thánh Nam Nữ đã được thưởng công trên Nước Trời... Trong đó có những vị "đã từ đau khổ lớn lao mà đến, họ giặt áo và tẩy áo trắng trong Máu Con Chiên." Trong Bài Đọc 2 (1 Gioan 3,1-3), Thánh Gioan Tông Đồ nhắc nhở chúng ta là các tín hữu, chúng ta đã được thưa với Chúa là Cha và chúng ta được là con Chúa (chúng ta nhớ đến kinh Lạy Cha); vậy chúng ta hãy cố gắng thánh hoá bản thân để sống thánh thiện xứng đáng con cái Chúa là Đấng Thánh. Bài Phúc Âm (Matthêu 5,1-12): Đây là bản "Phúc Thật Tám Mối", Chúa Giêsu đã nói đến và những ai chấp nhận và thực hành đầy đủ thì "phần thưởng của họ sẽ được trọng đại trên Nước Trời." Đó là những người đã sống tinh thần khó nghèo, đã sống hiền lành yêu thương mọi người, đã sống đời sống khổ đau, đã luôn ước muốn điều công chính, đã có lòng thương người, đã sống đời sống trong sạch, đã sống hòa thuận với mọi người, đã bị bách hại vì lẽ công chính, đã chịu ghen ghét và hành hạ vì danh Chúa.
LỄ CÁC LINH HỒN (ngày 2/11): Hôm nay, chúng ta đặc biệt nhớ đến các vị đã qua đời nhưng chưa được thưởng công trên Nước Trời, vì chưa đền tội đủ, còn cần phải được thanh luyện trong Luyện Ngục. Chúng ta nhớ đến Mầu nhiệm Giáo Hội cùng thông công: Giáo Hội trần gian là Giáo Hội chiến đấu (vì chúng ta còn đang phải chiến đấu với các cám dỗ và cố gắng thực hành đức mến Chúa, yêu người); Giáo Hội trên Trời là Giáo Hội chiến thắng (vì các vị Thánh đã chiến thắng tội lỗi và được thưởng công trên Nước Trời); Giáo Hội nơi luyện tội là Giáo Hội đau khổ (vì những vị ở đó còn phải chịu đau khổ để thanh luyện và đền tội).
Tháng 11 là tháng cuối cùng trong Năm Phụng vụ (sau đó chúng ta bước sang đầu Năm Phụng vụ mới với Chúa Nhật I Mùa Vọng), nên Giáo Hội dùng để cầu nguyện đặc biệt cho các linh hồn nơi luyện tội, và được gọi là Tháng Các Linh Hồn. Thật ra, chúng ta vẫn nhớ đến ông bà cha mẹ chúng ta (chứ không phải: "Theo Đạo là bỏ ông bà!") và cầu nguyện cho các ngài hằng ngày; nhưng trong tháng này chúng ta nhớ đến các ngài cách đặc biệt hơn.
Bài Đọc 1 (Khôn Ngoan 3,1-9) nói đến linh hồn những người sống công chính ở đời này mà nay đã qua đời: "Linh hồn những người công chính ở trong tay Chúa và đau khổ sự chết không làm gì được các Ngài...". Cái chết của các ngài chỉ là một cuộc tạm biệt chúng ta ở đời này để đi vào cuộc sống vĩnh cửu, cuộc sống đời đời trên Nước Chúa. Bài Đọc 2 (Rôma 5,5-11): Thánh Phaolô nhắc nhở chúng ta là "ngay khi chúng ta còn là những tội nhân, Chúa Kitô đã chết cho chúng ta" để đền tội cho chúng ta và thanh tẩy chúng ta, để chúng ta có thể được tha thứ mọi tội lỗi và khi chết sẽ được hưởng vinh quang trên Nước Chúa; miễn là chúng ta phải cố gắng hằng ngày để chừa bỏ tội lỗi và thánh hoá bản thân. Bài Phúc Âm (Gioan 11,17-27): Nhân dịp Chúa Giêsu cho "ông Lazarô đã chết và chôn trong mồ 4 ngày" được sống lại. Chúa Giêsu đã nói cho chúng ta "Ta là sự sống lại và là sự sống, ai tin Ta, dù có chết vẫn sẽ được sống. Ai sống và tin Ta sẽ không chết đời đời."
CHÚA NHẬT 31 THƯỜNG NIÊN (ngày 4/11): Lề luật của Chúa ban cho con người không phải để bó buộc con người, không phải để làm mất tự do của con người; nhưng ngược lại làm cho con người được tự do để sống trong tình yêu của Chúa. Lề luật của Chúa cũng bảo đảm trật tự của xã hội; giống như lề luật của giao thông ở ngoài đường phố có vẻ làm mất tự do của chúng ta; nhưng thực sự lại làm cho giao thông được an toàn, không gây tai nạn cho người lái xe hay người đi đường.
Vì thế, ngay từ thời Cựu Ước, Thiên Chúa đã ban luật lệ cho loài người phải "ghi vào lòng" và "tuân giữ" để sống xứng đáng như con người mà Chúa đã dựng nên theo hình ảnh Chúa, và để tôn thờ Chúa là "Thiên Chúa duy nhất", để "yêu mến Chúa hết lòng, hết linh hồn và hết sức." (xem Bài Đọc 1: Đệ Nhị Luật 6,2-6). Trong Bài Phúc Âm (Marcô 12,28-34), Chúa Giêsu nói rõ hơn về lề luật MẾN CHÚA và YÊU NGƯỜI: "Hãy yêu mến Chúa hết linh hồn, hết trí khôn và hết sức..." và "yêu mến tha nhân như chính mình". Hai giới răn đó chỉ là một và đó là giới răn quan trọng hơn mọi giới răn. Khi chúng ta chu toàn bổn phận thờ phượng và yêu mến Chúa và yêu mến người khác như chính chúng ta là chúng ta đã chu toàn mọi giới răn khác. Vì thế, kết thúc bản kinh "Mười điều răn Đức Chúa Trời" chúng ta đọc: "Mười điều răn ấy tóm về hai điều này mà chớ: Trước là kính mến Đức Chúa Trời trên hết mọi sự, sau là yêu thương người khác như chính mình vậy. Amen." Trong Bài Đọc 2 (Do Thái 7,23-28), Thánh Phaolô nói về chức vụ Thượng Tế của Chúa Giêsu là vĩnh viễn; còn các tư tế trong Cựu Ước chỉ là chức vụ chóng qua với cái chết của mỗi tư tế. Còn những ai có chức linh mục thời Tân Ước là được tham dự vào chức Thượng Tế vĩnh viễn của Chúa Giêsu; nhưng dù các vị "đã được Chúa gọi và chọn và nâng lên bậc cao cả", các vị vẫn mang thân phận là con người, vẫn bị cám dỗ và yếu đuối; nên các vị phải dâng lễ đền tội cho chính mình, sau đó là đền tội cho dân chúng.
CHÚA NHẬT 32 THƯỜNG NIÊN (ngày 11-11): Ai có lòng đạo đức thật thì luôn sống khiêm tốn, tự hạ mình và làm mọi việc chỉ vì lòng mến Chúa yêu người; chứ không có ý để khoe khoang, hay để được người ta khen mình là người đạo đức. Đó là "đạo giả hình" "đạo đức giả" như những "luật sĩ" mà Chúa Giêsu nói đến trong bài Phúc Âm hôm nay (Marcô 12,38-44) "Họ đi lại trong bộ áo thụng, thích được người ta chào khi ở ngoài công trường, chiếm những ghế nhất trong hội đường và trong đám tiệc", như vậy là thích "ăn trên ngồi trước". Trong phần hai của bài Phúc Âm, Chúa Giêsu cũng khen ngợi bà goá nghèo chỉ bỏ vào thùng công đức một số tiền rất nhỏ bằng 1/4 xu, vì bà chỉ có như vậy nên "có bao nhiêu bà bỏ bấy nhiêu, với cả tấm lòng thành" "của ít lòng nhiều!"; trong khi những người giàu có bỏ nhiều, nhưng chỉ bỏ phần dư thừa, có khi còn có ý để khoe khoang.
Chúa Giêsu có ý dạy chúng ta những bài học cụ thể để chúng ta noi theo và sửa đổi đời sống đạo của chúng ta theo đúng thánh ý Chúa: sống đạo thật lòng chỉ vì lòng mến Chúa yêu người.
Bài Đọc 1 (1 Vua 17,10-16) ghi lại câu chuyện tiên tri Êlia và bà goá nghèo thành Serepta: nhờ lòng hảo tâm của bà đối với người của Chúa là tiên tri Êlia mà Thiên Chúa đã làm phép lạ cho "hũ bột sắp hết của bà sẽ không cạn và bình dầu sẽ không vơi đi..." cho đến ngày hết nạn đói. Câu chuyện này dạy chúng ta bài học: Nếu chúng ta quảng đại giúp đỡ người khác chỉ vì lòng mến Chúa, thì Chúa lại quảng đại trả lại cho chúng ta nhiều hơn, vì "Chúa không bao giờ thua lòng quảng đại của chúng ta". Hơn nữa, Chúa hằng ban cho chúng ta muôn ơn lành phần hồn phần xác, thì chúng ta cũng phải quảng đại với Chúa qua sự rộng rãi giúp đỡ người khác. Bài Đọc 2 (Do Thái 9,24-28): Thánh Phaolô tiếp tục nói đến chức linh mục thượng phẩm đời đời của Chúa Giêsu. Ngài chỉ cần dâng của lễ cao quý một lần đã đủ đền muôn vàn tội lỗi của chúng ta. Ngài đã hiến thân chịu nạn chịu chết để cứu chuộc nhân loại một lần; rồi Ngài đã sống lại và "lên trời ngự bên hữu Đức Chúa Cha", và Ngài sẽ "xuất hiện lần thứ hai, không phải để chuộc tội (nhân loại nữa) nhưng để cứu độ những ai trông đợi Ngài".
CHÚA NHẬT 33 THƯỜNG NIÊN (ngày 18/11): Chúng ta đang tiến dần đến những ngày cuối cùng của Niên lịch Phụng vụ. Vào những ngày này, Giáo Hội muốn nhắc nhở chúng ta về những ngày cuối cùng của thế giới. Ngày Chung Thẩm hay cũng gọi là Ngày Phán Xét Chung. Sách giáo lý căn cứ vào lời Chúa trong Kinh Thánh dạy chúng ta là: khi chết, thân xác chúng ta sẽ trở về cát bụi, còn linh hồn được phán xét riêng, và được thưởng công trên Nước Trời hay phải thanh tẩy nơi luyện tội là tuỳ theo đời sống của mỗi người chúng ta. Nhưng đến ngày tận thế, chúng ta sẽ được sống lại cả hồn lẫn xác và chịu phán xét chung: "Có người sẽ được hưởng phúc trường sinh, có kẻ sẽ phải tủi nhục muôn đời" (xem Bài Đọc 1: Daniel 12,1-3) tuỳ theo công nghiệp của mỗi người. "Người lành hay kẻ dữ" đều được thưởng phạt công minh. Mọi cuộc sống sẽ được tỏ hiện cho mọi người thấy, không có gì có thể che giấu được. Trong Bài Phúc Âm (Marcô 13,24-32), Chúa Giêsu cũng nói về ngày Tận Thế như Bài Đọc 1; nhưng Chúa Giêsu nói rõ hơn và đầy đủ hơn: "Ngày đó mặt trời sẽ ra tối tăm, mặt trăng sẽ mất sáng...". Nhưng ngày đó bao giờ sẽ đến thì Chúa Giêsu nói "không ai biết được, dù các Thiên Thần trên trời, dù Con Người cũng chẳng biết được, chỉ mình Chúa Cha biết mà thôi". Vậy chúng ta đừng nghe những lời đồn nhảm về ngày Tận Thế sẽ đến vào ngày nọ ngày kia; nhưng hay luôn luôn sống sẵn sàng, với lòng mến Chúa yêu người, xa tránh mọi dịp tội, làm lành tránh dữ, luôn sống thanh thiện đẹp lòng Chúa, hoà hợp với mọi người và chu toàn mọi bổn phận hằng ngày, và hãy luôn cầu nguyện xin Chúa gìn giữ chúng ta trong ơn nghĩa Chúa luôn. Trong Bài Đọc 2 (Do Thái 10,11-14.18), Thánh Phaolô tiếp tục nói về chức vụ linh mục đời đời của Chúa Giêsu. Ngài đã hiến thân chỉ một lần qua việc chịu chết trên Thánh Giá để cứu chuộc nhân loại và Ngài đang ngự trong vinh quang trên Nước Hằng Sống. Ngày tận thế Ngài sẽ đến trần gian lần thứ hai "để phán xét người lành, kẻ dữ" và thưởng phạt tuỳ theo mỗi người.
LỄ ĐỨC MẸ DÂNG MÌNH TRONG ĐỀN THỜ (ngày 21/11): Thánh lễ hôm nay kỷ niệm việc cha mẹ của Đức Maria (Thánh Gioan Kim và bà Thánh Anna) dâng Đức Maria vào đền thờ. Thánh lễ hôm nay nhắc nhở chúng ta là các tín hữu của Chúa, chúng ta đã được thánh hoá và hoàn toàn thuộc về Chúa qua Bí tích Rửa Tội, chúng ta hãy luôn cảm tạ Chúa và sống ơn gọi của mỗi người chúng ta, như một giáo dân hay linh mục hay tu sĩ nam nữ.
Các bài đọc: Bài Đọc 1 (Giacaria 2,14-17), bài Phúc Âm (Luca 12,46-50).
LỄ TẠ ƠN (Thứ Năm 22/11): Hôm nay, hợp cùng Giáo Hội Hoa Kỳ, chúng ta dâng Lễ Tạ Ơn Chúa vì muôn ơn lành Thiên Chúa đã ban cho đất nước Hoa Kỳ từ mấy thế kỷ nay, và hiện giờ đất nước Hoa Kỳ trở nên "Miền Đất Hứa" cho bao nhiêu người, một quốc gia Tự Do và Dân Chủ thực sự.
Bài Đọc 1 (Đức Huấn ca 50,22-24) nhắc nhở dân chúng Do Thái hãy "cầu nguyện cùng Thiên Chúa... vì Ngài đã làm những việc vĩ đại trên toàn cõi địa cầu... đã luôn đối xử với chúng ta theo lòng nhân hậu của Ngài...". Bài Đọc 2 (Côrintô 1,3-9): Thánh Phaolô nói là ngài luôn cảm tạ Chúa cho chúng ta vì muôn ơn lành phần hồn, phần xác Chúa đã ban cho chúng ta, nhất là đã cho chúng ta sinh ra đời và đưa vào Giáo Hội của Chúa. Thánh Phaolô cũng nhắc nhở chúng ta hãy luôn biết tạ ơn Chúa trong cuộc sống hàng ngày. Bài Phúc Âm (Luca 17,11-19) ghi lại việc Chúa Giêsu đã chữa lành mười người phong cùi "mà chỉ có một người sau khi đi trình diện với các Tư Tế đã trở lại, sấp mình dưới chân Chúa Giêsu và tạ ơn Chúa". Người đó lại không phải là người Israel mà là người xứ Samaria. Điều này nhắc nhở chúng ta hãy luôn nhớ đến bao ơn lành Chúa đã thương ban cho chúng ta, gia đình chúng ta, thế giới chúng ta, và hãy luôn cảm tạ Chúa và sống xứng đáng con cái Chúa.
LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM (ngày 24/11): Hôm nay, chúng ta hợp cùng Giáo Hội toàn cầu và Giáo hội Việt Nam dâng lễ trọng thể kính các vị Thánh đã chết vì Đức Tin tại quê hương Việt Nam chúng ta. Ngoài các vị người Việt Nam, còn có những nhà truyền giáo thuộc Giáo hội Tây Ban Nha và Giáo hội Pháp. Có 117 vị đã được Giáo Hội suy tôn và kính nhớ chung vào ngày hôm nay và vào ngày mỗi vị bị tử đạo. Tuy nhiên, còn nhiều vị khác cũng đã chết vì Niềm Tin vào Chúa; các vị thuộc nhiều lớp tuổi khác nhau, địa vị khác nhau, nam có, nữ có; có cả các quan chức triều đình. Các ngài là cha ông của chúng ta, đã được Chúa ban cho Đức Tin thật mạnh mẽ kiên cường để sẵn sàng từ bỏ mọi sự và chịu mọi cực hình cho đến chết vì Đạo Thánh Chúa. Chúng ta hãy tạ ơn Chúa cho các ngài và xin các ngài bầu cử cho chúng ta là con cháu luôn được ơn Chúa, sống Đức Tin mạnh mẽ và truyền lại Đức Tin cho con cháu chúng ta và rao giảng Chúa cho mọi người trong cuộc sống hằng ngày, ngay tại gia đình, khu xóm, sở làm...
Các Bài Đọc: Bài Đọc 1 (Khôn Ngoan 3,1-9); Bài Phúc Âm (Matthêu 10,17-22).
CHÚA NHẬT 34 THƯỜNG NIÊN (ngày 25/11) LỄ CHÚA KITÔ VUA VŨ TRỤ: Giáo Hôi dâng ngày Chúa Nhật cuối cùng trong Năm Phụng vụ để kính lễ Chúa Kitô là Vua Vũ Trụ. Chúa Giêsu là Vua không phải là để bắt người ta phải hầu hạ, phục vụ, không phải để thống trị mọi người như các vua chúa trần gian; nhưng Chúa Giêsu đã đến trần gian để phục vụ mọi người và đã chịu đau khổ và chịu chết để cứu chuộc nhân loại chúng ta. Vì thế, chúng ta suy tôn Ngài như Vị Vua của vũ trụ; vì sau khi lên trời vinh hiển, Ngài vẫn không lìa bỏ chúng ta, nhưng vẫn điều hành mọi loài trên trời dưới đất và hướng dẫn chúng ta trong cuộc lữ hành trần gian đi về quê hương Nước Trời. Trong Bài Phúc Âm (Gioan 18,33-37), Chúa Giêsu trả lời Philatô: "Nước tôi không thuộc về thế gian này... Tôi đến trong thế gian này là chỉ để làm chứng về Chân Lý. Ai thuộc về Chân Lý thì nghe tiếng tôi." Bài Đọc 2 (Khải Huyền 1,5-8) cũng xác nhận: "Chúa Giêsu Kitô là Đấng yêu thương chúng ta. Ngài đã dùng Máu Châu Báu của Ngài để rửa sạch chúng ta khỏi mọi tội lỗi và đã làm cho chúng ta trở nên vương quốc và tư tế của Thiên Chúa..." Bài Đọc 1 (Daniel 7,13-14) nói đến Vương quốc của Chúa Kitô thuộc mọi dân tộc, chi họ và tiếng nói... Quyền năng của Ngài là quyền năng vĩnh cửu, không khi nào bị cất mất; vương quốc Ngài không khi nào bị phá huỷ".
Vậy bước vào tháng 11, tháng cuối cùng trong Năm Phụng vụ, chúng ta hãy nhớ thân phận mỗi người chúng ta sẽ phải qua cái chết, rồi phán xét riêng và phán xét chung. Nghĩ như thế không phải để chúng ta "bi quan yếm thể" mà chỉ để chúng ta đối diện với sự thực, và luôn sống một cuộc sống có ý nghĩa, luôn sống đẹp lòng Chúa, vui vẻ chu toàn bổn phận hằng ngày, thực hành lòng mến Chúa, yêu người, thì ngày Phán Xét sẽ đưa chúng ta đến cuộc sống trong nước vĩnh cửu của Chúa để chung hưởng vinh quang cùng với Đức Mẹ và các Thánh, cùng với các Thánh Tử Đạo Việt Nam, cùng với tổ tiên, ông bà, cha mẹ chúng ta đã đi trước chúng ta.
Chúng ta đã bắt đầu vào NĂM ĐỨC TIN từ ngày 11/10/2012 và sẽ tiếp tục cho đến ngày 24/11/2013. Chúng ta hãy dành nhiều thời giờ để đọc Kinh Thánh, đi dự các khoá hội thảo, và cầu nguyện nhiều, xin "Chúa thêm Đức Tin" cho chúng ta, cho giới trẻ, con cháu chúng ta, được thông hiểu về Đức Tin, giữ vững Đức Tin giữa một thế giới đầy xáo trộn ngày nay.
Xin cùng hiệp lời cầu nguyện, xin Chúa chúc lành cho chúng ta, giúp chúng ta biết thực hành Đức Tin trong đời sống hằng ngày, đem Đức Tin đến cho những người chung quanh chúng ta, trong gia đình, khu xóm, sở làm. Xin Chúa gìn giữ chúng ta trong ơn nghĩa Chúa luôn.
Lm. Anphong Trần Đức Phương