Trong Lịch Phụng vụ của Giáo hội Công giáo, hầu như trong thánh lễ Misa nào cũng có mừng kính thánh này, thánh kia, có ngày có tới 4, 5 vị thánh; tuy nhiên vẫn chưa thể mừng hết được. Bởi chưng chỉ trong danh sách những vị được Giáo Hội phong hiển thánh không thôi thì con số đã lên tới hơn 10.000 vị, mà mỗi một năm chỉ có 365 ngày, cho nên không thể nào mừng kính tất cả các thánh từng ngày trong suốt năm được. Chính vì thế, mừng toàn thể Chư Thánh trên Thiên Quốc, cả những vị thánh vô danh, tức là những vị thánh chưa được ai biết đến, vào ngày 1-11 là trọn tình vẹn nghĩa nhất.
Vậy đâu là ý nghĩa đích thực mà Giáo Hội muốn hướng tới khi mừng lễ kính Các Thánh nam nữ hôm nay? Thiết nghĩ ít là có 3 ý nghĩa sau đây:
- Ý nghĩa thứ nhất: Lễ Các Thánh mời gọi ta chiêm ngắm hằng hà sa số những người đã được Đức Kitô cứu chuộc.
Lúc 5 giờ 45 phút sáng nay, 1-11-2013, công dân thứ 90 triệu của Việt Nam đã được công bố. Đó là bé Nguyễn Thị Thuỳ Dung, con của chị Lê Thị Duyên và anh Nguyễn Văn Dũng (thuộc huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương), chào đời lúc 2 giờ 45 phút sáng ngày 1-11. Theo trang tin Thanh Niên Online, chương trình diễu hành với chủ đề "90 triệu bước chân con cháu Lạc Hồng", và đêm nhạc hội "90 triệu trái tim yêu Việt Nam" sẽ được tổ chức từ ngày 1 đến 2-11 để chào đón công dân thứ 90 triệu này.
Dân số của một quốc gia trần thế, người ta có thể biết khá chính xác, thông qua việc đăng ký khai sinh. Còn dân số của Thiên Đàng, của Nước Trời, chắc hẳn không ai biết chính xác được. Và người ta cũng không thể biết được cho đến hôm nay, 1-11-2013, đã có bao nhiêu vị thánh trên Thiên Đàng.
Dẫu vậy, chắc chắn một điều mà ta biết được là con số các thánh trên Thiên Quốc là rất đông đảo. Giả như, nếu được lên trời thăm các thánh, có lẽ chúng ta sẽ không khỏi ngỡ ngàng trước sự đa dạng của các ngài. Các ngài thuộc đủ bậc đủ hạng: là tông đồ, tử đạo, hiển tu, đồng trinh; là giáo hoàng, giám mục, linh mục, phó tế, giáo dân… thuộc đủ màu da, tiếng nói, nghề nghiệp, tuổi tác, hoàn cảnh, giới tính… Có điều đại đa số các thánh là vô danh. Bởi chưng con số được Giáo Hội tôn phong là không nhiều. Còn con số chưa được tôn phong là vô cùng lớn, như sách Khải Huyền đã nói: “Tôi thấy một đoàn người thật đông không tài nào đếm nổi, thuộc mọi nước mọi dân và mọi ngôn ngữ. Các ngài là những người từ đau khổ lớn lao mà đến và đã giặt áo mình trong máu con chiên.” (Kh 7,9). Các ngài thuộc nhiều giai tầng khác nhau mà Giáo Hội không biết hết được, dù rằng trước mặt Thiên Chúa các ngài đã là thánh. Các ngài đã phản chiếu được sự thánh thiện của Thiên Chúa khi sống triệt để các mối phúc Chúa dạy, tức là “đã giặt áo mình trong máu con chiên”. Các ngài có thể là những người thuộc gia đình, gia tộc của chúng ta; có khi là những người hàng xóm láng giềng của chúng ta nữa.
Tắt một lời, ngày lễ hôm nay mời gọi chúng ta chiêm ngắm hoa trái phong nhiêu của ơn cứu độ mà Đức Kitô đem tới. Đó cũng là ý nghĩa thứ nhất.
- Ý nghĩa thứ 2: Lễ Các Thánh cho ta thấy trước tương lai của chính chúng ta.
Thánh Phaolô đã quả quyết: “Quê hương của chúng ta ở trên trời.” Trần gian chỉ là nơi ta ở tạm trú. Không ai có hộ khẩu thường trú vĩnh viễn trên trái đất này. 50 năm, 70 năm, 80 năm, hay 100 năm rồi cũng phải từ giã cõi đời này, dù muốn hay không. Từ giã cõi đời này để đi đâu, nếu không phải là về trời, về chiêm ngưỡng vinh quang Thiên Quốc cùng với Các Thánh. Nước Trời phải là địa chỉ thường trú mà mỗi người Kitô hữu chúng ta phải hướng tới. Thiên Đàng phải là ngôi nhà vĩnh cửu của chúng ta, nơi mà chúng ta sẽ được hợp đoàn cùng Đức Mẹ, Thánh Giuse và các thánh mà ca tụng Chúa muôn đời. Nói cách khác, cùng đích của cuộc đời chúng ta phải là Thiên Đàng, tức là phải là thánh. Bởi lẽ muốn vào Thiên Đàng thì phải sống thánh, hay ít ra phải có một tí “chất thánh” nào đó trong mình.
Xin được mở ngoặc ở đây một chút. Thánh không phải là những nhân vật thần thiêng, siêu phàm, sống trên mây trên gió và bẩm sinh đã là thánh. Thánh cũng không phải là những người ở đời làm được những việc phi thường kinh thiên động địa, như đội đá vá trời, hô phong hoán vũ; càng không phải là những con người lập dị. Rất đơn giản, thánh là người biết tin nhận và liên kết với Đức Kitô là Đấng 3 lần Thánh; đồng thời nỗ lực thực thi giới luật yêu thương của Ngài bao nhiêu có thể. Nói khác đi, nên thánh không phải thuần tuý là do nỗ lực hay công trạng của con người, mà do ân sủng của Thiên Chúa và giá máu cứu chuộc của Đức Kitô. Ai càng kết hợp với Đức Kitô thì càng trở nên thánh.
Hiểu như thế thì dẫu có vấp váp, ngã sa và lỗi tội do yêu đuối thì người ta vẫn có thể nên thánh như thường, miễn là họ biết bám chặt lấy Chúa là cội nguồn của sự thánh thiện.
- Ý nghĩa thứ 3: Lễ Các Thánh còn giúp ta ý thức về mối dây liên đới giữa ta và anh chị em đã đi vào thế giới vô hình.
Các ngài đang ở bên Thiên Chúa, và các ngài sẽ chuyển cầu cho chúng ta. Các ngài là sức mạnh nâng đỡ cuộc đời chúng ta. Không chỉ có vị thánh Quan Thầy của ta không thôi mà tất cả các thánh sẽ chuyển cầu cho chúng ta. Lời chuyển cầu của các ngài rất có thần thế, vì các ngài đã trở nên những người bạn nghĩa thiết với chúa, sống cận kề với Chúa. Các ngài vẫn đang sống và sống một cách dồi dào, sung mãn. Trên Thiên Cung, các ngài vẫn dõi mắt nhìn đến chúng ta, là con cháu của các ngài theo huyết thống, nhưng cũng là anh chị em với các ngài trong đức tin. Các ngài đã từng sống trong vòng kiềm toả của tội luỵ và sự chết, nên các ngài hiểu và cảm thông với ta hơn ai hết. Nay các ngài đã được giải thoát và đã được chiêm ngưỡng vinh quang Thiên Quốc, chắc chắc các ngài không quên chúng ta. Các phép lạ vẫn diễn ra đều đều khắp nơi trên thế giới là bằng chứng cho ta thấy các thánh vẫn hằng quan tâm đến anh em loài người. Bởi đó không có gì ngạc nhiên khi mở án phong thánh cho một cá nhân nào, Giáo Hội đều đòi hòi một phép lạ được nhìn nhận cách minh nhiên. Hãy tạ ơn Thiên Chúa và tri ân các thánh về những ơn lành mà ta đã nhận được cách này cách khác!
Tóm lại, mừng lễ các Thánh nam nữ hôm nay, chúng ta hãy hân hoan cung chiêm và chúc tụng các thánh là những người bạn của chúng ta, cũng là những người anh chị em của chúng ta; đồng thời biết hướng lòng về quê trời là cùng đích cuộc đời chúng ta. Xin các thánh cũng không ngừng cầu bầu cho chúng ta, để chúng ta nhận ra mình cũng được Chúa mời gọi nên thánh như các ngài, và nỗ lực sống đức tin, đức mến như các ngài đã sống, hầu mai sau cũng được hưởng vinh phúc với các ngài trên Thiên Quốc. Amen.
Lm. Giuse Nguyễn Thành Long