Mở
đầu Niên Lịch Phụng vụ tháng 1-2014, chúng ta mừng Lễ Kính Đức Mẹ Là Mẹ
Thiên Chúa; tiếp theo là Chúa Nhật Lễ Hiển Linh, Chúa Nhật Lễ Chúa
Giêsu Chịu Phép Rửa, rồi Chúa Nhật Thường Niên 2 và 3, Năm A.
LỄ ĐỨC MẸ LÀ MẸ THIÊN CHÚA (Ngày 1/1):
Hôm nay cũng là Ngày Tết Dương Lịch, ngày đầu năm mới của năm 2014,
Giáo Hội muốn dâng năm mới lên Mẹ Maria với tước hiệu Đức Mẹ là Mẹ Thiên
Chúa và cầu nguyện cho hoà bình thế giới. Ngày hôm nay cũng là ngày
trong Tuần Bát Nhật lễ Giáng Sinh, vì thế Bài Phúc Âm (Luca 2,16-21) ghi
lại việc Đức Mẹ sinh Chúa Con nơi hang đá Belem và các mục đồng đến "và
gặp thấy Đức Maria, Thánh Giuse và Hài Nhi Giêsu nằm trong máng cỏ "y
như lời các Thiên thần đã mộng báo cho họ trong giấc ngủ, và "các mục
đồng trở về, họ tung hô ca ngợi Chúa về mọi điều họ đã nghe và đã thấy
đúng như họ đã được báo trước". Mọi người trong Thành Belem đều ngạc
nhiên về những điều các mục đồng kể lại cho họ. Còn Đức Maria "thì ghi
nhớ tất cả những sự việc đó và suy niệm trong lòng". Bài Phúc Âm cũng
ghi lại việc Hài Nhi Giêsu cũng chịu phép Cắt Bì khi đủ 8 ngày (theo
luật Do Thái thời đó) và được đặt tên là Giêsu như Thiên thần đã nói
khi truyền tin cho Đức Mẹ. Bài Đọc 1 (Dân Số 6,22-27) ghi lại lời Thiên
Chúa phán bảo ông Môsê: "Hãy nói với Aaron và con cái ông cầu xin Chúa
chúc lành cho con cái Israel... và Thiên Chúa sẽ chúc lành cho họ!" Bài
Đọc 2 (Galata 4,4-7): Thánh Phaolô nhắc nhở chúng ta là nhờ Chúa Giêsu
đã sinh ra làm người để chịu chết và chuộc tội chúng ta, nên chúng ta
được Thần Trí Chúa thanh tẩy và thưa với "Chúa là Abba, nghĩa là Lạy
Cha". (Chúng ta nhớ lại Kinh "Lạy Cha" mà Chúa Giêsu đã dạy chúng ta).
Như vậy, chúng ta "không còn là tôi tớ, nhưng là con Chúa và được làm
người thừa kế".
Ngày đầu năm mới, cũng là ngày cầu nguyện cho hoà
bình thế giới. Chúng ta hãy đi dâng Thánh lễ sốt sắng xin Chúa, nhờ lời
Mẹ Maria, Thánh Giuse và các Thánh chuyển cầu, ban hoà bình cho thế
giới chúng ta, cho Quê Hương và Giáo hội Việt Nam, cho mọi gia đình. Xin
cho mọi người chúng ta biết sống hoà hợp yêu thương với mọi người,
trong gia đình, nơi sở làm, trường học, trong khu xóm, trong cộng đoàn,
để "đem yêu thương vào nơi oán thù; đem thứ tha vào nơi lăng nhục; đem
an hoà vào nơi tranh chấp..." như chúng ta vẫn thường hát trong bài
Thánh ca "Kinh Hoà Bình" của Thánh Phanxicô khó nghèo.
CHÚA NHẬT LỄ HIỂN LINH (Ngày 5/1):
Thánh lễ hôm nay ngày xưa quen được gọi Lễ Ba Vua do sự lầm tưởng các
nhà Đạo sĩ từ Đông phương đến thờ lạy Chúa Hài Nhi là ba ông vua (vì 3
của lễ các nhà Đạo sĩ dâng Chúa Hài Nhi là vàng, nhũ hương và mộc dược
đều là những báu vật của các triều vua chúa ngày xưa); nhưng nghiên cứu
lịch sử Thánh Kinh thì cho thấy rằng: đó không phải là các vua, mà là
các nhà Đạo sĩ. Bây giờ chúng ta gọi là Lễ Hiển Linh (The Epiphany Of
The Lord), để nói đến việc Thiên Chúa tỏ vinh hiển của Ngài cho các dân
tộc, mà các Đạo sĩ là đại diện. Thánh Lễ hôm nay nói đến việc Thiên
Chúa Giáng Sinh không phải chỉ các mục đồng và dân Thành Belem mới được
soi sáng để đến thờ lạy; nhưng các Đạo sĩ (tượng trưng cho các dân tộc
ngoài Do Thái) cũng được soi sáng cho biết để đến thờ lạy Thiên Chúa
xuống thế làm người, và ơn cứu độ Chúa thương ban không phải chỉ dành
cho dân Do Thái mà cho toàn thể nhân loại: "Ai tin và chịu Phép Rửa Tội
thì sẽ được hưởng ơn cứu độ!" Bài Phúc Âm hôm nay (Mathêu 2,1-12) ghi
lại biến cố "các nhà Đạo sĩ từ Đông phương tìm đến Giêrusalem (Thủ Đô
nước Do Thái) và xin vào yết kiến vua Herôđê để hỏi: "Vua dân Do Thái
mới sinh ra hiện đang ở đâu? Vì chúng tôi đã thấy ngôi sao của Ngài hiện
ra ở Đông phương và chúng tôi đang tìm đến để triều bái Ngài." Sau khi
hỏi ý kiến các "Đại Giáo trưởng và các Luật sĩ Do Thái và biết nơi đó là
Belem", nhà Vua đã chỉ cho các ông đường đi. Các ông đã đến được Belem
và triều bái Chúa Hài Nhi và "dâng lên 3 của lễ là vàng, nhũ hương và
mộc dược". Bài Phúc Âm cũng ghi lại sự việc Vua Hêrôđê ngầm nói với các
nhà Đạo sĩ: khi triều bái Hài Nhi xong, thì trở lại để cho Hêrôđê biết
rõ chắc chắn chỗ Hài Nhi ở. Mục đích của nhà vua không phải để đến chiêm
bái Chúa Hài Nhi, nhưng để cho người tìm đến giết Hài Nhi, vì vua sợ
khi lớn lên Hài Nhi sẽ chiếm ngôi vua của ông và dòng dõi ông. Bài Đọc 1
(Isaia 60,1-6): Tiên tri Isaia đã được Thiên Chúa soi sáng và loan báo
trước về việc Thiên Chúa giáng sinh làm người để đem lại ơn cứu độ cho
dân Do Thái và toàn thể nhân loại, qua những lời văn theo thể "khải
huyền" một cách bóng bảy. Trong Bài Đọc 2 (Ephêsô 3,2-3.5-6), Thánh
Phaolô nói đến việc Thiên Chúa giáng trần để cứu độ nhân loại đã được
"Thần Trí Chúa mặc khải cho các Tiên tri, rồi đến các Tông đồ... Nhờ
Tin Mừng, các dân tộc ngoài Do Thái cũng được thừa tự, được đồng một
thân thể, và cùng thông phần vời lời hứa của Thiên Chúa, trong Chúa
Giêsu Kitô". Trong Thánh Lễ hôm nay, chúng ta hãy cầu xin Chúa cho chúng
ta luôn sống đạo tốt đẹp, trở nên những "ngôi sao sáng" để chiếu toả
Đức Tin cho mọi người mà chúng ta gặp gỡ trong cuộc sống hằng ngày.
CHÚA NHẬT LỄ CHÚA GIÊSU CHỊU PHÉP RỬA (Ngày 12/1): Chúng
ta nhớ lại, khi ông bà nguyên tổ Ađam và Eva phạm tội, đã bị Thiên Chúa
lên án phạt ông bà và cả dòng dõi loài người (gọi là "Nguyên Tội" hay
"Tội Tổ Tông Truyền"). Nhưng đồng thời Thiên Chúa cũng hứa sẽ sai "Đấng
Thiên Sai" giáng trần để chuộc tội cho ông bà và nhân loại (xin xem sách
Sáng Thế, đoạn 3 và Thư Roma 5,18,19). Các Tiên tri trong Cựu Ước đã
loan báo về "Đấng Thiên Sai" cho dân chúng. Khi "thời gian viên mãn"
Đấng Kitô là Con Một Đức Chúa Cha, đã được sai đến trần gian, và đã được
thụ thai bởi phép Chúa Thánh Thần trong lòng Đức Maria trọn đời đồng
trinh và đã sinh ra trong hang đá Belem và được đặt tên là Giêsu (như
Thiên Thần đã nói trước) (xin xem lại các Bài Phúc Âm trong các Thánh lễ
Giáng Sinh). Thánh Gioan Baotixita đã được Thiên Chúa chọn như vị Tiên
tri cuối cùng trong Cựu Ước, để dọn đường cho Đấng Thiên Sai đến (vì
thế, Ngài cũng được gọi là "Thánh Gioan Tiền Hô"). Trong khi rao giảng
cho dân chúng biết ăn năn sám hối để dọn lòng cho Đấng Cứu Thế, Thánh
Gioan đã làm phép rửa thống hối (đây chỉ là phép rửa thống hối chứ không
phải là Bí tích Rửa Tội Chúa Giêsu sẽ ban sau này) cho dân chúng tại
dòng sông Giođan (vì thế, Thánh Gioan cũng được gọi là "Thánh Gioan Tẩy
Giả" - "Gioan Baotixiata"). Thánh Lễ hôm nay để kính nhớ việc Chúa Giêsu
đến dòng sông Giorđan để chịu phép rửa thống hối của Thánh Gioan Tẩy
Giả.
Bài Phúc Âm hôm nay (Matthêu 3,13-17) ghi lại việc Chúa
Giêsu đến xin Gioan ban phép rửa cho Chúa Giêsu tại sông Giorđan. Lúc
đầu Gioan từ chối và nói: "Tôi phải được Ngài rửa chứ sao Ngài lại xin
tôi ban phép rửa cho Ngài!" Nhưng Chúa Giêsu bảo ông cứ ban phép rửa
cho Ngài. Bài Phúc Âm hôm nay cũng ghi lại "sau khi Chúa Giêsu chịu phép
rửa xong và khi Người cầu nguyện, thì trời mở ra và Chúa Thánh Thần,
lấy hình chim bồ câu, ngự xuống trên Người, và có tiếng từ trời phán ra:
"Con là Con yêu dấu của Cha, con đẹp lòng Cha mọi đàng." Trong Bài Đọc 1
(Isaia 42,1-4,6-7), Tiên tri Isaia đã loan báo trước một cách "khải
huyền" về Đấng Kitô sẽ được Thiên Chúa Cha sai đến trần gian khi thời
gian viên mãn. "Ngài sẽ là ánh sáng của muôn dân, người sẽ mở mắt cho
người mù, đưa ra khỏi tù những người bị xiềng xích, đưa ra khỏi ngục
những người ngồi trong tối tăm!" Bài Đọc 2 (Công vụ Tông đồ 10,34-38)
ghi lại bài giảng của Thánh Phêrô nói về việc "Chúa Giêsu Kitô Thành
Nazareth" đã được Chúa Thánh Thần "xức dầu tấn phong cho Người", đã ra
đi rao giảng "toàn cõi Giuđêa, khởi từ Galilêa", rồi đã chịu chết để
cứu chuộc nhân loại và đã sống lại và lên trời vinh hiển để mở đường về
trời cho chúng ta.
CHÚA NHẬT 2 MÙA QUANH NĂM (Ngày 19/1): Chúa
Giêsu sinh ra tại thành Belem (gần thủ Đô Giêrusalem) và lớn lên tại
làng Nazareth cho đến khi đủ 30 tuổi Ngài mới ra đi rao giảng và bắt đầu
bằng việc đến dòng sông Giorđan để chịu phép rửa của Thánh Gioan
Baotixita. Sau đó khi thấy Chúa Giêsu đi về phía mình, Thánh Gioan đã
chỉ cho mọi người biết, chính Chúa Giêsu là Đấng Thiên Sai: "Đây Chiên
Thiên Chúa; đây Đấng xóa tội trần gian." Thánh Gioan cũng xác quyết:
"Trước tôi không biết Ngài là ai; nhưng sau khi ngài đến chịu phép rửa
với tôi, thì Chúa Thánh Thần đã lấy hình chim bồ câu đậu xuống trên
Ngài", và Đấng sai tôi đi làm phép rửa đã cho tôi biết: "Khi ngươi thấy
chim bồ câu đậu xuống trên ai, thì người đó chính là Đấng sẽ ban Phép
Rửa bằng Chúa Thánh Thần. Vậy bây giờ tôi chứng thực rằng chính Ngài là
Con Thiên Chúa." Trong Bài Đọc 1 hôm nay (Isaia 49,3.5-6), Tiên tri
Isaia đã tiên báo về ngày Chúa Cứu Thế giáng trần để cứu chuộc nhân
loại: "Đấng Công Chính sẽ xuất hiện như ánh sáng chiếu soi các dân tộc,
đem ơn cứu độ đến tận cùng trái đất." Trong Bài đọc 2 (1Côrintô 1,1-3),
Thánh Phaolô nói ngài đã được kêu gọi đi làm tông đồ theo thánh ý Chúa
và Ngài gửi lời chào thăm các tín hữu Côrintô: "Xin ân sủng và sự bình an của Thiên Chúa và của Chúa Giêsu Kitô Chúa chúng ta, ở cùng anh chị em."
CHÚA NHẬT 3 MÙA QUANH NĂM (Ngày 26/1):
Các Bài Đọc trong Thánh Lễ Chúa Nhật hôm nay, tiếp nối các tư tưởng
tuần trước để nói về Đấng Cứu Thế đến để rao giảng ơn cứu độ, Ngài chính
là Chúa Giêsu Kitô. Bài Phúc Âm (Matthêu 4,12-23) ghi lại việc sau khi
Thánh Gioan Baotixita bị bắt, thì Chúa Giêsu đi khỏi Galilêa, và đến ngụ
ở Capharnaum và bắt đầu đi rao giảng: "Anh em hãy thống hối, vì Nước
Trời đã đến." Chúa Giêsu cũng bắt đầu kêu gọi một số người đi làm Tông
Đồ cho Chúa. Rồi Ngài đi khắp vùng Galilêa, rao giảng Nước Trời trong
các hội đường và chữa lành các bệnh nhân.
Bài Đọc 1 (Isaia 8,23-9:3): Được Thiên Chúa soi sáng, Tiên tri Isaia đã nói trước những việc sẽ xảy
ra khi Đấng Cứu Thế đến trong thế gian, nơi Ngài sẽ cư ngụ và đi rao
giảng, và niềm vui được giải thóat tràn ngập trong dân chúng.
Bài
Đọc 2 (1 Côrintô 1,10-13,17), Thánh Phaolô kêu gọi tín hữu thành
Côrintô (cũng như mọi người chúng ta) hãy sống đoàn kết thương yêu nhau
trong cùng một niềm tin vào Chúa Giêsu Kitô, đừng ai nói rằng "tôi thuộc
về Phaolô!", "tôi thuộc về Appôlô!", "tôi thuộc về Phêrô!", "tôi thuộc
về Đức Kitô!"
TẾT NGUYÊN ĐÁN (Ngày 31 tháng 1):
Hôm nay là ngày đầu năm mới Giáp Ngọ. Theo truyền thống, ngày đầu Năm
Mới (Ngày Mồng Một Tết) là ngày tạ ơn Chúa cho một năm đã qua và cầu
bình an cho Năm Mới đang tới. Ngày Mồng Hai Tết là ngày nhớ đến và cầu
nguyện cho các bậc tổ tiên, ông bà, cha mẹ đã qua đời. Ngày Mồng Ba Tết là ngày cầu cho công việc làm ăn được thịnh vượng.
Ba
ngày Tết cũng là những ngày chia sẻ tình thương. Vì thế, chúng ta đi
chúc tuổi ông bà, cha mẹ, anh em, họ hàng, bạn bè thân thuộc và "lì xì"
cho các em nhỏ, giúp đỡ người nghèo khó. Đặc biệt, chúng ta đi dâng
Thánh Lễ thờ phượng Chúa trong 3 ngày Tết để dâng Năm Mới lên Chúa và
xin Chúa chúc lành cho chúng ta được "hồn an, xác mạnh" trong tay Chúa,
rồi cầu nguyện cho Quê Hương và Giáo hội Việt Nam.
Vậy trong
tháng đầu Năm Mới này, chúng ta hãy cầu xin Chúa, nhờ lời Mẹ Maria và
các Thánh chuyển cầu, ban cho chúng ta luôn sống Đức Tin mạnh mẽ và đoàn
kết thương yêu nhau để củng cố và phát triển Đức Tin cho chúng ta, cho
con cháu chúng ta, và rao giảng Đức Tin cho mọi người mà chúng ta gặp
gỡ trong sinh hoạt hằng ngày.
Xin Chúa chúc lành Năm Mới cho
chúng ta và ban bình an cho chúng ta, cho gia đình chúng ta, cho toàn
thể thế giới, cho Quê hương Việt Nam; nhất là những nơi đang có chiến
tranh, hận thù, giết hại lẫn nhau.
Lm. Anphong Trần Đức Phương