Trong bài giáo lý tại buổi tiếp kiến chung sáng thứ Tư ngày 15/5/2024, Đức Thánh Cha nói rằng lòng bác ái Kitô giáo hay agape được sống bằng cách yêu thương người nghèo, người không được yêu thương và những người không yêu thương chúng ta, bằng việc tha thứ cho tất cả những người đã xúc phạm đến chúng ta và bằng việc chúc lành cho những người nguyền rủa chúng ta. Với ân sủng của Chúa Thánh Thần và nhờ sức mạnh tình yêu cứu chuộc của Chúa Kitô, chúng ta có thể yêu thương như Chúa dạy.
Tiếp tục các bài giáo lý về các nhân đức đối thần, trong bài giáo lý tại buổi tiếp kiến chung sáng thứ Tư ngày 15/5, Đức Thánh Cha đã suy tư về đức mến, nhân đức cao cả nhất (1 Cor 13,13). Đức Thánh Cha nói rằng hơn cả tình bạn đơn thuần, tình cảm gia đình hay lòng nhân từ đối với người khác, đức mến là một món quà từ Thiên Chúa, hướng đến việc yêu mến Người trên hết mọi sự và yêu thương tha nhân như chính mình.
Đức Thánh Cha mời gọi các tín hữu cầu nguyện xin Chúa gia tăng lòng bác ái của chúng ta và ban cho chúng ta một trái tim rộng mở và quảng đại để không thờ ơ với nhu cầu của người khác, để được trở thành những người mang đức ái Kitô giáo đến với mọi người bằng lòng quảng đại và sự phục vụ khiêm tốn.
Sau khi Đức Thánh Cha làm dấu Thánh Giá và chúc bình an cho cộng đoàn, mọi người cùng nghe đoạn Kinh Thánh trích từ Thư thứ nhất của Thánh Phaolô gửi các tín hữu Côrintô (1 Cr 13,4-7):
Đức mến thì nhẫn nhục, hiền hậu, không ghen tuông, không vênh vang, không tự đắc, không làm điều bất chính, không tìm tư lợi, không nóng giận, không nuôi hận thù, không mừng khi thấy sự gian ác, nhưng vui khi thấy điều chân thật. Đức mến tha thứ tất cả, tin tưởng tất cả, hy vọng tất cả, chịu đựng tất cả.
Và Đức Thánh Cha bắt đầu bài giáo lý.
Bài giáo lý của Đức Thánh Cha
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Hôm nay chúng ta sẽ nói về nhân đức đối thần thứ ba, đức ái. Hai nhân đức khác là đức tin và đức cậy. Đức ái là đỉnh điểm của toàn bộ cuộc hành trình mà chúng ta đã đi qua với các bài giáo lý về các nhân đức. Việc nghĩ về đức ái ngay lập tức mở rộng tâm trí, hướng về những lời được linh hứng của Thánh Phaolô trong Thư thứ nhất gửi tín hữu Côrintô. Kết thúc bài thánh thi tuyệt vời đó, Thánh Phaolô trích dẫn bộ ba nhân đức đối thần và thốt lên: “Hiện nay đức tin, đức cậy và đức mến, cả ba đều tồn tại, nhưng cao trọng hơn cả là đức mến” (1 Cr 13,13).
Sự hiểu biết sinh lòng kiêu ngạo, còn đức ái thì xây dựng
Thánh Phaolô ngỏ những lời này với một cộng đoàn không hề hoàn hảo trong tình yêu huynh đệ: các Kitô hữu ở Côrintô thường hay cãi vã, có những chia rẽ trong nội bộ, và có những người luôn cho rằng mình đúng và không lắng nghe người khác, vì cho là họ kém cỏi. Thánh Phaolô nhắc nhở những người này rằng sự hiểu biết sinh lòng kiêu ngạo, còn đức ái thì xây dựng (xem 1 Cr 8,1). Sau đó, Thánh Tông đồ ghi lại một vụ bê bối thậm chí xảy ra vào thời điểm hiệp nhất cao độ nhất của cộng đoàn Kitô hữu, đó là “bữa tiệc của Chúa”, cử hành Thánh Thể: thậm chí ở đó có những chia rẽ, và có những người lợi dụng lúc này để ăn uống và để loại trừ những người không có thứ gì (xem 1Cr 11,18-22). Đối mặt với điều này, Thánh Phaolô đưa ra một nhận định chính xác: “Vậy khi anh em họp nhau, thì không còn là ăn bữa tiệc của Chúa nữa” (c. 20): anh em có một phụng tự khác, của dân ngoại. Đó không phải là bữa ăn của Chúa.
Người ta nói nhiều về tình yêu, nhưng tình yêu là gì?
Có lẽ trong cộng đoàn Côrintô không có ai nghĩ mình đã phạm tội và những lời gay gắt đó của Thánh Tông Đồ nghe có vẻ hơi khó hiểu đối với họ. Có lẽ mọi người đều tin rằng họ là người tốt, và nếu được hỏi về tình yêu, họ sẽ trả lời rằng tình yêu chắc chắn là một giá trị quan trọng đối với họ, cũng giống như tình bạn và tình gia đình. Thậm chí trong thời đại chúng ta ngày nay, tình yêu ở trên môi miệng của tất cả, trên môi miệng của nhiều “người có ảnh hưởng” và trong điệp khúc của nhiều bài hát. Người ta nói về tình yêu, nhưng tình yêu là gì?
Tình yêu của Thiên Chúa là tình yêu trao tặng
“Nhưng còn tình yêu kia thì sao?”, dường như Thánh Phaolô hỏi các Kitô hữu của mình ở Côrintô. Không phải là tình yêu đi lên mà là tình yêu đi xuống; không phải là những gì chúng ta nhận được nhưng là những gì chúng ta trao tặng; không phải là những gì tỏ hiện, mà là những gì được ẩn giấu. Thánh Phaolô lo lắng rằng ở Côrintô - cũng như giữa chúng ta ngày nay - có sự nhầm lẫn và thực sự không có dấu vết của đức ái, nhân đức đối thần, nhân đức chỉ đến với chúng ta từ Thiên Chúa. Và nếu ngay cả mọi người đều khẳng định bằng lời nói rằng họ là những người tốt, yêu thương gia đình và bạn bè, trong thực tế, họ biết rất ít về tình yêu của Thiên Chúa.
Yêu thương cả kẻ thù
Các Kitô hữu thời xa xưa có một số từ tiếng Hy Lạp để định nghĩa tình yêu. Cuối cùng, xuất hiện từ ngữ “agape” mà chúng ta thường dịch là “đức ái”. Bởi vì thực sự là các Kitô hữu có khả năng có mọi hình thức yêu thương trên thế giới: họ cũng yêu thương, ít nhiều như mọi người khác. Họ cũng trải nghiệm lòng tốt trong tình bạn. Họ cũng sống tình yêu tổ quốc và tình yêu phổ quát dành cho toàn thể nhân loại. Nhưng có một tình yêu lớn hơn, đến từ Thiên Chúa và hướng về Thiên Chúa, khiến chúng ta có thể yêu mến Thiên Chúa, trở thành bạn hữu của Người, và làm cho chúng ta có thể yêu thương tha nhân như Thiên Chúa yêu thương họ, với ước muốn chia sẻ tình bằng hữu với Thiên Chúa. Tình yêu này, nhờ Chúa Kitô, thúc đẩy chúng ta đến nơi mà nếu theo tính con người, chúng ta sẽ không đi đến: đó là tình yêu dành cho người nghèo, dành cho những gì không đáng yêu, dành cho những người không yêu chúng ta và không biết ơn. Đó là tình yêu dành cho những người không ai yêu quý; ngay cả đối với kẻ thù. Đây là “đặc tính thần linh”, nghĩa là nó đến từ Thiên Chúa, là hoạt động của Chúa Thánh Thần trong tâm hồn chúng ta.
Yêu thương kẻ thù, làm điều tốt, cho vay mà không mong được đền trả
Chúa Giêsu giảng trong Bài Giảng Trên Núi: “Nếu anh em yêu thương kẻ yêu thương mình, thì có gì là ân với nghĩa? Ngay cả người tội lỗi cũng yêu thương kẻ yêu thương họ. Và nếu anh em làm ơn cho kẻ làm ơn cho mình, thì còn gì là ân với nghĩa? Ngay cả người tội lỗi cũng làm như thế” (Lc 6,32-33). Và ngài kết luận: “Anh em hãy yêu kẻ thù - chúng ta thường hay nói xấu về kẻ thù - hãy làm ơn và cho vay cách quảng đại mà chẳng hề hy vọng được đền trả. Như vậy, phần thưởng dành cho anh em sẽ lớn lao, và anh em sẽ là con Đấng Tối Cao, vì Người vẫn nhân hậu với cả phường vô ơn và quân độc ác (c. 35). Chúng ta hãy nhớ điều này: “Ngược lại, anh em hãy yêu thương kẻ thù, làm điều tốt và cho vay mà không hy vọng được đền trả.” Chúng ta đừng quên điều đó.
Tình yêu Kitô giáo tha thứ, chúc lành cho người nguyền rủa mình
Qua những lời này, tình yêu được mặc khải như một nhân đức đối thần và được gọi là đức ái. Yêu thương là đức ái. Chúng ta nhận ra ngay rằng đó là một tình yêu khó thực hiện, thậm chí không thể thực hành được nếu không sống trong Thiên Chúa. Bản chất con người khiến chúng ta, một cách tự nhiên, yêu mến những gì tốt đẹp. Nhân danh lý tưởng hay tình cảm lớn lao, chúng ta cũng có thể rộng lượng và thực hiện những hành động anh hùng. Nhưng tình yêu của Thiên Chúa vượt xa những tiêu chuẩn này. Tình yêu Kitô giáo ôm lấy những người không thể yêu thương, trao ban sự tha thứ. Thật là khó để tha thứ: chúng ta cần yêu thương biết bao để tha thứ! Tình yêu Kitô giáo chúc lành cho những ai nguyền rủa và trước một lời sỉ nhục hay nguyền rủa, chúng ta thường quen đáp lại bằng một lời sỉ nhục khác, bằng một lời nguyền rủa khác. Đó là một tình yêu mạnh mẽ đến mức gần như không thể thực hiện được, nhưng đó là điều duy nhất sẽ còn sót lại với chúng ta.
Chúng ta sẽ được phán xét về đức ái
Tình yêu là “cánh cửa hẹp” để bước vào Vương quốc của Thiên Chúa, bởi vì vào buổi hoàng hôn của cuộc đời, chúng ta sẽ không được phán xét về tình yêu chung chung, nhưng sẽ được phán xét về đức ái, về tình yêu mà chúng ta đã có cách cụ thể. Và Chúa Giêsu đã nói điều tuyệt vời này: “Ta bảo thật các ngươi: mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy” (Mt 25,40). Đây là điều tuyệt vời nhất của tình yêu. Hãy can đảm tiến bước!
Vào cuối buổi tiếp kiến chung, cộng đoàn cùng hát Kinh Lạy Cha bằng tiếng Latinh và sau đó Đức Thánh Cha ban phép lành cho tất cả mọi người.