Sáng thứ hai, 07/10, Thượng HĐGM cho
vùng Amazon đã bắt đầu với lời khai mạc của Đức Thánh Cha Phanxicô, các
diễn văn của của ĐHY Lorenzo Baldisseri, Tổng Thư ký Thượng HĐGM và ĐHY
Cláudio Hummes, Tổng tường trình viên.
Lời khai mạc của Đức Thánh Cha
Về
phần Đức Thánh Cha, ngài xác định lại bốn chiều kích của thượng HĐGM
này, đó là: chiều kích mục vụ, chiều kích văn hóa, chiều kích xã hội và
chiều kích sinh thái.
Thượng HĐGM này tiếp cận vấn đề với một con
tìm Kitô giáo và nhìn Amazon bằng con mắt của người môn đệ Chúa Kitô,
chứ không phải như người ngoài cuộc và trung lập. Cần tôn trọng văn hoá
của họ chứ không thuần hoá họ bằng một thứ văn hoá khác. Dù phát triển
thế nào thì cũng phải gìn giữ và tôn trọng các dân tộc bản địa. Cần nhìn
vào thực tế về sự khai thác, phá rừng… vì lợi lộc kinh tế trước mắt,
dẫn đến những thay đổi về môi sinh.
Thượng HĐGM không phải là một
hội nghị bàn tròn, cũng không phải là quốc hội, không phải là nơi thể
hiện ai quyền lực hơn ai, nhưng Thượng hội đồng là cùng nhau bước đi
theo sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần. Ngài đóng vai trò chính của
Thượng hội đồng. Và mỗi nghị phụ ngồi trong Thượng hội đồng này phải ý
thức về điều đó. Sẽ là gây hại nếu ai trong phòng hội nghị này nói rằng
nó là của tôi.
Do đó, điều trước tiên của Thượng Hội đồng là cầu
nguyện. Cần suy gẫm, đối thoại và lắng nghe bằng sự khiêm tốn. Vì thế,
sau mỗi bốn lần phát biểu sẽ có bốn phút thinh lặng. Thượng Hội đồng sẽ
cùng đi trên con đường của Mẹ Giáo hội.
ĐHY Baldisseri nói về mặc tổ chức Thượng HĐGM
Kế
đến, ĐHY Lorenzo Baldisseri, Tổng Thư ký của Thượng HĐGM đã có một diễn
văn nói đến những thực tế Amazon và việc tổ chức của Thượng Hội đồng
này. ĐHY nói rằng, đây là một Thượng HĐGM Đặc biệt, không phải Ngoại
thường hay Bình thường, do đó không phải chỉ một số giám mục tham dự,
nhưng tất cả những lãnh đạo Giáo hội vùng này được triệu tập. Hơn nữa,
vì là Thượng HĐGM Đặc biệt nên sẽ liên quan đến Giáo hội hoàn vũ. Vì
thế, thành phần tham dự cũng mở rộng đến các vị lãnh đạo Giáo hội ở các
vùng địa lý khác. Cũng vì thế mà Thượng HĐGM này đã diễn ra tại Roma,
nơi có Toà Phêrô, chứ không phải ở một thành phố thuộc vùng Amazon.
Tham
dự Thượng Hội đồng lần này có 185 nghị phụ, 6 đại biểu từ các Giáo hội
anh em, 12 khách mời đặc biệt, 25 chuyên viên và 55 dự thính. Trong số
các thành viên Thượng Hội đồng, có các chuyên gia và nhân viên mục vụ từ
những nơi xa xôi nhất của lãnh thổ Amazon. 16 đại diện của các nhóm dân
tộc bản địa khác nhau, họ mang đến những tiếng nói và lời chứng sống về
truyền thống, văn hóa và niềm tin của dân tộc họ. Các khách mời đặc
biệt là những người có uy thế cao trong lãnh vực khoa học thuộc nhiều tổ
chức từ khắp nơi trên thế giới, cả bên trong lẫn ngoài Giáo hội.
Về
phương pháp làm việc, ĐHY Baldisseri nói rằng: “Tài liệu Làm việc
(Instrumentum Laboris) sẽ là điểm tham chiếu và là cơ sở cần thiết để
suy tư và thảo luận, chứ nó không phải là một văn bản để tu chính. Chức
năng của nó sẽ kết thúc bằng việc đưa ra Tài liệu cuối cùng, sẽ thu thập
các kết quả đạt được bởi Hội đồng này.”
Một thông tin thú vị về
Thượng Hội đồng được ĐHY Baldisseri đưa ra, đó là, vì sự phát triển bền
vững môi trường, Thượng HĐGM thực hiện việc đăng ký và trao đổi qua công
nghệ, tiết kiệm giấy in. Các vật liệu được sử dụng trong Thượng Hội
đồng không làm bằng nhựa, nhưng bằng vật liệu phân hủy sinh học. Cuối
cùng, dựa trên cơ sơ tính toán khoa học, để bù lại 572.809 kilogram CO2
thải ra do các chuyến bay đi lại và các hoạt động khác, Thượng Hội đồng
sẽ trồng 50 hecta diện tích rừng tại lưu vực sông Amazon.
Phần
suy tư về Thượng HĐGM Amazon của ĐHY Cláudio Hummes, Tổng Tường trình
viên, chúng tôi sẽ tiếp tục tường thuật trong bản tin ngày mai.
Văn Yên, SJ