Thánh giá là nguồn ơn cứu độ, Và là sức mạnh đỡ nâng con.

Đó là lời vị anh hùng đức tin Giuse Tuấn đã tuyên xưng trước Thánh giá Chúa, khi các quan yêu cầu ngài bước qua để được tha về. Thánh nhân chẳng những không dám xúc phạm Thánh Giá Chúa, mà còn hết lòng tôn kính suy tôn, và cảm tạ tình thương vô cùng của Chúa, vì thương xót loài người lầm than tội lỗi, Chúa Giêsu đã cam lòng chịu chết treo trên khổ giá. Khổ giá là nguồn ơn cứu chuộc, là sức mạnh nâng đỡ mọi người cũng như thánh Giuse Tuấn trong cơn gian lao thử thách...

Giuse trần Văn Tuấn sinh năm 1824 tại Nam Điền, tỉnh Nam Định trong một gia đình đạo giáo đạo đức. Từ nhỏ cậu đã nổi tiếng ngoan đạo, hiền lánh, chân thật. Lớn lên cậu lập gia đình, theo tuyền thống cha ông làm nghề ruộng rẫy, đem sức lao động cần cù đổi lấy cơm áo nuôi sống cả nhà. Đối với vợ con, cậu là người chồng, người cha gương mẫu về đạo giáo cũng như đức hạnh.

Năm 1861, vua Tự Đức bắt đạo gắt gao. Vua ra chiếu chỉ PHÂN SÁP, bắt người Công giáo khắc chữ TẢ ĐẠO lên má, tịch thu tài sản, rồi phân tàn vào các làng ngoại giáo. Họ đạo nam Điền của anh Giuse Tuấn cũng như các xứ đạo khác đều bị phá huỷ, bổn đạo phải phân tán khắp nơi, anh và một số giáo hữu khác bị bắt, lúc đó anh mới 36 tuổi. Họ giải anh về phủ Xuân Trường, rồi đày vào làng An Bái, huyện Thuỵ Anh.

Ở đây, anh bị giam trong ngục, cổ đeo gông, chân mang xiềng khồ sở. Vì cương quyết không chối Chúa bỏ đạo, nên quân lính lấy một thanh sắt nung đỏ khắc vào một bên má anh chữ TẢ ĐẠO, và má bên kia là tên làng xã quê quán của anh. Thật là một hình khổ nhục nhã đau đớn. Nhưng anh Giuse Tuấn, người chiến sĩ đức tin anh hùng vẫn can đảm chấp nhận, vì tin chắc đau khổ chống qua ở đời này sẽ đem lại hạnh phúc vô cùng đời sau, như Chúa Giêsu đã chịu chết một lần trên thánh giá, để đem lại ơn cứu rỗi muôn đời cho nhân loại.

Sau hơn một năm tù ngục và nhiều lần bị tra tấn hành hạ khổ sở, sức khoẻ của anh giảm sút rất nhiều. Từ một nông dân lực lưỡng khoẻ mạnh, nay anh gầy còm yếu ớt trông thấy rõ. Các quan hy vọng nhờ đó anh sẽ thối chí ngã lòng mà bỏ đạo, nên cho điệu anh ra công đường, khuyên nhủ anh bước qua Thánh giá thì sẽ thả về với gia đình vợ con, và tặng thưởng tiền bạc. Quan nói với anh: Tôi thấy anh nay ốm yếu quá, tôi thương anh, muốn cứu anh sống để về sum họp với gia đình. Vậy anh hãy bước qua Thánh giá đi. Tôi sẽ thả anh và thưởng anh số tiền lớn, dể anh bồi dưỡng sức khoẻ và làm vốn lập nghiệp.

Thấy quan cứ khuyên nhủ mãi, anh Giuse Tuấn cũng bước đến gần Thánh giá Chúa. Các quan khoái chí, vui mừng, tin chắc anh sẽ làm theo lời các ông khuyên bảo.

Nhưng thay vì bước qua thánh giá, anh quỳ gối xuống tôn kính thờ lạy Chúa và lớn tiếng cầu nguyện: Lạy Chúa, con hết lòng cảm ơn Chúa, vì tình thương bao la cao cả của Chúa. Chúa thương con, Chúa đã chịu chết trên thánh giá để chuộc tội con. Thánh giá là nguồn ơn cứu độ con, là sức mạnh nâng đỡ con...

Cử chỉ tôn kính và lời tuyên xưng của anh làm cho các quan xấu hổ. Họ đã thất bại chua cay. Họ nổi giận, họ kết án tử hình người chiến sĩ anh dũng của Chúa.

Ngày 7-6-1862, anh Giuse Tuấn được điệu ra pháp trường để tuyên xưng niềm tin bất khuất. Đến nơi, anh quỳ gối xuống, ngước mặt lên trời, phó dâng mạng sống để làm chứng cho Chúa, và sau hồi chiêng báo hiệu, đầu của vị anh hùng đã rơi xuống...

Đức Thánh Cha Piô XII đã tôn Giuse Trần Văn tuấn lên Chân phước ngày 29-4-1951. Và ngày 19-6-1988, Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II tôn phong ngài lên bậc Hiển thánh.