Thánh Gioan Fisher (1469-1535) sinh tại Beverly, Yorkshire, là con của một thương gia giàu có. Cha ngài đã qua đời năm 1477. Khoảng năm 1482, ngài được mẹ gởi tới Đại học Cambridge và đã trở thành một học giả nổi danh. Năm 1941, ngài thụ phong linh mục. Sau 10 năm học thần học. Năm 1501, và sau này ngài được coi như một trong các nhà thần học hàng đầu của Âu Châu.

Đại học sớm nhận ra khả năng quản trị của ngài, lần lượt ngài đã giữ chức vụ giám thị, phó chưởng ấn, rồi chưởng ấn. Năm 1514, ngài được chọn làm chưởng ấn suốt đời.

Ngài được đặt làm Giám mục Rochester năm 1504 và ngài đã là một mục tử chân chính, lo khích lệ các linh mục bằng sự quan tâm tới cuộc sống của các ngài. Là một nhà giảng thuyết thời danh, ngài làm hết sức để có thể cung ứng cho Giáo Hội các linh mục đầy đủ khả năng giảng dạy dân chúng.

Do ảnh hưởng của ngài mà Erasnius được đưa vào giảng dạy tiếng Hy Lạp ở Đại học Cambridge Erasmus. Tôma More cũng đã trở thành bạn thân của Gioan Fisher. Năm 1516, có bản văn ghi chép về cả 3 nhân vật này ở Rochester.

Ngài Tôma More làm Tổng Quản lý Đại học Cambridge. Từ năm 1525 đến những năm sau đó, Tôma và Gioan Fisher hợp tác với nhau để đáp ứng người chống lại lạc thuyết của Lutherô. Đức Giám mục Gioan Fisher đã viết cuốn Confutatio (1523) bằng tiếng Latinh. Đó là cuốn sách của thần học gia viết cho các thần học gia. Người tín hữu (More) viết cuốn Dialogue concerning Heresies (1528) cho giới bình dân.

Năm 1527, năm định mệnh cho nước Anh vì là lúc, Henri VIII đi bước đầu, tới việc tiêu huỷ hôn nhân của ông với Catarina miền Atagon. Năm 1501, bà thành hôn với Arthur, anh của vua. Nhưng được 6 tháng thì Athur từ trần. Năm 1509, Đức Giáo hoàng cho phép vua được thành hôn với người vợ goá của anh mình. Về sau, vì không có con trai để nối dõi, ông tìm cách phá huỷ hôn nhân này vịn cớ là phép chuẩn của Đức Giáo hoàng không thành. Đức Hồng y Wolsey hỏi ý kiến Đức cha Gioan Fisher. Sau khi nghiên cứu đầy đủ đức giám mục kết luận là phép chuẩn của Đức Giáo hoàng thành. Ngài giữ vững lập trường này mãi. Henry coi sự chống đối này là như một hành vi bội phản.

Năm 1534 có luật thừa kế. Luật này tuyên bố rằng hôn phối với Catatina là vô hiệu và hôn nhân với Anna Boleyn là hợp pháp. Quyền kế vị thuộc về con bà ta. Mọi người phải thề nhận trọn đạo luật này. Đức giám mục Gioan Fisher từ chối, Tôma More cũng vậy, bởi vì đạo luật bao hàm việc coi phép chuẩn của Đức Giáo hoàng là bất thành.

Ngày 17-4-1534, Đức Giám mục Gioan Fisher và Sir Tômas More bị xử tại Tower và bị giam biệt ra. Ngày 20-5-1535, Đức Giám mục Gioan Fisher được phong làm hồng y. Điều này làm nhà vua giận dữ và vội vã lập toà án chống lại đức tân hồng y.

Ngày 17-6-1535, ngài bị xử là bội phản. Ngày 22, ngài bị chém đầu, thân xác trần trụi của ngài bị bỏ lại pháp trường cho đến khi được chôn cất vội vã không một nghi thức tang lễ. Đầu ngài bị treo ở Lôndôn Bridge cho tới ngày 6-7 rồi bị ném xuống sông Thames... nhường chỗ cho đầu bạn ngài là Thomas More.

Thánh Tôma More (1478-1535) sinh tại Luân Đôn ngày 6-2-1478 trong một gia đình mà chính ngài đã nói: “Không danh giá nhưng lại lương thiện”. Lên 12 tuổi, ngài giúp việc Đức Hồng y Morton Tổng Giám mục Giáo phận Canterbury. 2 năm sau, ngài được gởi học tại Oxford. Để cho ngài chăm chú học hành, cha ngài đã giới hạn việc cung cấp tiền bạc đến nỗi ngài không có tiền để sửa đổi giày. Vào tuổi 15, ngài bỏ Oxford tới Luân Đôn.

3 năm sau, tức năm 1493, ngài gặp Eramus trong khi ông thăm viếng nước Anh lần đầu tiên. Vừa học, vừa trắc nghiệm ơn kêu gọi tu trì trong 4 năm sống tại Luân Đôn.

Cuối cùng, More quyết định rằng ngài không có ơn gọi sống bậc tu trì. Ngài bước vào hôn nhân một cách đặc biệt, ngài chọn cô em gái thứ xinh đẹp và dễ thương. Nhưng rồi thấy rằng người chị sẽ đau khổ và xấu hổ nếu cô em lập gia đình trước. Vì thế, ngài cưới cô chị. Họ sống với nhau được 4 năm thì bà vợ qua đời. Một năm sau, Tôma More tái hôn với người khác mà không có con. Người vợ mới hay nóng giận, nhưng gia đình thật êm thắm.

Ba người con gái cũng như người con trai của ngài đều được giáo dục rất cẩn thận. “Trong gia đình này không có ai làm biếng cả...”.

Thực tế các cô con gái ngài thông minh đến nỗi được mời tới trước mặt vua để tranh luận về triết học. Bầu khí gia đình hạnh phúc còn là nơi tụ tập của nhiều loại người, từ những người yếu đau già cả tới những kẻ thông thái. Erasmus cũng là một người bạn thân của gia đình này. Lần kia, khi được tin kho lúa bị thiêu rụi Tôma có viết thư cho vợ: “Có lẽ chúng ta có lý do để cảm tạ Chúa vì sự mất mát này hơn là về những cái chúng ta tích luỹ được”.

Và ngài cũng lo lắng cho hàng xóm. – “Anh không muốn còn đầy muỗng nếu một trong số họ chịu thiệt thòi vì tai nạn xảy đến cho chúng ta”.

Toma More cũng viết cuốn Utophia, nói về một hòn đảo hạnh phúc đầy tưởng tượng. Ngài cũng viết cuốn “Dialogue concerning Heresies” (Đối thoại về các lạc thuyết). Danh tiếng của ngài như một luật sư đã lôi kéo được sự chú ý của Vua Henry III. Vua thúc ép ngài phục vụ triều đình. More bằng lòng và trở nên giàu có. Được phong làm hiệp sĩ và năm 1523 được đặt làm phát ngôn viên của thư viện thứ dân.

Tuy nhiên năm 1527, nhà vua muốn chấm dứt đời sống hôn nhân với Hoàng hậu Catarina và cưới Anna Boleyn. Toma More trách cứ nhà vua và bị thải hồi. Một ngày kia, bá tước Norfolk thấy rằng ngài sẽ bị nguy hiểm nếu chống lại nhà vua. Nhưng bình tĩnh, ngài trả lời: Thưa Đức ông, tất cả có thể thôi sao? Thực sự có điều này khác biệt giữa ngài và tôi là hôm nay tôi chết, nhưng ngài cũng sẽ chết ngày mai.

Ngày 12-4-1534, Toma More được mời để tuyên thệ nhận Anna More Boleyn và từ bỏ uy quyền của đức giáo hoàng, ngài từ khước. 14 tháng tù ở là những ngày tháng cầu nguyện chẳng khác gì nơi tu viện. Trước toà án, ngài nói: Vương quốc Anh không thể bất phục Toà Thánh như một người con không thể bất phục cha mình.

Khi nghe tuyên án tử hình, ngài nói: Thánh Phaolô đồng loã với cái chết của Stêphanô lại chẳng hợp nhất với ngài trong cuộc sống vĩnh cửu sao? Vậy, tôi sẽ cầu nguyện tha thiết cho các lãnh Chúa đã kết án tôi, để ít ra chúng ta sẽ gặp nhau trên trời sau này. Tôi cũng cầu xin Chúa toàn năng bảo vệ đức tin và gởi tới cho ngài một lời khuyên tốt đẹp.

Bình thản, ngài lên đường tới pháp trường, khi bước lên đoạn đầu đài, ngài còn khôi hài nói: Lúc xuống, chỉ mình tôi thủ lợi.

Ngài ôm người đao phủ và bảo: Can đảm lên, đừng sợ. Cổ tôi ngắn quá, hãy cẩn thận vì danh dự của anh ở đó.

Tự bịt mắt, ngài nằm lên đoạn đầu đài, vén râu lên, ngài nói: Nó không phạm tội phản bội. Thánh Toma More đã chịu chết như vậy ngày 6-7-1535 với tất cả trịnh trọng, vui tươi và đơn thành.

 

Trích trong Theo Vết Chân Người (Chân dung các thánh nhân)