Ngày Giới trẻ Thế giới đã tưng bừng khai mạc tại Lisbon ngày 1 tháng 8 năm 2023, với Thánh lễ đại trào do Đức Hồng y Clemente, Thượng phụ Lisbon, chủ tế. Trong Thánh lễ đại trào tại Công viên Eduardo VII này, Đức Hồng y Clemente đã truyền đạt bài giảng với tựa đề “Một chuyến viếng thăm liên tục”:
Các bạn thân mến, những người đã đến đây từ khắp nơi trên thế giới để tham dự Ngày Giới trẻ Thế giới Lisbon 2023
Xin chào mừng mọi người! Cũng xin chào mừng trong bầu khí đại kết, liên tôn và thiện chí mà những ngày này vốn có và cũng mang mọi người lại với nhau. Tôi mong muốn tất cả các bạn cảm thấy “như ở nhà”, trong ngôi nhà chung này, nơi chúng ta sẽ sống Ngày Giới trẻ Thế giới. Xin chào mừng!
Thánh lễ mà chúng ta đang cử hành, mong chờ Đức Thánh Cha Phanxicô thân yêu tới, là Thánh lễ Đức Mẹ Thăm Viếng - khẩu hiệu chung của Ngày Giới trẻ Thế giới: Đức Maria trỗi dậy và vội vã đi gặp bà Êlisabeth. Đó là một đoạn Tin Mừng bao gồm cả chúng ta nữa.
Cách đây không lâu, chúng ta đã nghe nói: “Trong những ngày ấy, Đức Maria lên đường, vội vã lên đường đến một thành xứ Giuđa, vào nhà Dacaria và chào bà Êlisabeth.”
Ngài lên đường, vội vàng đi đến vùng đồi núi, vào nhà Dacaria và chào bà Êlisabeth - Ba điểm mà tôi sẽ nói vắn tắt trong những lời mở đầu này.
Đức Maria lên đường. Một con đường gian nan và không có phương tiện di chuyển như ngày nay. Ngài cũng trẻ như tất cả các bạn, và vừa mới thụ thai Chúa Giêsu theo một cách độc đáo được Tin Mừng thuật lại.
Tất cả các bạn cũng đã lên đường. Đối với nhiều người, đó là một hành trình khó khăn do khoảng cách xa xôi, các mối liên hệ và chi phí mà chuyến đi đòi hỏi. Cần phải tập hợp các nguồn lực lại với nhau, tổ chức các hoạt động để có được chúng, và dựa vào tình liên đới, nhờ ơn Thiên Chúa, vốn không thiếu.
Dù xa hay gần, các bạn đều đã lên đường. Lên đường là điều rất quan trọng. Đây là cách chúng ta nên đối diện với cuộc sống của chính mình, như một hành trình phải đi, biến mỗi ngày thành một đoạn đường mới.
Đúng là ngày nay, nhiều thứ có thể ngăn cản các bạn, các bạn thân mến, với khả thể chúng ta thay thế thực tại thực sự, thứ chỉ có thể đạt được khi đang trên con đường đến với những người khác, như chúng đang thực sự thực hiện, bằng vẻ ngoài ảo của một thế giới được lựa chọn. Một thế giới của sự lựa chọn, trước màn hình và phụ thuộc vào một cú nhấp con chuột để thay đổi nó thành một thế giới khác.
Thực tại ảo khiến chúng ta ngồi yên trước những phương tiện dễ dàng sử dụng chúng ta khi chúng ta nghĩ mình sử dụng chúng. Hoàn toàn ngược lại, thực tại bao gồm việc ra ngoài để gặp gỡ những người khác và thế giới như nó vốn có, để ngưỡng mộ và để trở nên tốt đẹp hơn.
Chúng ta cảm ơn các phương tiện truyền thông vì cơ hội để hiểu nhau hơn, mỗi chúng ta và thế giới. Chúng ta sống nhờ các phương tiện truyền thông, và chúng ta sẽ không biết cách sống nào khác. Chúng ta trông cậy vào sự hỗ trợ của nó, nhưng chúng ta không miễn trừ việc tự mình lên đường, trực tiếp tiếp xúc và xác minh thực tại đang chạm đến chúng ta và mọi người.
Con đường các bạn đã đi để đến đây rất đáng để nỗ lực, và trong thời gian này, các bạn sẽ tìm thấy, trong sự đa dạng của con người các bạn và phẩm chất được các bạn mang theo, mỗi người và mọi người, từ mỗi vùng đất, ngôn ngữ và văn hoá. Không gì có thể thay thế con đường bản thân và con đường cùng nhau này, để gặp gỡ con đường của mọi người.
Đức Maria đã mang trong lòng mình “trái phúc lạ” đó là Chúa Giêsu. Các Kitô hữu cũng cưu mang Người, một cách thiêng liêng và thực sự bởi vì họ đón nhận Người trong Lời Chúa, trong các bí tích và trong đức ái, nơi Người tự hiến mình. Vì chúng ta tin Chúa Giêsu là con đường dẫn đến Thiên Chúa, nên chúng ta cùng đi với Người để đem Người đến cho người khác. Với cùng một động lực đã dẫn dắt Đức Maria, trong cùng một Thần Khí đang dẫn dắt chúng ta, chúng ta hãy tiến lên!
Đức Maria đã vội vã đến vùng đồi núi, như chúng ta cũng đã nghe nói.
Không phải ngẫu nhiên mà bản văn nói về sự vội vàng của Đức Maria, như các đoạn Tin Mừng khác nói về sự cấp bách của việc loan báo, của lời chứng và của việc liên tục viếng thăm người khác, như chúng ta phải làm.
Các bạn trẻ thân mến, các bạn biết rõ rằng khi trái tim được lấp đầy, nó sẽ nhanh chóng tràn đầy. Thật không thể bóp nghẹt những gì diễn ra trong tâm hồn các bạn, khi nó thực sự mạnh mẽ và linh hoạt.
Đức Maria mang theo chính Chúa Giêsu mà ngài đã cưu mang. Và Chúa Giêsu là “Thiên Chúa ở cùng chúng ta”, là Thiên Chúa ở cùng mọi người. Vì điều này, ngài đã vội vã mang Người đến với bà Êlisabeth, dù phải leo núi.
Các bạn biết sự “vội vàng” này bởi vì những người khác cũng vội vã đến cuộc gặp gỡ của các bạn để mang đến cho các bạn Chúa Giêsu và tất cả những gì Người ban cho các bạn từ những chân trời rộng lớn và cuộc sống dồi dào.
Các bạn cũng không cần phải luôn luôn hiểu các từ ngữ, như trường hợp bây giờ, trong số nhiều ngôn ngữ được tập hợp ở đây. Bởi vì đôi mắt của chính các bạn nói lên, và các bạn cảm thấy an toàn và tự tin trong bầu không khí Kitô giáo được các bạn cùng nhau tạo ra và trong những cử chỉ đơn giản được các bạn truyền đạt. Thực sự có "sự vội vàng trong không khí" luân lưu giữa các bạn và nơi các bạn đến trong những ngày này. Một bầu không khí trong đó chính Thần Khí Thiên Chúa luân chuyển, với sự sẵn sàng mà chỉ có Thiên Chúa mới có và truyền đạt được.
Khi tôi nói với Đức Thánh Cha Phanxicô rằng đây chính là khẩu hiệu của Ngày Giới trẻ Thế giới của chúng ta – Mẹ Maria trỗi dậy và vội vã ra đi… – ngài ngay lập tức nói thêm rằng vâng, vội vàng nhưng không lo lắng.
Thực ra, khao khát là khao khát những gì mình chưa có, và chúng ta có ý định bồn chồn. Sự vội vàng có khác; nó nhằm chia sẻ những gì đã đưa chúng ta về phía trước. Đó là lý do tại sao nó là một sự khẩn cấp thanh thản và không chà đạp. Các bạn đã đến đây như thế nào và các bạn sẽ ở đây như thế nào, mang đến cho người khác những gì đã mang đến cho các bạn.
Về vấn đề này, tôi nhớ lại một đoạn văn của những Kitô hữu đầu tiên, ngay trong một xã hội chậm hiểu về họ: “... Hãy tôn vinh Chúa Kitô là Chúa trong lòng anh em. Hãy luôn sẵn sàng giải thích cho bất cứ ai hỏi lý do về niềm hy vọng của các bạn, nhưng hãy giải thích cách dịu dàng và cung kính, giữ lấy lương tâm của mình…” (1Pr 3:15-16).
Vì vậy, trong lúc vội vã này, các bạn sẽ không lo lắng, như một người chia sẻ những gì mình có. Điều gì đã đưa các bạn đến đây và điều gì các bạn sẽ mang theo bên mình, sẽ trở nên tuyệt vời hơn nhờ ân sủng của những ngày này!
Cuối cùng, bản văn nói rằng Đức Maria vào nhà ông Dacaria và chào bà Êlisabeth.
Các bạn thân mến, bằng cách này, các bạn cũng sẽ đến với nhau bằng một lời chào chân thành và vui vẻ.
Tin Mừng thuật lại cho chúng ta niềm vui gặp gỡ của Đức Maria với bà Êlisabeth và sự nhận biết lẫn nhau trong đó nó đã diễn ra. Lời chào của Đức Maria đã đánh thức nơi người bà con của ngài lời cảm thán mà chúng ta thường lặp lại: “Chị có phúc lạ hơn mọi người phụ nữ, và Con lòng chị cũng được chúc phúc!” Và Đức Maria đã đáp lại những lời của Êlisabeth bằng một trong những bài thánh ca hay nhất mà chúng ta đã hát kể từ thời điểm đó, bài Magnificat [Kinh Ngợi khen].
Điều rất quan trọng là đây là trường hợp với bạn và với mọi người. Thật vậy, mọi cuộc gặp gỡ của chúng ta đều phải bắt đầu bằng một lời chào đích thực, trong đó chúng ta trao đổi với nhau những lời chào đón chân thành và chia sẻ đầy đủ.
Lisbon chào đón các bạn hết lòng, và vì vậy những vùng đất khác mà các bạn đã hoặc sẽ đến ở đất nước Bồ Đào Nha này cũng sẽ là của các bạn. Các bạn được chào đón bởi các gia đình và tổ chức đã cung cấp không gian và dịch vụ của họ. Cám ơn họ tất cả, tôi nhìn thấy trong mỗi người ngôi nhà của bà Êlisabeth đã chào đón Đức Maria và Chúa Giêsu mà ngài cưu mang bên mình!
Phần lớn điều này đang rất thiếu ngay trong thế giới chúng ta đang sống, khi chúng ta không chú ý đến sự hiện diện của người khác, cũng như không chú ý đến những người khác mà chúng ta gặp một cách chúng ta nên làm.
Chúng ta hãy học nơi Đức Maria để chào hỏi từng người và mọi người. Chúng ta hãy hết sức thực hành điều đó vào Ngày Giới trẻ Thế giới này. Thế giới mới bắt đầu trong sự mới mẻ của mọi cuộc gặp gỡ và trong sự chân thành trong lời chào mà chúng ta trao đổi, để chúng ta có thể là người giữa mọi người, trong sự thăm viếng lẫn nhau và liên tục! Tôi cầu chúc tất cả các bạn một Ngày Giới trẻ Thế giới vui vẻ và tràn đầy cảm hứng!
† Đức Hồng y Manuel Clêmentê
Thượng phụ Lisbon