Suy tư về dụ ngôn người gieo giống và hạt giống, Đức Thánh Cha Lêô XIV nói rằng điều gây ấn tượng đối với chúng ta chính là sự quảng đại, thậm chí là liều lĩnh, mà người gieo giống gieo trên mọi loại đất, ngay cả trên nơi sỏi đá hay gai góc, những nơi không hứa hẹn kết quả nào. Hạt giống là lời của Thiên Chúa được gieo vào mảnh đất tâm hồn của tất cả mọi người và chúng ta được mời gọi biến tâm hồn mình trở thành mảnh đất tốt đón nhận ân sủng của Thiên Chúa.
Sáng thứ Tư ngày 21/5/2025, tại Quảng trường Thánh Phêrô đã diễn ra buổi Tiếp kiến chung đầu tiên trong triều Giáo hoàng Lêô XIV, với hàng chục ngàn tín hữu tham dự. Đây là buổi Tiếp kiến chung đầu tiên sau hơn 3 tháng, kể từ khi Đức cố Giáo hoàng nhập viện vào ngày 14/2/2025
Trong bài giáo lý, Đức tân Giáo hoàng đã tiếp tục loạt bài giáo lý về chủ đề Năm Thánh “Chúa Kitô, Niềm Hy vọng của chúng ta” do Đức Giáo hoàng Phanxicô khởi xướng, và suy tư về dụ ngôn của Chúa Giêsu về người gieo giống và hạt giống. Ngài nói rằng điều gây ấn tượng đối với chúng ta chính là sự quảng đại, thậm chí là liều lĩnh, mà người gieo giống gieo trên mọi loại đất, ngay cả trên nơi sỏi đá hay gai góc, những nơi không hứa hẹn kết quả nào. Hạt giống là lời của Thiên Chúa được gieo vào mảnh đất tâm hồn của tất cả mọi người, không loại trừ bất kỳ ai. Chúng ta được mời gọi áp dụng dụ ngôn vào cuộc sống của chính mình, được thách thức để trở thành mảnh đất tốt hơn và dễ tiếp nhận hơn cho hoạt động của ân sủng của Thiên Chúa. Hạt giống cũng là chính Chúa Giêsu; qua sự chết và sự phục sinh, Người đã trở thành hạt giống rơi xuống đất và chết đi để sinh hoa trái dồi dào.
Tin Mừng Thánh Mátthêu (13,1-9):
Hôm ấy, Đức Giêsu từ trong nhà đi ra ngồi ở ven Biển Hồ. Dân chúng tụ họp bên Người rất đông, nên Người phải xuống thuyền mà ngồi, còn tất cả dân chúng thì đứng trên bờ. Người dùng dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều.
Người nói: “Người gieo giống đi ra gieo giống. Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất. Có những hạt rơi trên nơi sỏi đá, chỗ đất không có nhiều; nó mọc ngay, vì đất không sâu; nhưng khi nắng lên, nó liền bị cháy, và vì thiếu rễ nên bị chết khô. Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt. Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục. Ai có tai thì nghe.”
Bài giáo lý của Đức Thánh Cha
Anh chị em thân mến,
Tôi rất vui được chào đón tất cả mọi người trong buổi Tiếp kiến chung đầu tiên của tôi. Tôi sẽ tiếp tục loạt bài giáo lý Năm Thánh với chủ đề "Chúa Giêsu Kitô, Niềm Hy Vọng của chúng ta", do Đức Giáo hoàng Phanxicô khởi xướng.
Hôm nay chúng ta tiếp tục suy niệm về những dụ ngôn của Chúa Giêsu, những dụ ngôn giúp chúng ta tìm lại hy vọng, bởi vì chúng cho chúng ta thấy cách Thiên Chúa hoạt động trong lịch sử. Hôm nay tôi muốn tập trung vào một dụ ngôn khá đặc biệt, bởi vì nó giống như một lời giới thiệu về tất cả các dụ ngôn. Tôi đang nói đến dụ ngôn người gieo giống (x. Mt 13,1-17). Theo một nghĩa nào đó, trong câu chuyện này, chúng ta có thể nhận ra cách truyền đạt của Chúa Giêsu, một cách thế dạy chúng ta nhiều điều về việc loan báo Tin Mừng ngày nay.
Mỗi dụ ngôn đều kể một câu chuyện được lấy từ cuộc sống hằng ngày, nhưng muốn nói với chúng ta điều gì đó sâu sắc hơn, hướng chúng ta đến một ý nghĩa sâu xa hơn. Dụ ngôn này gợi lên trong chúng ta những câu hỏi; nó mời gọi chúng ta không dừng lại ở vẻ bề ngoài. Đứng trước câu chuyện đang được kể hoặc hình ảnh đang được trình bày với tôi, tôi có thể tự hỏi: tôi đang ở đâu trong câu chuyện này? Hình ảnh này nói gì với cuộc sống của tôi? Thuật ngữ dụ ngôn xuất phát từ động từ tiếng Hy Lạp paraballein, có nghĩa là ném đến trước. Dụ ngôn đặt trước tôi một lời khiến tôi phải thắc mắc và tự vấn bản thân.
Hạt giống là Lời Chúa được gieo vào tâm hồn chúng ta
Dụ ngôn người gieo giống chính xác là nói về động lực của lời Chúa và những hiệu quả của Lời Chúa. Thực ra, mỗi lời của Phúc Âm giống như một hạt giống được gieo vào mảnh đất cuộc sống của chúng ta. Chúa Giêsu sử dụng hình ảnh hạt giống nhiều lần, với nhiều ý nghĩa khác nhau. Trong chương 13 của Phúc âm Mátthêu, dụ ngôn người gieo giống giới thiệu cho một loạt các dụ ngôn ngắn khác, một số trong đó chính xác là nói về những gì xảy ra trên mảnh đất: lúa mì và cỏ dại, hạt cải, kho báu được chôn giấu trong ruộng. Vậy mảnh đất này là gì? Đó là tâm hồn của chúng ta, nhưng cũng là thế giới, là cộng đoàn, là Giáo hội. Thực ra, Lời Chúa nuôi dưỡng và khơi dậy mọi thực tại.
Mở đầu, chúng ta thấy Chúa Giêsu rời khỏi nhà và một đám rất đông quy tụ quanh Người (xem Mt 13:1). Lời nói của Người có sức cuốn hút và hấp dẫn. Hiển nhiên là có nhiều hoàn cảnh khác nhau của con người. Lời của Chúa Giêsu dành cho tất cả mọi người, nhưng tác động đến mỗi người theo cách khác nhau. Bối cảnh này cho phép chúng ta hiểu rõ hơn ý nghĩa của dụ ngôn.
Tình yêu của Thiên Chúa không tính toán
Một người gieo giống, khá độc đáo, ra đi gieo hạt, nhưng không quan tâm hạt giống sẽ rơi ở đâu. Người này gieo hạt giống ngay cả ở những nơi chúng khó có thể đơm hoa kết trái: trên đường đi, giữa sỏi đá, giữa những bụi gai. Thái độ này khiến người nghe ngạc nhiên và khiến người ta phải hỏi: tại sao?
Chúng ta thường tính toán mọi thứ – và đôi khi điều đó là cần thiết – nhưng điều này không đúng trong tình yêu! Cách người gieo giống “phung phí” này gieo hạt giống là hình ảnh về cách Thiên Chúa yêu thương chúng ta. Đúng là số phận của hạt giống cũng tùy thuộc vào cách mảnh đất đón nhận nó và hoàn cảnh mà nó được tìm thấy, nhưng trước hết, trong dụ ngôn này Chúa Giêsu nói với chúng ta rằng Thiên Chúa gieo hạt giống lời của Người trên mọi loại đất, nghĩa là trong bất kỳ hoàn cảnh nào của chúng ta: đôi khi chúng ta hời hợt và mất tập trung, đôi khi chúng ta để mình bị nhiệt tình cuốn hút, đôi khi chúng ta bị gánh nặng bởi những lo lắng của cuộc sống, nhưng cũng có những lúc chúng ta sẵn sàng và chào đón. Thiên Chúa tin tưởng và hy vọng rằng sớm hay muộn hạt giống sẽ nảy mầm. Đây là cách Người yêu thương chúng ta: Người không đợi chúng ta trở thành mảnh đất tốt nhất, Người luôn rộng lượng ban cho chúng ta lời của Người. Có lẽ khi thấy là Thiên Chúa tin tưởng chúng ta, trong lòng chúng ta sẽ nảy sinh ước muốn trở thành mảnh đất tốt hơn. Đây là niềm hy vọng được xây dựng trên nền tảng lòng quảng đại và thương xót của Chúa.
Chúa Giêsu là Hạt giống chết đi để biến đổi cuộc đời chúng ta
Khi kể về cách hạt giống sinh hoa trái, Chúa Giêsu cũng đang nói về cuộc đời của Người. Chúa Giêsu là Ngôi Lời, Người là Hạt Giống. Và hạt giống, để có thể đơm hoa kết trái, phải chết đi. Vì vậy, dụ ngôn này cho chúng ta biết rằng Thiên Chúa sẵn sàng “phung phí” vì chúng ta và Chúa Giêsu sẵn lòng chết để biến đổi cuộc sống của chúng ta.
Thiên Chúa hoạt động trong lịch sử
Tôi nghĩ đến bức tranh tuyệt đẹp của Van Gogh: Người gieo hạt lúc hoàng hôn. Hình ảnh người gieo hạt dưới ánh mặt trời thiêu đốt cũng gợi cho tôi nhớ đến công việc vất vả của người nông dân. Và tôi nhận ra rằng, đằng sau người gieo hạt, Van Gogh đã mô tả hạt lúa đã chín. Với tôi, đây dường như là hình ảnh của hy vọng: bằng cách này hay cách khác, hạt giống đã đơm hoa kết trái. Chúng ta không biết chính xác là như thế nào, nhưng nó đã xảy ra. Tuy nhiên, ở trung tâm của bức tranh không phải là người gieo hạt; người gieo hạt đứng ở một bên; thay vào đó, toàn bộ bức tranh được thống trị bởi hình ảnh mặt trời, có lẽ để nhắc nhở chúng ta rằng chính Thiên Chúa chuyển động lịch sử, ngay cả khi đôi khi Người có vẻ vắng mặt hoặc xa cách. Chính mặt trời làm ấm những cục đất và làm hạt giống chín.
Anh chị em thân mến, Lời Chúa đang đến với chúng ta trong hoàn cảnh sống nào ngày nay? Chúng ta cầu xin Thiên Chúa ban ơn để luôn đón nhận hạt giống là Lời Chúa. Và nếu chúng ta nhận ra rằng mình không phải là mảnh đất màu mỡ, chúng ta đừng nản lòng, nhưng hãy cầu xin Người tác động trên chúng ta nhiều hơn nữa để biến chúng ta thành mảnh đất tốt hơn.
Kêu gọi chấm dứt chiến tranh ở Gaza và cho phép đưa viện trợ vào Gaza
Trước khi chào các tín hữu nói tiếng Ý, Đức Thánh Cha cho biết ngài quan tâm về tình hình “ngày càng đáng lo ngại” ở Dải Gaza, nơi các cuộc tấn công vẫn tiếp diễn và người dân đang chết đói.
Ngài nói: “Tình hình ở Dải Gaza ngày càng đáng lo ngại và đau thương. Tôi xin nhắc lại lời kêu gọi chân thành của mình là cho phép viện trợ nhân đạo có phẩm giá được mang vào và chấm dứt tình trạng thù địch, mà cái giá đau lòng mà trẻ em, người già và người bệnh phải trả.”
Theo các cơ quan viện trợ, cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Gaza đã trở nên trầm trọng hơn khi các cuộc không kích của Israel vào ngày 20/5/2025 đã khiến nhiều người Palestine thiệt mạng, bao gồm cả trẻ em, trong bối cảnh các hoạt động quân sự đang diễn ra đã giết chết hàng chục ngàn người kể từ tháng 10/2023.
Mặc dù Israel cho phép một số lượng hạn chế xe tải viện trợ vào Gaza, nhưng sự chỉ trích của quốc tế vẫn gia tăng, với những lời kêu gọi Israel dừng chiến dịch quân sự và nới lỏng các hạn chế về viện trợ.
Hơn nữa, Liên Hợp Quốc đã bày tỏ quan ngại về tình trạng phá huỷ nhà ở chưa từng có ở Gaza.
Đọc Kinh Mân Côi cầu nguyện cho hoà bình
Trong lời chào các tín hữu Bồ Đào Nha, Đức Thánh Cha kêu gọi các tín hữu đọc Kinh Mân Côi cầu nguyện cho hòa bình. Ngài nói rằng cùng với Đức Mẹ, chúng ta cầu xin để con người đừng khép lòng trước ơn của Thiên Chúa và để họ “giải trừ vũ khí trong tâm hồn”.
Tưởng nhớ Đức Giáo hoàng Phanxicô
Ngày 21/5/2025 cũng là ngày kỷ niệm một tháng Đức cố Giáo hoàng Phanxicô qua đời. Đức Thánh Cha Lêô nói: "Và chúng ta không thể kết thúc cuộc gặp gỡ này mà không tưởng nhớ với lòng biết ơn sâu sắc đến Đức Giáo hoàng Phanxicô kính yêu, người đã trở về Nhà Cha cách đây một tháng".
Buổi Tiếp kiến kết thúc với Kinh Lạy Cha và phép lành Đức Thánh Cha ban cho mọi người.