Lược sử:

   Khi giáo phận Thanh Hoá được thành lập năm 1932, đã có sẵn 4 nhà chị em Mến Thánh Giá là: Bền, Hữu Lễ, Nhân Lộ và Ba Làng, nhưng vẫn thuộc Nhà Mẹ ở Phát Diệm.

  Ngày 9-11-1932, Toà Thánh cho phép lập dòng Mến Thánh Giá riêng cho giáo phận Thanh Hoá. Đức cha Louis de Cooman công bố sắc lệnh ngày 23-11-1935, và chuẩn bị để năm 1936, dòng mới chính thức tách khỏi Phát Diệm. Bà Anna Trần Thị Hợp đã được đặt làm Bề trên tiên khởi.

   Ngay từ năm 1935, dòng đã khởi công xây dựng sở chính, nhà nguyện và tập viện, trên khu đất rộng trên 2 hecta, ngay trong thành phố Thanh Hoá, cách Toà giám mục chừng nửa cây số, đến năm 1942, lại xây thêm Đệ tử viện. Lễ khấn đầu tiên của dòng Mến Thánh Giá Thanh Hoá được cử hành ngày 2-2-1937, gồm 3 nữ tu. Từ năm 1935-1942, Đức giám mục giáo phận lại lập thêm các sở: Phúc Địa, Tân Hải, Liên Quy, Quần Xá và Kẻ Láng. Sau 22 năm hoạt động, 1932-1954, dòng đã có những bước phát triển rõ rệt: từ 4 tu viện đã có 10; từ 45 nữ tu đã tăng lên 125.

   Năm 1954, với hiệp định Genève chia đôi lãnh thổ Việt Nam, cuộc di cư bùng nổ, làm xáo trộn tình trạng của dòng. 112 nữ tu đã vào Nam và xây dựng sở chính tại Bảo Lộc, Lâm Đồng, và nay làm nên Hội dòng Mến Thánh Giá Đà Lạt. 13 chị em ở lại, vừa ốm đau, vừa già yếu. Tuy thế chị em vẫn phân công đi lại các sở: Thanh Hoá, Bền, Nhân Lộ, Quần Xá, Hữu Lễ và Phúc Địa để trông coi nhà cửa, chăm sóc một số trẻ em mồ côi và những người tàn tật.

   Cuối năm 1955, tình hình xã hội ổn định hơn. Cha G.B. Lưu Văn Khuất thấy có thể quy tụ chị em lại, ngài bàn tính và trao đổi với chị em gọi những tập sinh, thỉnh sinh và đệ tử trước kia trở lại, để tiếp tục đời tu, hầu hết chị em đã hưởng ứng.

   Từ khi cha Tổng quản Phêrô Phạm Tần trở thành giám mục giáo phận, ngài lo cho nhà dòng, tạo mọi điều kiện để dòng thăng tiến. Ngày 1-1-1957, thêm 4 tập sinh được khấn dòng. Từ đó, Hội dòng vẫn tiến triển đều đặn, số nữ tu từ 12 lên tới 72.

   Năm 1965, nhà dòng thi hành lệnh tản cư, 18 chị em Sở chính Thanh Hoá chia về ở 3 nhà lẻ: Quần Xá, Nhân Lộ và Phúc Địa. Cơ sở Nhà Mẹ bị 3 lần trúng bom, toàn bộ khu nhà đệ tử, và quá nửa khu tập viện bị tàn phá, nhưng Mẹ Bề trên Mừng và 5 chị em vẫn ở lại trông coi Nhà Chính, sống trong âm thầm, hy sinh cầu nguyện, và giúp đỡ những người nghèo đói.

   Năm 1990-1992, qua việc chị em tổ chức dạy may miễn phí, đệ tử viện dần dần hồi phục. Năm 1992, các em bắt đầu được học văn hoá theo chương trình của Sở Giáo dục. Từ năm 1993-1999, được sự quan tâm của Đức cha giáo phận, các cơ sở của dòng được trùng tu và xây cất thêm, có cả hội trường, bệnh xá và nhà dạy may. Đặc biệt từ năm 1994, hội dòng đã hồi phục được tập viện. Vì chiến tranh, trong 30 năm dòng đã không có người khấn mới, ngày 2-2-1996, 8 chị em đã tuyên khấn lần đầu.

   Số cộng đoàn hiện nay là 5: Thanh Hoá, Bền, Nhân Lộ, Hữu Lễ và Phúc Địa.

   Nhân sự: 134, tập sinh 10, tiền tập 19, đệ tử 65, dự tu 15.

   Địa chỉ Nhà Mẹ:
10/626 Bà Triệu, P. Trường Thi,
TP. Thanh Hoá. Đt: 037 855610.
Email: dmtgth@hotmail.com

   Bề trên: Nt. Maria Nguyễn Thị Chuộng.