|
Chủng viện: (tiếng Latinh seminarium = vườn ươm, do từ semen = hạt giống) là nơi đào tạo chủng sinh hay tu sĩ để trở thành linh mục. Ngày 15-7-1563, Công đồng Trent đã chỉ thị thành lập trong mỗi giáo phận một chủng viện. Chủng viện thường đào tạo chủng sinh về 4 lĩnh vực: nhân bản, tri thức, đạo đức và mục vụ (x. Tông huấn Pastores dabo vobis của ĐTC Gioan Phaolô II, 1992).
Người ta phân biệt đại chủng viện và tiểu chủng viện. Đại chủng viện là chủng viện thật sự để đào tạo các ứng viên linh mục về triết học và thần học trong thời gian từ 6-8 năm. Tiểu chủng viện thường là một trường trung học cấp II và cấp III dành cho các học sinh nội trú (tiểu chủng sinh) chuẩn bị bước vào đại chủng viện. Trước năm 1957, các giáo phận ở miền Bắc và trước năm 1975, các giáo phận ở miền Trung và miền Nam Việt Nam đều có các tiểu chủng viện. Sau đó hình thức này không còn thích hợp và được thay thế bằng chế độ ứng sinh dự tu vào chủng viện. Các ứng sinh này ở gia đình, theo học văn hoá ở các trường đại học và mỗi tháng tập trung một vài ngày để được đào tạo về tu đức trước khi thật sự được tuyển vào đại chủng viện.
Chủng viện có nhiều loại tuỳ theo nó được thành lập do cấp nào và đặt dưới thẩm quyền của ai. Ta thấy có chủng viện của giáo phận, liên giáo phận, giáo tỉnh, giáo miền và Toà Thánh. Sắc lệnh Optatam totius của Công đồng Vatican II năm 1965 đề cập rộng rãi về chương trình huấn luyện chủng sinh và việc điều hành chủng viện. Tông hiến Sapientia Christiana năm 1979 của ĐTC Gioan Phaolô II nói về các đại học và phân khoa của Hội Thánh.
Trước đây Giáo hoàng Học viện Piô X ở Đà Lạt là một chủng viện cấp giáo miền vì thu nhận các chủng sinh của các giáo phận ở Việt Nam, Lào, Cambodia và một số nước vùng Đông Nam Á. Chủng viện này được thành lập năm 1958, trực thuộc Toà Thánh và do các linh mục dòng Tên, thuộc nhiều quốc tịch khác nhau, điều hành và giảng dạy. Học viện này đã cấp nhiều bằng cử nhân Thần học và đã có 3 linh mục đang dọn luận án Tiến sĩ tại đây thì phải ngưng hoạt động vào năm 1976.
Giáo hội Việt Nam hiện nay có 6 chủng viện ở cấp liên giáo phận. Sau đây chúng tôi xin giới thiệu đôi nét về mỗi chủng viện.
|